Μπορεί οι Δύση να έχει επιβάλλει μία σειρά κυρώσεων και εμπάργκο
στο Ιράν, αυτό όμως δεν έχει εμποδίσει του Ιράν να αποκτούν
δυτικούς Η/Υ και ηλεκτρονικά προϊόντα. Ωστόσο, για τους χρήστες του
Διαδικτύου η πραγματική πρόκληση δεν είναι η έλλειψη δυτικών
προϊόντων όσο η προσπάθειά τους να φτάσουν σε ιστοσελίδες όπως το
YouTube και το Facebook και στις χιλιάδες άλλες ιστοσελίδες που
λογοκρίνονται από το καθεστώς.
Ωστόσο και οι αρχές του Ιράν προσπαθούν με κάθε τρόπο να κάνουν
πιο δύσκολη τη «διαδικτυακή» εμπειρία για τους Ιρανούς. Η Τεχεράνη
δημιούργησε την πρώτη αστυνομία του Διαδικτύου προκειμένου να
καταγράψει την αυξανόμενη δημοφιλία ιστοσελίδων κοινωνικής
δικτύωσης. Παράλληλα, η «ψηφιακή» αστυνομία θα έχει τη δυνατότητα
να εμποδίζει τους χρήστες να έχουν πρόσβαση σε διάφορες
ιστοσελίδες, Δεν θα είναι όμως εύκολη υπόθεση για την «ψηφιακή»
αστυνομία του Ιράν, τη χώρα με τους περισσότερους χρήστες Ίντερνετ
στον Περσικό Κόλπο.
Η πορνογραφία και οι επικριτές στο στόχαστρο της Τεχεράνης
Οι περιορισμοί στο Διαδίκτυο έχουν ως στόχο να μπλοκάρουν την
πρόσβαση σε ιστοσελίδες με περιεχόμενο, που το καθεστώς θεωρεί
καταστροφικό και ανήθικο», όπως πορνογραφία και ειδησεογραφικές
ιστοσελίδες που επικρίνουν το Ιράν.
Μόλις πριν λίγες ημέρες, ένα ιρανικό δικαστήριο καταδίκασε δύο
άτομα σε θάνατο γιατί λειτουργούσαν δύο πορνογραφικού περιεχομένου
ιστοσελίδες. Οι ειδικοί σε θέματα Η/Υ υποστηρίζουν ότι οι
περιορισμοί στο Διαδίκτυο και η εντατικοποίηση των διώξεων χρηστών
παρατηρείται μετά τις αμφιλεγόμενες προεδρικές εκλογές του 2009,
ενώ μετά τις τελευταίες ταραχές στον αραβικό κόσμο, οι περιορισμοί
και τα μέτρα είναι ασφυκτικοί.
Οι εκλογές του 2009 ήταν το σημείο καμπή για το καθεστώς στην
Τεχεράνη, καθώς οι περιορισμοί στο Διαδίκτυο χρησιμοποιήθηκαν ως
όπλο κατά της αντιπολίτευσης, οπαδοί της οποίας διαδήλωναν
καθημερινά στους δρόμους της πρωτεύουσας. Οι ακτιβιστές
χρησιμοποίησαν το Διαδίκτυο για να οργανώσουν τις κινητοποιήσεις
τους, προβάλλουν τον αγώνας τους και να κερδίσουν ακόμη μεγαλύτερη
υποστήριξη κατά της κυβέρνησης του Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ.
Πολλοί χρήστες του Διαδικτύου σε όλο τον κόσμο θυμούνται ακόμη
το βίντεο της Νέδα Αγά Σολτάν, που έγινε σύμβολο του κινήματος της
αντιπολίτευσης όταν πυροβολήθηκε στο κεφάλι κατά τη διάρκεια μίας
διαδήλωσης στην Τεχεράνη. Το βίντεο με τη δολοφονία της Σολτάν
έκανε το γύρο του κόσμου, καθώς εμφανίστηκε το YouTube μόλις λίγες
ώρες αργότερα.
Πειρατικά «δυτικά» προϊόντα για Η/Υ
Παρά τους αυστηρούς περιορισμούς, η χρήση του Διαδικτύου στην
Ισλαμική Δημοκρατία είναι ευρέως διαδεδομένη, καθώς 32 εκατομμύρια
πολίτες από τα συνολικά 74 εκατομμύρια κατοίκους του Ιράν είναι
τακτικοί χρήστες. Παράλληλα, στη χώρα ανθίζει η αγορά πειρατικών
λογισμικών, παιχνιδιών και ταινιών του Χόλιγουντ, που συχνά
απαγορεύονται στο Ιράν. Χάρη στην πλήρη απουσία νόμου προστασίας
πνευματικών δικαιωμάτων, οι πειρατικές κόπιες ταινιών, παιχνιδιών
και προγραμμάτων Η/Υ είναι διαθέσιμα στο Ιράν μόνο λίγες ημέρες
μετά το λανσάρισμά τους στις ΗΠΑ και μάλιστα σε πολύ χαμηλές τιμές.
Για παράδειγμα το Adobe CS5 master collection στοιχίζει στο Amazon
2.359 δολάρια, στο Ιράν όμως μπορεί να το αποκτήσει κανείς με μόλις
5 δολάρια.
Εν τω μεταξύ, τον Ιανουάριο του 2011 η Google επέτρεψε να
«κατεβάζουν» στο Ιράν τα προγράμματα Earth και Picasa και τον
browser Chrome σε μία προσπάθεια να επιτρέψουν τους Ιρανούς να
έχουν πρόσβαση στην πληροφόρηση από το εξωτερικό. Ωστόσο, η κίνηση
αυτή δεν είχε τον αναμενόμενο αντίκτυπο, καθώς είναι ελάχιστα
γνωστά στη χώρα. Το ίδιο ισχύει για προγράμματα και προϊόντα άλλων
εταιρειών. Μάλιστα, ενώ τα προϊόντα της Apple δεν μπορούν να
διατεθούν άμεσα στο Ιράν, λόγω του εμπάργκο, το iPad ξεκίνησε να
πωλείται στην Τεχεράνη μέσα σε έναν μόλις μήνα, με λίγο πιο ακριβή
τιμή.
Οι Ιρανοί έχουν γίνει αρκετά εφευρετικοί προκειμένου να
αποφεύγουν τα εμπόδια που βάζει το καθεστώς, χρησιμοποιώντας λύσεις
όπως το Freegate και το Virtual Private Network(VPN). Από την
πλευρά τους οι ιρανικές αρχές χρησιμοποιούν τις αυξομειώσεις στις
ταχύτητες του Διαδικτύου και το κλείσιμο του Δικτύου για να
δημιουργήσουν πρόβλημα στους Ιρανούς χρήστες.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από AFP