2010
Ολοκληρώθηκε η ετήσια έρευνα του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού
Εμπορίου (ELTRUN) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών για την
συνολική αγορά του ηλεκτρονικού εμπορίου (B-C) επιχειρήσεων προς
καταναλωτές στην Ελλάδα και της συμπεριφοράς των Ελλήνων on-line
καταναλωτών. Η ποσοτική έρευνα διεξήχθη την περίοδο Σεπτέμβριος –
Οκτώβριος 2010 σε 1106 on-line Έλληνες Καταναλωτές και τα
αποτελέσματα παρουσιάζονται στο ετήσιο συνέδριο για το «Ηλεκτρονικό
Εμπόριο και Internet” που οργανώνουν το Ελληνικό Ινστιτούτο
Πληροφορικής της ΕΕΔΕ και το ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου
Αθηνών (22-23 Νοεμβρίου 2010).
Ο τυπικός Έλληνας on-line καταναλωτής είναι «βαρύς» χρήστης του
Internet αφού το 37% το χρησιμοποιεί πάνω από 30 ώρες της εβδομάδα.
Πέρα από τους γνωστούς λόγους χρήσης του Internet (e-mail,
αναζήτηση ειδήσεων κλπ) αρχίζουν και αναδεικνύονται και άλλες
ενδιαφέρουσες χρήσεις για τους on-line καταναλωτές που σχετίζονται
με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως facebook (42%), ανάρτηση /
ανάγνωση blogs (31%), chat / instant messaging (21%), συμμετοχή σε
On-line συζητήσεις / forums (23%).
Όσον αφορά τις on-line αγορές επιβεβαιώθηκαν οι γνωστές top
κατηγορίες όπου οι on-line καταναλωτές αγοράζουν συχνά: hardware /
software (63%), Ηλεκτρονικά είδη (50%), εισιτήρια ταξιδιών (42%),
κρατήσεις ξενοδοχείων (32%), βιβλία (32%). Αναδεικνύονται όμως και
νέες ενδιαφέρουσες κατηγορίες προϊόντων όπως Είδη σπιτιού και
ηλεκτρικές συσκευές (26%), ένδυση και υπόδηση (21%), καλλυντικά
(10%).
Σκιαγραφώντας το προφίλ των on-line καταναλωτών υπάρχουν
στοιχεία υψηλής ωριμότητας αφού το 50% διαχειρίζεται on-line τους
λογαριασμούς του και συμμετέχει την ηλεκτρονική τραπεζική
(πληροφορίες και συναλλαγές) ενώ το 42% προσπαθεί να βρει συχνά
πληροφορίες για ημερήσιες προσφορές (μια πολύ σημαντική ανερχόμενη
τάση), ενώ δεν είναι αμελητέα η συχνή εμπλοκή τους με on-line
δημοπρασίες (16%) και θέματα real-estate (16%).
Θεωρούμε ότι πλέον αναφερόμαστε σε μια ώριμη αγορά B-C
ηλεκτρονικού εμπορίου αφού το 51% αγόρασαν on-line πάνω από 5 φορές
το Ά εξάμηνο του 2010 ενώ ο ετήσιος μέσος όρος αξίας αγορών ανά
on-line καταναλωτή κυμαίνεται στα Ä1500. Αυτό σημαίνει ότι η
συνολική αξία των B-C internet αγορών από Έλληνες καταναλωτές θα
φθάσει το 2010 στο σημαντικό ποσό των Ä1,4 δισ. (σημαντική αύξηση
75% από το Ä0,8 δισ. που ήταν το 2009).
Οι σημαντικότεροι παράγοντες για να αγοράσει ένας καταναλωτής
από ηλεκτρονικό κατάστημα είναι ευχρηστία (76%), πολλοί και
ασφαλείς τρόποι πληρωμής (69%) και μεγάλη γκάμα προϊόντων (65%).
Έκπληξη είναι τα χαμηλά ποσοστά του να βρίσκεται το ηλεκτρονικό
κατάστημα στην πρώτη σελίδα των μηχανών αναζήτησης (14%) και οι
μεγάλες διαφημιστικές καμπάνιες (10%), ίσως γιατί η προσφορά είναι
ακόμη περιορισμένη. Βέβαια το 38% θα αγόραζε σίγουρα από ένα
ηλεκτρονικό κατάστημα ακόμη και αν δεν κάλυπτε κάποιους από τους
παραπάνω σημαντικούς παράγοντες αν είχε καλές τιμές ή/ και
προσφορές, που καταδεικνύει την μεγάλη αξία που έχει πλέον η τιμή
στα προϊόντα.
Παρά την σοβαρή χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης οι Έλληνες
on-line καταναλωτές είναι επιφυλακτικοί / καχύποπτοι για το τι
γράφεται σε αυτά (51%) αφού μόνο το 18% θεωρεί ότι βελτιώνεται η
εικόνα μιας εταιρίας που συμμετέχει ενεργά στα social-media και
μόνο 10% επηρεάζεται από διαφημίσεις εταιριών ή από «φίλους» στα
κοινωνικά δίκτυα πριν πραγματοποιήσει μια on-line αγορά.
Η εμπιστοσύνη για τα ηλεκτρονικά καταστήματα (ιδιαίτερα
σημαντικό στοιχεία για την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου)
βασίζεται κυρίως στην πιστοποίηση τους από αξιόπιστο ανεξάρτητο
φορέα (66%), στα θετικά σχόλια από φίλους (61%) και στην θετική
αξιολόγηση από άλλους on-line αγοραστές (55%).
Η ηλεκτρονική τραπεζική έχει πλέον φθάσει σε υψηλά επίπεδα
ωριμότητας και επηρεάζει άμεσα την συμπεριφορά του on-line
καταναλωτή στο παραδοσιακό κανάλι. Μάλιστα για το 51% των on-line
καταναλωτών το e-banking site είναι λόγος επιλογής τράπεζας ενώ για
το 50% είναι η βάση για να αντιληφθεί την αξιοπιστία της
τράπεζας.
Όσον αφορά το e-gambling (πχ. στοίχημα, πόκερ, καζίνο μέσω
Internet) είναι μια μικρή αλλά ανερχόμενη αγορά. Το 31% των Ελλήνων
που κάνουν on-line συναλλαγές έχει συμμετάσχει το Ά εξάμηνο του
2010 ενεργά έστω και μια φορά σε παιχνίδι e-gambling (το 12%
μάλιστα συχνά) με την συνολική αξία της αγοράς αυτής να ανέρχεται
το 2010 περίπου στα Ä 300 εκ.
Για τους χρήστες του Internet που δεν κάνουν on-line αγορές οι
κύριοι λόγοι είναι: εμπιστοσύνη (85%), συνήθεια (56%) και πιστωτική
κάρτα (30%). Παρ’ όλα αυτά το 12% αναμένεται ότι σίγουρα θα
ξεκινήσουν on-line αγορές το επόμενο χρόνο.
Στο Συνέδριο του Ηλεκτρονικού Εμπορίου θα ανακοινωθούν από τους
3 Γενικούς Γραμματείς (Δ. Σπινέλλη Υπουργείο Οικονομικών, Σ.
Κομνηνο και Α. Μαρκόπουλο, Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και
Ανταγωνιστικότητας) οι αναγκαίες εθνικές πρωτοβουλίες για την
ανάπτυξη του ηλεκτρονικού επιχειρείν στην Ελλάδα.
