Σωρεία αντιδράσεων στην επιστημονική κοινότητα προκάλεσε η αποστολή στο διάστημα, για πρώτη φορά στη διαστημική ιστορία της ανθρωπότητας, απολιθωμένων οστών αρχαίων συγγενών του σημερινού ανθρώπου.
Η διαστημική πτήση της Virgin Galactic που εκτοξεύτηκε από το Νέο Μεξικό στις 8 Σεπτεμβρίου, επέβαινε ο Νοτιοαφρικανός δισεκατομμυριούχος Τίμοθι Νας ο οποίος επέλεξε να πάρει μαζί του δύο αρχαία απολιθώματα, την κλείδα ενός Αυστραλοπίθηκου σεντίμπα (Australopithecus sediba), είδος ανθρωπιδών ηλικίας 2 εκατ. ετών και το οστό ενός αντίχειρα ενός Χόμο ναλέντι (Homo naledi), το ακόμη μυστηριώδες εκλιπόν είδος ανθρώπου που έζησε πριν από 300.000 χρόνια.
Two important ancient human relatives packed and ready to go where no extinct hominins have gone before! #neverstopexploring! pic.twitter.com/rngRVQipef
— Lee R Berger (@LeeRberger) September 1, 2023
Τα απολιθώματα επιλέχθηκαν από τον Λι Μπέργκερ, εξερευνητή του National Geographic Society, ο οποίος σε ανακοίνωσή του εξήγησε πως «το ταξίδι των απολιθωμάτων αυτών στο διάστημα αντανακλά την ευγνωμοσύνη και αναγνώριση του σημερινού ανθρώπου για τη συμβολή όλων των προγόνων της ανθρωπότητας και των αρχαίων συγγενών μας». Ο γιος του Μάθιου που ανακάλυψε την κλείδα του Α.sedba το 2008, σημείωσε πως «οι ανθρωπίδες αυτοί δεν θα είχαν ονειρευτεί ποτέ όσο ζούσαν πως θα έκαναν τέτοιο απίστευτο ταξίδι ως πρέσβεις των προγόνων του ανθρώπινου είδους».
Core memory unlocked. Welcome to space, #Galactic03. Congratulations, 014, 015, and 016! pic.twitter.com/adFJqJ2lCo
— Virgin Galactic (@virgingalactic) September 8, 2023
Ωστόσο, ανθρωπολόγοι, αρχαιολόγοι και άλλοι ειδικοί καταδίκασαν την πρωτοβουλία αυτή.
Το διαστημικό ταξίδι των απολιθωμένων οστών επικρίθηκε έντονα από την επιστημονική κοινότητα ως περιττό και χωρίς επιστημονική αιτία, ιδίως καθώς τυχόν δυσλειτουργία της αποστολής ίσως κατέστρεφε τα ανεκτίμητης επιστημονικής αξίας δείγματα.
Οι επιστήμονες, όχι μόνο ήγειραν ηθικό ζήτημα που αφορούσε τον σεβασμό ανθρώπινων ιστορικών απολιθωμάτων, αλλά έθιξαν και την καταχρηστική πρόσβαση του Μπέργκερ στα παλαιοντολογικά ευρήματα τα οποία ελάχιστοι ερευνητές απολαμβάνουν.
Why does sending hominin specimens into space raise so much indignation? A short thread with some of the reasons that appear from reading people’s opinions. (1/5)
Read and comment to add your thoughts!#HumanEvolution #PaleoAnth #BioAnth #BioArch #hominins #AHEAD23 pic.twitter.com/GpzklSoyLm
— AHEADmeeting (@AHEADmeeting_) September 11, 2023
«Μου προκαλεί τρόμο που πήραν άδεια» δηλώνει η Σόνια Ζακρζέφσκι, βιοαρχαιολόγος στο πανεπιστήμιο του Σάουθάμπτον, σημειώνοντας πως η ίδια θα χρησιμοποιούσε την πρωτοβουλία αυτή στους φοιτητές της ως παράδειγμα ανήθικης προσέγγισης. «Αυτό ΔΕΝ είναι επιστήμη» έγραψε η ίδια στο X, πρώην Twitter, μιλώντας για «αποικιοκρατία του 21ου αιώνα».
This smacks me as 21st century colonialism. Repatriation? So so many issues. I am ashamed of my discipline.
— Sonia Zakrzewski 🇪🇺🇺🇦 (@Sonia_Zak) September 9, 2023
«Οι επιπτώσεις των διαστημικών πτήσεων σε αντικείμενα κληρονομιάς δεν έχει μελετηθεί» σημειώνει ο Τζάστιν Γουόλς, καθηγητής τέχνης και αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Τσάπμαν στην Καλιφόρνια. «Οι διαστημικοί αρχαιολόγοι όπως εγώ, ενδιαφερόμαστε εξαιρετικά για τις συνέπειες του διαστημικού περιβάλλοντος σε αντικείμενα. Όμως, δεν θεωρώ πως θα χρησιμοποιούσαμε ποτέ ως δείγμα δοκιμής ένα αντικείμενο ιστορικής κληρονομιάς για να δούμε τι θα συμβεί» προσθέτει ο ίδιος.
Πηγή: LiveScience
