Δύο εντεκάχρονοι καυγαδίζουν σ’ ένα πάρκο, με αποτέλεσμα ο ένας από τους δύο να σπάσει δυο δόντια. Αμέσως μετά το περιστατικό, οι γονείς τους συναντιούνται για να γράψουν τη δήλωση που θα καταθέσουν στις ασφαλιστικές τους εταιρίες. Με αφορμή αυτήν τη συνηθισμένη διένεξη δύο εφήβων, τέσσερις ενήλικες, παγιδευμένοι στα στενά όρια ενός σαλονιού, αποδεικνύουν πόσο εύκολη είναι η μετάβαση από τις προσχηματικές συμπεριφορές ευγένειας μεταξύ αγνώστων στις ανεξέλεγκτες εκρήξεις θυμού και στις εκτοξεύσεις κατηγοριών.
Ο Θεός της Σφαγής, το πολυβραβευμένο έργο της Yasmina Reza, έγινε γνωστό στο ευρύ κοινό από την κινηματογραφική του απόδοση σε σκηνοθεσία Roman Polanski το 2011, όμως η βάση και η φιλοσοφία του είναι απολύτως θεατρικές. «Εγώ ξετρελάθηκα με την ταινία», αναφωνεί η Λουκία Μιχαλοπούλου, που υποδύεται τη Βερονίκη, τη μητέρα του παιδιού που τραυματίζεται. «Εγώ αντιθέτως απογοητεύτηκα. Δεν αναπτύσσουν οι ηθοποιοί όλη την γκάμα των συναισθημάτων, ώστε να ξεγυμνωθεί το έργο από την επικάλυψη που έχει. Μετά, όταν διάβασα το κείμενο, αναθάρρησα», δηλώνει η Στεφανία Γουλιώτη, που επωμίζεται το ρόλο της έτερης μητέρας, της Ανέτ.
Στεφανία Γουλιώτη – Παλτό από οικολογική γούνα Michael by Michael Kors, Attica. Μπλούζα, Sotris. Τζιν παντελόνι, Staff Jeans.
Λουκία Μιχαλοπούλου – Σακάκι, παντελόνι και πουκάμισο, όλα Diesel, Diesel Hellas. Oxfords Fratelli Rossetti, Καλογήρου.
Το φετινό ανέβασμα του έργου, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη, στο Θέατρο Αθηνών, ξεκίνησε από την ανάγκη των δύο κοριτσιών να συνεργαστούν. Απευθύνθηκαν στο γνωστό ηθοποιό και όλοι μαζί κατέληξαν στη συγκεκριμένη επιλογή. Το τέταρτο μέλος των αντίπαλων ζευγαριών συμπληρώνει ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος. «Το έργο είναι γραμμένο με εξαιρετική ακρίβεια στους διαλόγους και καυστικό χιούμορ. Έχει πολύ γερές βάσεις. Δεν έχει κάτι που να το κάνει σαχλό. Θα το χαρακτήριζα μαύρη κωμωδία», επισημαίνει η Λουκία. «Προσωπικά, δεν πιστεύω στην κωμωδία, αλλιώς θα παίξεις την τραγωδία κι αλλιώς την κωμωδία;» αναρωτιέται η Στεφανία. Υποστηρίζει πως και τις δραματικές μας στιγμές στην πραγματική ζωή όταν τις βλέπει κάποιος χωρίς εμπλοκή γελάει. «Οι καταστάσεις σε συνδυασμό με τους χαρακτήρες και τη σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ τους προκαλεί μια κωμική κατάσταση. Και σε αυτό το έργο είναι εξαιρετικά σημαντικό να θυμάται κανείς ότι δεν διακυβεύονται τόσο τεράστια πράγματα. Αυτό από μόνο του δημιουργεί μια κωμική συνθήκη. Φτάνουμε σε ακραία σημεία για ζητήματα φαινομενικά ασήμαντα, ο μόνος που δίνει τη σωστή βαρύτητα στο γεγονός είναι ο Άλεν, ο άντρας μου. Οι υπόλοιποι αντιδρούμε έντονα γιατί γεννιούνται άλλα ερωτηματικά, όπως το αν είμαι καλή μάνα», συμπληρώνει. «Είναι απίστευτα πολλά και διαφορετικά τα θέματα που θίγονται στη διάρκεια της “συζήτησης” μεταξύ των δύο οικογενειών και μέσα από αυτά συντίθεται η όψη του τέρατος», παρεμβαίνει η Λουκία. «Αυτά που λέγονται δεν έχουν τόσο σημασία όσο αυτή η αόρατη ενέργεια που κυκλοφορεί ανάμεσά τους. Και μόνο που εμφανίζεται στη σκηνή ένας με γραβάτα και ένας με καρό πουκάμισο, μια συνεσταλμένη γυναίκα με γυαλάκια και μια με πέρλα, καλοζωισμένη, αρκεί για να δημιουργηθεί μια αρένα. Η ζήλια δεν φαίνεται εκ πρώτης όψεως, αναδύεται όμως από το κοινωνικό τους status και τις επαγγελματικές τους σταδιοδρομίες», αντιτείνει η Στεφανία. «Ξεφεύγουν σχετικά γρήγορα και αυτό προσδίδει ξεχωριστή ομορφιά στο έργο. Όταν συνειδητοποιείς ότι δεν διαφέρεις από τα ζώα και έχεις ορμές, αυτό ως διαπίστωση έχει φως. Σε επαναπροσδιορίζει», συμπεραίνει η Λουκία. «Σκοπός μας σε αυτή την περίπτωση δεν είναι ούτε να είμαστε καλοί, ούτε να συγκινήσουμε τον κόσμο, ούτε να διασκεδάσουμε κανέναν, αλλά να καθρεφτιστεί ο καθένας από εμάς τόσο πολύ σε αυτούς τους τέσσερις χαρακτήρες, ώστε να φύγει σοκαρισμένος από το πόσο τέρατα είμαστε. Το έργο σού πετάει στα μούτρα μια άσχημη κατάσταση, χωρίς να είναι διδακτικό. Ευελπιστώ πως θα έχει ψυχαναλυτική επίδραση σε όλους μας», προσθέτει η Στεφανία.
Δεν γνώριζαν εξαρχής ποιους ρόλους θα αναλάβουν, ωστόσο και οι δύο φαίνονται απόλυτα ικανοποιημένες με τη διανομή. «Η Βερονίκη, ιδεολόγος, μάχεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Νταρφούρ. Εσωστρεφής, εμμονική με τα θέματα ηθικής τάξης, δυναμική, χάνει εντελώς την ψυχραιμία της στο τέλος. Το πόσο καταπιεστικός χαρακτήρας είναι αποτυπώνεται καλύτερα στις αντιδράσεις του άντρα της, που μοιάζει εγκλωβισμένος στη σχέση. Δεν θα έλεγα πως έχω κοινά στοιχεία μαζί της. Η Βερονίκη έχει μια αγωνία, μήπως φανούν οι ρωγμές της. Εγώ θέλω να διακρίνω στους ανθρώπους τα τρωτά τους σημεία, να τους βλέπω να αντιμετωπίζουν τις αδυναμίες τους», δηλώνει η Λουκία. «Κι εγώ χάρηκα που ήρθαν έτσι τα πράγματα, καθώς ο δικός μου χαρακτήρας έχει μεγαλύτερη διαδρομή στο έργο», αναφέρει η Στεφανία. «Της Λουκίας ο ρόλος έχει μεγάλη δυσκολία, γιατί δεν πρέπει να προδώσει από την αρχή αυτό που θα γίνει στο τέλος. Υπάρχουν ωστόσο νύξεις για το πού μπορεί να φτάσει αυτή η γυναίκα. Για τη δική μου ηρωίδα δεν το φαντάζεσαι. Είναι μια γυναίκα που υπομένει πολλά, ήρεμη, γοητευτική, καθωσπρέπει, που πασχίζει να υπερασπιστεί την καλή της εικόνα, και γι’ αυτό καταπίνει πολλά. Εγώ πάλι δεν αφήνω τις ενοχές να “ποτίζουν” μέσα μου, ώστε να ξεσπάω σε ακρότητες. Η φιγούρα της ωστόσο μου είναι τρομερά αναγνωρίσιμη. Και, σε αντίθεση με τις αντίστοιχες γυναίκες που συναντώ στις συναναστροφές μου, συμπαθής, γιατί γνωρίζει ότι δεν είναι καλή μάνα, ενώ εκείνες πρεσβεύουν ότι τα έχουν όλα υπό έλεγχο, ότι είναι όλα τέλεια».
Λουκία Μιχαλοπούλου – Αμάνικο παλτό Alberto Biani, μάλλινη μπλούζα και παντελόνι Maison Martin Margiela, όλα FreeShop. Μποτάκια Givenchy, Luisa.
Στεφανία Γουλιώτη – Παρκά Phillip Lim, Enny Monaco. Τζιν παντελόνι, Staff Jeans. Μποτάκια Vince Camuto, Καλογήρου.
Εύλογα, η κουβέντα γυρίζει στα παιδιά. «Δεν έχω νιώσει ακόμα ότι θέλω να γίνω μάνα, αισθάνομαι ότι θα έχω τρομερό άγχος. Δεν ξέρω τι θα έκανα με το θέατρο, με τους χρόνους μου. Ίσως αν το είχα αποφασίσει νωρίτερα, να ήταν πολύ πιο απλά τα πράγματα. Όσο μεγαλώνεις, συνειδητοποιείς πόσο μεγάλη ευθύνη είναι το να διαπαιδαγωγήσεις σωστά ένα παιδί», επισημαίνει η Λουκία. «Καλείσαι να πάρεις αποφάσεις για τη ζωή ενός ανθρώπου που δεν σου ανήκει», συμφωνεί η Στεφανία. «Εμένα είναι μέσα στα όνειρά μου να κάνω ένα παιδί και συνειδητοποιώ, παρατηρώντας άλλους γονείς, πως έχει μεγάλη διαφορά το τι αναλαμβάνεις ως αποστολή για το παιδί σου και το συναίσθημα που τρέφεις για εκείνο. Οι περισσότεροι νοιάζονται για το πώς φαίνονται στους άλλους ως οικογένεια. Αυτό συμβαίνει και με την Ανέτ. Θα ήθελε να είναι καλή μάνα, αλλά δεν μπορεί, την αφορά η εικόνα της. Δεν είναι κακό αυτό, αρκεί να τηρούνται οι ισορροπίες».
Και οι δύο με πολλές διακρίσεις στο ενεργητικό τους, μιλούν για τους στόχους τους και τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τη δουλειά τους. «Δεν θα μπορούσα να κάνω κάτι άλλο, αλλά μεγαλώνοντας θέλω να το κάνω με τους δικούς μου όρους. Θα ήθελα να εξασφαλίζω στον εαυτό μου ένα κενό ανάμεσα στις παραστάσεις. Επιδιώκω να υπάρχει μια απόσταση από το ένα θεατρικό εγχείρημα στο άλλο. Δεν χρειάζεται να είσαι συνέχεια στην παραγωγή για να αποδείξεις ότι αξίζεις. Θα ήθελα επίσης να κάνω περισσότερα πράγματα με δική μου πρωτοβουλία. Να δημιουργώ μια συνθήκη που θα ορίζει με ποιους θα συνεργαστώ και πάνω σε ποιο κείμενο. Θέλω να δοκιμάζω νέες περιοχές», τονίζει η Λουκία. Η Στεφανία δηλώνει περήφανη για τις Ευμενίδες, που παρουσίασε το καλοκαίρι, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου. «Δεν θα μπορούσα να τις είχα κάνει αν δεν είχα κάνει ψυχανάλυση», σημειώνει. Ο στόχος στο συγκεκριμένο project ήταν να διαπιστώσει και η ίδια πόσο μπορεί να ξεγυμνώσει ένα κείμενο από υποκριτικές φόρμες χωρίς να μοιάζει με αναλόγιο. «Ο ένας ρόλος διαδεχόταν τον άλλο, μ’ εμένα να βρίσκομαι σε πλήρη ακινησία και μονοτονία. Ήθελα να δω κατά πόσον ο ηθοποιός μπορεί να γίνει απλώς αγωγός του κειμένου. Το πιο σημαντικό ήταν να ανοίξει αυτό το κανάλι επικοινωνίας και ο κόσμος να σε ξεχάσει. Θα μπορούσε να ήταν οποιοσδήποτε στη θέση μου». •
―Ο Θεός της Σφαγής, Θέατρο Αθηνών, έως Κυριακή των Βαΐων.
Photos ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ (This is not Another Agency*)
Επιμέλεια ΜΥΡΤΩ ΚΡΙΤΣΩΤΑΚΗ
Hair & Make up ΔήμητραΑλτάνη
Συνεργασία styling Αναστασία Ιωσηφίδου
