Bing
Όποιος χρησιμοποιεί μια μηχανή αναζήτησης στο Διαδίκτυο για να
βρει κάτι, πιστεύει ότι τα αποτελέσματα που θα εμφανισθούν στην
οθόνη του θα είναι ένας «θησαυρός» δεδομένων και πληροφοριών.
Ωστόσο, δεν είναι εύκολο να ξέρει κανείς πώς να ψάξει σωστά στα
αποτελέσματα.
Πολλές φορές ρωτάμε κάτι συγκεκριμένο και η απάντηση που μας
εμφανίζεται παραπέμπει σε κάτι άλλο.
Γιατί ψάχνουμε γι’ αυτό που ψάχνουμε;
Οι ερωτήσεις που θέτουν πιο συχνά οι Βρετανοί τις τελευταίες δύο
εβδομάδες στις μηχανές αναζήτησης είναι: «Είναι στημένο το X-
Factor» και «Γιατί η Αγγλία είναι τόσο κακή στο ποδόσφαιρο;»
Στην μηχανή αναζήτησης της AOL, οι «γενικές εκλογές» είναι ο
όρος με τη μεγαλύτερη συχνότητα αναζήτησης στον τομέα της
ενημέρωσης, ενώ οι μουσικόφιλοι ψάχνουν πληροφορίες για τη Lady
Gaga, περισσότερο από κάθε άλλο καλλιτέχνη. Η μηχανή αναζήτησης
Bing US δημοσίευσε τη λίστα με τα τρία πιο δημοφιλή ονόματα στην
αναζήτηση. Με σειρά προτίμησης του κοινού πρώτη έρχεται η Κιμ
Καρντάσιαν, δεύτερη η Σάντρα Μπούλοκ και τρίτος ο Τάιγκερ
Γουντς.
Η επιδημιολογία βάσει για το υπόδειγμα της Google
Στη Google μπορεί κανείς να τσεκάρει ανά πάσα στιγμή τη
συχνότητα αναζήτησης ενός θέματος ή όρου. Για να επιστρέψουμε όμως
στα ασαφή αποτελέσματα που εμφανίζουν οι μηχανές αναζήτησης. Η
Google θεωρεί ότι ορισμένες λέξεις αναζήτησης μπορούν να
χρησιμοποιηθούν όπως η εξάπλωση της γρίπης. Ότι οι λέξεις είναι οι
εστίες των ιών και εξαπλώνονται.
Ωστόσο, η αναζήτηση των επωνύμων σημαίνει ότι βλέπουμε και τη
δημοφιλία τους ή απλά ότι τραβούν το ενδιαφέρον; Πολλοί άνθρωποι
μπορεί να βρίσκονται ψηλά στη λίστα, γιατί απλά μπορεί να είναι
μισητοί. Με άλλα λόγια πόσοι από αυτούς που δείχνουν ενδιαφέρον για
τη Lady Gaga θεωρούν ότι είναι τραγουδίστρια και πόσοι ότι είναι
καλλιτέχνιδα; Οι πωλήσεις των δίσκων της μας λένε ότι είναι
δημοφιλείς, λένε όμως το ίδιο και οι αναζητήσεις στο Διαδίκτυο;
Έτσι, η κοινή γνώμη δεν είναι το ίδιο όπως η δημοφιλία. Το ένα
θέμα είναι τι σκέφτονται οι άνθρωποι και το άλλο τι σκέφτονται για
ένα συγκεκριμένο θέμα.
Ωστόσο, μπορεί να αναρωτιόμαστε πόσο από το ενδιαφέρον είναι
αυθόρμητο. Το ενδιαφέρον για να αναζητήσει ο κόσμος πληροφορίες για
ένα πρόσωπο στο Διαδίκτυο μπορεί να προκλήθηκε από συζητήσεις στα
ΜΜΕ, σε ιστοσελίδες και την τηλεόραση.
Από την άλλη πλευρά έχει νόημα; Μπορεί. Υπάρχουν όμως και σοβαρά
παραδείγματα. Η Google χρησιμοποιεί τον όγκο των αναζητήσεων για να
δει πόσο έχει εξαπλωθεί η επιδημία γρίπης, πριν καν μπορέσουν να
βγάλουν το συμπέρασμα οι υπηρεσίες υγείας.
Η μελέτη του χάρτη μίας ασθένειας λέγεται επιδημιολογία.
Μάλιστα, το τελευταίο διάστημα εμφανίζεται όλο και πιο συχνά η
φράση «ενημερωτικό-δημιολογία» (info-demiologia) μαζί με τον όρο
info-veillance, που χρησιμοποιεί τον όγκο των αναζητήσεων στο
Διαδίκτυο. Με αυτό τον τρόπο εντοπίζει ή ακόμη προβλέπει τα
προβλήματα στη Υγεία ή τις οικονομικές τάσεις.
Για πολλούς πολιτικούς ίσως παρουσιαστεί ως δέλεαρ, καθώς μπορεί
να σκεφτούν ότι θα μπορούσαν να μάθουν με αυτό τον τρόπο «ποιο
είναι το πιο σημαντικό πρόβλημα» των ψηφοφόρων. Αυτό που κάποτε
μάθαιναν από τα δελτία ειδήσεων.
Επιπλέον, υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που πιστεύουν ότι μπορούν να
χρησιμοποιήσουν τις αναζητήσεις στο Διαδίκτυο για να μετρήσουν το
επενδυτικό ενδιαφέρον και να προλάβουν να αγοράσουν μετοχές αυτών
των εταιρειών πριν αυτές ανέβουν.
Ποσοτικά ή ποιοτικά στοιχεία για την αναζήτηση;
Ωστόσο, το πρόβλημα καταμέτρησης υπάρχει ακόμη. Μετράμε μόνο τη
δημοφιλία – ενδιαφέρον – που εκφράζουν οι χρήστες του Διαδικτύου,
που ενδεχομένως να είναι νεαροί σε ηλικία ή να ανήκουν σε πιο
πλούσια στρώματα του πληθυσμού; Υπάρχει λοιπόν προκατάληψη. Και αν
ναι σε ποιο βαθμό;
Οι πολιτικοί θέλουν να μπουν στο μυαλό των ψηφοφόρων μέσω των
μηχανών αναζήτηση, ενώ κάποιο επενδυτές ψάχνουν να δουν ποιες
μετοχές θα ανέβουν και ποιες μετοχές θα πέσουν. Κέρδη μπορούν να
βγάλουν και από τις δύο περιπτώσεις. Ωστόσο, εκεί που καταλήγουν
όσοι μελετούν το Διαδίκτυο, είναι ότι μπορεί να έχουμε ποσοτικά
στοιχεία για τα αποτελέσματα των αναζητήσεων στο Διαδίκτυο, παρόλα
αυτά δεν υπάρχουν ποιοτικά δεδομένα. Μπορεί λοιπόν, να μπορεί να
μετρηθεί κάτι, αλλά συχνά δεν έχουμε το γιατί και το πώς.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από BBC
