H πρώτη της σκέψη, μόλις έμαθε τα νέα, ήταν ότι δεν θα αποκτήσει ποτέ παιδιά. Ο γιατρός της Αμάντα Μπάξτερ της είχε μόλις αποκαλύψει ότι ήταν φορέας του γονιδίου που ευθύνεται για το σύνδρομο Γκέρστμαν-Στράουσλερ-Σάινκερ, το οποίο θα την οδηγούσε σε αργό και οδυνηρό θάνατο κατά πάσα πιθανότητα προτού κλείσει τα πενήντα της. Την επόμενη ημέρα ο σύντροφός της Μπράντλεϊ Καλίνσκι της έκανε πρόταση γάμου.
Μετά τον γάμο, αναφέρει η επιθεώρηση The Journal of the American Medical Association Neurology, οι Καλίνσκι επέλεξαν να τεκνοποιήσουν με τεχνητή γονιμοποίηση. Προτού τα έμβρυα εμφυτευθούν στη μήτρα της, οι ειδικοί αφαίρεσαν κύτταρα και τα έλεγξαν για το γονίδιο που προκαλεί το σύνδρομο. Μόνο όσα δεν διέθεταν τη μετάλλαξη εμφυτεύθηκαν στη μήτρα της Αμάντα, η οποία είναι σήμερα μητέρα τριών υγιέστατων παιδιών που δεν πρόκειται να νοσήσουν ποτέ από το σύνδρομο.
Γενετικά τεστ σε έμβρυα πραγματοποιούνται επί μία δεκαετία, αλλά η χρήση τους αυξήθηκε κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια καθώς οι μέθοδοι βελτιώθηκαν και εντοπίστηκαν περισσότερα γονίδια που πυροδοτούν την εμφάνιση ασθενειών. H διαδικασία, όμως, γεννά πολλά ηθικά διλήμματα: Πότε «δικαιούται» ένας γονιός να καταστρέψει τα έμβρυα; Είναι κάτι τέτοιο αποδεκτό για ασθένειες που εμφανίζονται κατά την ενήλικη ζωή; Και τι πρέπει να συμβεί όταν ένα γονίδιο απλά αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης κάποιου νοσήματος; Αραγε οι γονείς πρέπει να μπορούν να επιλέγουν το φύλο του παιδιού τους;
Οι ειδικοί που ασχολούνται με την ιατρική ηθική εκφράζουν αντιδιαμετρικές απόψεις. Η Τζάνετ Μάλεκ της ιατρικής σχολής Μπρόντι στο πανεπιστήμιο της ανατολικής Καρολίνας υποστηρίζει ότι οι φορείς γονιδίων όπως αυτό που διέθετε η Καλίνσκι έχουν ηθική υποχρέωση να επιλέξουν τη γενετική διάγνωση πριν από την εμφύτευση του εμβρύου, προκειμένου να απελευθερώσουν τις μελλοντικές γενιές από τις τρομερές ασθένειες.
Ο Ντέβιντ Ουάσερμαν του πανεπιστημίου Γεσίβα, σύμβουλος των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας, υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει λόγος χρήσης της μεθόδου για νοσήματα που εμφανίζονται στην ενήλικη ζωή, ενώ η καταστροφή εμβρύων που διαθέτουν μεταλλάξεις που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών, όπως του καρκίνου του μαστού, είναι προβληματική. «Αν κάποιος μου έλεγε ότι δεν μπορεί να διαχειριστεί τον κίνδυνο του καρκίνου του μαστού, θα του απαντούσα ότι υπάρχουν χιλιάδες κίνδυνοι γύρω μας. Τόσο εσύ όσο και τα παιδιά σου θα είσαστε όμηροι της τύχης και όσα τεστ και αν κάνετε δεν θα το αλλάξετε αυτό ποτέ», εξηγεί ο Ουάσερμαν.
Δύσκολη απόφαση
Η Καλίνσκι και ο σύζυγός της παρήγαγαν δώδεκα έμβρυα με τη μέθοδο της τεχνητής γονιμοποίησης. Τα έξι που ήταν φορείς του γονιδίου της ασθένειας καταστράφηκαν, αλλά όπως παραδέχεται το ζευγάρι η απόφαση να κάνουν κάτι τέτοιο ήταν πολύ δύσκολη. Σίγουρα, λέει η νεαρή γυναίκα, θα ήταν πολύ πιο δύσκολο να γίνει ο έλεγχος αφού έμενε έγκυος. Ομως υποστηρίζει ότι θα ήθελε να ξέρει αν είναι φορέας του μεταλλαγμένου γονιδίου παρότι όπως παραδέχεται αυτή η γνώση τη βαρύνει. «Σε κάθε σκουντούφλημα, κάθε παραπάτημα σκέφτομαι ότι ίσως και να είναι η αρχή της αρρώστιας».
