Τι σημαίνει ο θάνατος από πλευράς των…επιζώντων; Στις
περισσότερες περιπτώσεις ένα διάστημα θρήνου, με ένα ή δύο
σαββατοκύριακα γεμάτα αναμνήσεις, αναζητήσεις παλιών αντικειμένων
και φωτογραφιών και άλλες παρεμφερείς δραστηριότητες.
Ωστόσο, στη σημερινή, online εποχή, η αλήθεια είναι ότι δεν
είναι πολλοί αυτοί που δίνουν σημασία στο τι συμβαίνει με τη θέση
και «κληρονομιά» κάποιου στον ψηφιακό/ online κόσμο, αφού αυτός
έχει εγκαταλείψει τα εγκόσμια. Όταν η σημερινή «γενιά του Facebook»
γεράσει, οι ζωές των μελών της μάλλον θα αποτελούν ιδιότυπα
«ψηφιδωτά» που θα συντίθενται από εκατομμύρια updates στο Twitter,
χιλιάδες φωτογραφίες στο Flickr, ώρες επί ωρών σε βίντεο στο
YouTube, ακόμη και τα δικά τους websites.
Το ερώτημα που τίθεται είναι τι συμβαίνει όταν πεθαίνει κάποιος;
Θα έπρεπε να «πεθαίνει» και η online παρουσία του; Τι συμβαίνει με
όλα αυτά τα δεδομένα;
Ο Ρίτσαρντ Μπανκς, interaction designer της Microsoft, εργάζεται
πάνω στο θέμα της «ψηφιακής μνήμης» – και το πώς, ακόμα και αν
κάποιος έχει πεθάνει, ο «ψηφιακός εαυτός» του θα μπορεί ακόμα να
μας κρατά συντροφιά.
Έμπνευση για τον Μπανκς αποτέλεσε ένα περιστατικό μετά το θάνατο
του παππού του, όταν έλαβε μία βαλίτσα γεμάτη με φωτογραφίες από
όλη του τη ζωή. «Εκεί μέσα υπήρχαν περίπου 200 φωτογραφίες από
διαφορετικές περιόδους της ζωής, παλιές αναλογικές, βαλμένες σε
φακέλους. Με έκανε να σκεφτώ πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα
τώρα, με τις δυνατότητες που έχω πάνω στη φωτογραφία, και το τι θα
μπορούσα να αφήσω πίσω στα παιδιά μου» είπε σχετικά.
Ο Μπανκς δημιούργησε μία σειρά συσκευών που λειτουργούν
ανεξάρτητα από υπολογιστές ή άλλες συσκευές που έχουν να κάνουν με
το Ίντερνετ, αποτελώντας ουσιαστικά μία νέα μορφή «κουτιών» με
φωτογραφίες και αναμνηστικά. Ωστόσο, εν αντιθέσει με τις
«παλιομοδίτικες» φωτογραφίες, οι εικόνες σε αυτές τις συσκευές
προβάλλονται σε touchscreen.
«Αν αγγίξω μία από αυτές τις φωτογραφίες, τότε μεταφέρομαι στην
αντίστοιχη χρονική περίοδο…εμφανίζεται μία ολόκληρη σειρά
φωτογραφιών κατά χρονολογική σειρά…οπότε μπορούμε να αρχίσουμε να
δημιουργούμε ‘εκθέσεις’ που απεικονίζουν τη ζωή κάποιου, ή δίνουν
μία εντύπωση της εξέλιξής του στο πέρασμα του χρόνου, ή το πού
βρέθηκε στη ζωή του».
Ο Μπανκς ελπίζει ότι αυτές οι συσκευές θα επιτρέψουν στις
αναμνήσεις να «ζήσουν» περισσότερο από την τεχνολογία που επέτρεψε
τη λήψη τους- ακριβώς όπως στην περίπτωση της βαλίτσας και των
φωτογραφιών του παππού του.
Την κατάσταση διευκολύνει η διεύρυνση της χρήσης των
«υπολογιστικών νεφών» (cloud computing) για αποθήκευση δεδομένων,
αντί για συμβατικές υλικές συσκευές, όπως CD, DVD και δισκέτες.
«Κάποιοι από αυτούς τους περιορισμούς (που προκύπτουν από τη
χρήση τέτοιων μέσων) θα εξαφανιστούν, καθώς θα αποθηκεύουμε όλο και
περισσότερο υλικό online. Θα βάζουμε τα δεδομένα κάπου και θα
παραμένουν εκεί» είπε σχετικά ο Μπανκς.
Αλλά τι συμβαίνει με «ευαίσθητα» δεδομένα, τα οποία οι
εκλιπόντες ενδεχομένως να μην επιθυμούσαν να γίνουν γνωστά; Η
Αμπιγκέιλ Σέλλεν, μέλος της ομάδας του Μπανκς, λέει ότι, πολύ απλά,
κάποιος πρέπει να σκέφτεται καλά τι θα αφήσει πίσω του όταν
πεθάνει.
«Πολλά από αυτά τα δεδομένα μπορεί να είναι ‘ευαίσθητα’ ή
προσωπικά…οπότε, εάν κάποιος τα αφήσει όλα σε κάποιον κοντινό του
άνθρωπο, θα νιώσει αυτός σίγουρα άνετα να τα δει όλα;»
αναρωτιέται.
Κατά τη Σέλλεν, το να βρίσκει κανείς «μυστικά» ενός εκλιπόντος
συγγενούς δεν είναι κάτι ασυνήθιστο, αλλά πράγματα όπως αρχεία
email και άλλα παρεμφερή δεδομένα μπορεί να παρερμηνευθούν.
«Στο παρελθόν ανησυχούσαμε και σοκαριζόμασταν από ερωτικά
γράμματα…αλλά τουλάχιστον, τότε ήξερες πως τα κράτησαν για κάποιο
λόγο, ότι ήταν σημαντικά για αυτούς» λέει σχετικά, συμπληρώνοντας
πως στο μέλλον θα είναι απαραίτητο ένα είδος «καθαρισμού» της
online προσωπικότητάς μας, καθώς ενδεχομένως αυτή να εκτεθεί μετά
θάνατον στα μάτια των δικών μας.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από BBC
