Τι συμβαίνει όταν ένα μετεωρολογικό φαινόμενο πάει στραβά; Μια ιδέα έδωσε στην ανθρωπότητα ένα περιστατικό του 2018, όταν ένας μετεωρολογικός δορυφόρος κατέγραψε ένα τεράστιο σύννεφο καταιγίδας στο σχήμα μιας πελώριας μέδουσας, πάνω από τη δυτική Αφρική.
Η αιθέρια αυτή «μέδουσα» ήταν μήκους περίπου 300 χιλιομέτρων. Σύμφωνα με το NASA Earth Observatory, η «καμπάνα» της τσούχτρας βρισκόταν πάνω από την πόλη Μόπτι στο Μάλι, ενώ τα «πλοκάμια» της έφταναν στην… Μπουρκίνα Φάσο.
Το αλλόκοτο αυτό σύννεφο ήταν αποτέλεσμα ενός μετεωρολογικού φαινομένου, γνωστού ως «ορίου εκροής» (outflow boundary), που ουσιαστικά είναι ένα ωστικό κύμα ταχέως κινούμενου αέρα που λάμπει μέσα από τα σύννεφα μιας καταιγίδας.
Σύμφωνα με την Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA), τα όρια εκροής, γνωστά και ως μέτωπα ριπών, προκαλούνται όταν ο ψυχρός αέρας από τα σύννεφα κατεβαίνει στην επιφάνεια. Οταν συμβαίνει αυτό, ο ψυχρός αέρας αρχίζει να διαστέλλεται γρήγορα προς τα έξω –σαν τους κυματισμούς σε μια λίμνη– ωθώντας τον θερμότερο αέρα προς τα πάνω.
«Η γραμμή των νεφών σε σχήμα τόξου προκαλείται από τον λιγότερο πυκνό αέρα που ανυψώνεται πάνω από το όριο», εξηγεί ο Τζόζεφ Μούντσακ, μετεωρολόγος στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA.
Κανονικά, αυτό δημιουργεί ένα μεγάλο δίσκο αιωρούμενων νεφών –γνωστό ως «shelf cloud»– που ορατός από τη Γη μοιάζει με γιγάντιο αμόνι. Ομως, στην περίπτωση του 2018, καθώς το όριο εκροής διαταράχθηκε από διάτμηση ανέμου (windshear), το «αμόνι»… παραμορφώθηκε και στον ουρανό σχηματίστηκε μόνο ένα μέρος του δίσκου.
Σε ξηρές περιοχές τα όρια εκροής μπορούν να παρασύρουν σκόνη και άμμο από το γύρω τοπίο, προκαλώντας «χαμπούμπ», βραχύβιες, πλην έντονες, θύελλες σκόνης.
Τα όρια εκροής μπορούν επίσης να παρασύρουν και άλλα αντικείμενα, όπως έντομα, σπόρους και ακόμη και πουλιά. Οταν συμβαίνει αυτό, το κύμα των παρασυρόμενων πετούμενων μπορεί μερικές φορές να εμφανιστεί ως πυκνός δακτύλιος σε εικόνες ραντάρ που καταγράφονται από μετεωρολογικούς δορυφόρους, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Πηγή: LiveScience
