ΠΕΡΘ. Μικροσκοπικοί ζωντανοί οργανισμοί βοηθούν στον περιορισμό του τεράστιου όγκου απορριμμάτων, που επιπλέουν στην επιφάνεια των ωκεανών της Γης, όχι μόνο «τρώγοντας» το πλαστικό, αλλά και προκαλώντας τη βύθιση μικρών κομματιών πλαστικού στον πυθμένα.
Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε ομάδα Αυστραλών ωκεανολόγων από το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας στο Περθ. Η μελέτη τους έδειξε ότι μικρόβια, ικανά να καταναλώνουν πλαστικό, συντελούν στη διάσπαση εκατομμυρίων τόνων απορριμμάτων στην επιφάνεια των ωκεανών.
Η έρευνα είναι η πρώτη που καταγράφει με ακρίβεια τις βιολογικές «κοινότητες», ικανές να επιβιώνουν πάνω σε θραύσματα πλαστικού, γνωστά ως «μικροπλαστικά». Τα είδη αυτά περιλαμβάνουν άγνωστα μέχρι σήμερα μικρόβια και ασπόνδυλους οργανισμούς.
«Η βιοδιάσπαση των πλαστικών μοιάζει να συμβαίνει αυτή τη στιγμή στις θάλασσες. Το γεγονός αυτό με ενθουσιάζει, καθώς οι “μικροβιοφάγοι” αυτοί οργανισμοί μπορεί να οδηγήσουν στην ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών μεθόδων απόρριψης πλαστικών στην ξηρά», λέει η δρ Τζούλια Ράισερ.
Η επιστημονική κοινότητα προειδοποιεί ότι τα μικροπλαστικά -αντικείμενα μικρότερα από 5 χιλιοστά- απειλούν να μεταβάλουν οριστικά το ωκεάνιο οικοσύστημα. Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι το 2012, περίπου 13.000 θραύσματα μικροπλαστικού περιέχονταν σε κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο θάλασσας, με το φαινόμενο να είναι εντονότερο στον Βόρειο Ειρηνικό.
Παρότι παλαιότερες μελέτες είχαν εξετάσει μικρόβια, ικανά να καταναλώσουν πλαστικό, σε χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων, η δρ Ράισερ τονίζει ότι οι πρώτες ενδείξεις της έρευνας του Περθ οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα θαλάσσια μικρόβια είναι εξίσου αποτελεσματικά με εκείνα της ξηράς. «Αν χρησιμοποιήσεις γήινα μικρόβια, χρειάζεσαι γλυκό νερό για την ανάπτυξή τους, ενώ η διαδικασία μπορεί να είναι πολύ δαπανηρή. Αν, όμως, εντοπίσεις θαλάσσιους μικροοργανισμούς, που αναπτύσσονται σε θαλασσινό νερό, μπορεί να έχεις βρει έναν οικονομικό τρόπο να αποσυμφορήσεις τις χωματερές», λέει η δρ Ράισερ.
Η μελέτη έδειξε επίσης ότι μικροσκοπικά φύκια, γνωστά ως διάτομα, που είναι τα συνηθέστερα μικρόβια πάνω στα μικροπλαστικά, χρησιμοποιούν τα πλαστικά θραύσματα ως «σκάφη», αποκτώντας έτσι την ικανότητα μετακίνησης στην επιφάνεια του ωκεανού. Καθώς, όμως, ολοένα και περισσότερα διάτομα συνωστίζονται στην επιφάνεια ενός μικροπλαστικού, η αύξηση του βάρους προκαλεί τη βύθιση του θραύσματος στον πυθμένα του ωκεανού. Η ιδιαιτερότητα αυτή των μικροβίων ίσως να προσφέρει αξιόπιστη εξήγηση σε δυσεπίλυτο μυστήριο: γιατί ο όγκος των πλαστικών στις θάλασσες δεν αυξάνεται με την ταχύτητα που υπολογίζουν οι επιστήμονες;
Τέλος, οι ωκεανολόγοι διαπίστωσαν ότι τα μικροπλαστικά φέρουν μικροσκοπικά ίχνη δοντιών στην επιφάνειά τους, ενισχύοντας τη θεωρία που τα θέλει να γίνονται τροφή μικροοργανισμών, μεταδίδοντάς τους επικίνδυνες τοξίνες με άγνωστες επιπτώσεις για το περιβάλλον.
