Στα βουνά της Ευρώπης και ιδιαίτερα στις Aλπεις έχουν δημιουργηθεί αναρριχητικές διαδρομές, «δρόμοι του σιδήρου», όπως ονομάζονται, που επιτρέπουν σε ορειβάτες αναρριχητές, αλλά και κοινούς θνητούς να απολαύσουν την ομορφιά του μεγάλου υψομέτρου. Η ίδια τάση κερδίζει διαρκώς έδαφος και στις ΗΠΑ, όπου δημιουργούνται παρόμοιες υποδομές σε κορυφές, φαράγγια, ακόμη και σε κάποια πολυτελή θέρετρα.
Η ιστορία της Via Ferrata, όπως ονομάζονται στα ιταλικά οι διαδρομές, είναι μακρά. Αρχικά δημιουργήθηκαν στην Ιταλία για τη διευκόλυνση της μετακίνησης των στρατιωτών σε ορεινούς όγκους κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αργότερα η μέθοδος υιοθετήθηκε από τους ορειβάτες και αναρριχητές.
Στο Κολοράντο
Ο Χάρι Κεντ, ιδρυτής και επικεφαλής του ομώνυμου κέντρου αθλημάτων βουνού, έχει ήδη δημιουργήσει μία τέτοια διαδρομή (The Cloud Ladder) στο Κολοράντο, που λειτουργεί με επιτυχία από Ιούλιο του 2021 για άτομα άνω των 12 ετών. Οπως ο ίδιος τονίζει, βασικός του στόχος ήταν να δώσει και σε ανθρώπους που δεν είναι πεπειραμένοι ορειβάτες την ευκαιρία να απολαύσουν την ομορφιά των κορυφών. Η εταιρεία του Via Ferrata Works κατασκευάζει και την πρώτη αστική Via Ferrata στο Κολόμπους του Οχάιο, σε ένα εγκαταλειμμένο λατομείο, που θα ανοίξει τον ερχόμενο μήνα.
Η «σκάλα στα σύννεφα» (The Cloud Ladder) θεωρείται η πιο απότομη Via Ferrata στις ΗΠΑ με συνεχή ανοδική πορεία επί 182 μέτρα. Ο θαρραλέος που θα τη δοκιμάσει πρέπει να φοράει κράνος, ενώ είναι δεμένος με σκοινιά που θα αποτρέψουν την καταστροφική πτώση του, αν κάτι πάει λάθος.
Μια νέα αθλητική εμπειρία για τους λάτρεις του κινδύνου και του βουνού κερδίζει έδαφος στις ΗΠΑ.
Οι γνώστες, πάντως, επισημαίνουν ότι ο αγώνας σε αυτές τις κάθετες διαδρομές είναι περισσότερο ψυχολογικός παρά φυσικός. «Συχνά βλέπουμε ανθρώπους να ξεπερνούν τα όρια που έχουν επιβάλλει στον εαυτό τους», επισημαίνει ο Σον Κρισλ, γενικός διευθυντής της Alpenglow Expeditions, ενός πρακτορείου οδηγών βουνού που προσφέρει περιηγήσεις σε τέτοιες διαδρομές στην Ολίμπικ Βάλεϊ της Καλιφόρνιας.
Ο Γκάνον Νάβοζικ, επικεφαλής της Southeast Mountain Guides, στο φαράγγι του Κόκκινου Ποταμού στο Κεντάκι, υποστηρίζει ότι «αρκεί κάποιος να ολοκληρώσει μία Via Ferrata και αμέσως θα αναζητήσει πού αλλού υπάρχουν τέτοιες διαδρομές. Είναι προσβάσιμες και προσφέρουν μεγάλη απόλαυση και ψυχαγωγία».
Υπάρχουν διαδρομές για όλους, ανάλογα τη φυσική κατάσταση, την ηλικία και την εμπειρία. «Ο κόσμος τώρα αντιλαμβάνεται ότι αυτή είναι μία εμπειρία που μπορούν να δοκιμάσουν όλοι», εξηγεί. Η εταιρεία του, την περίοδο 2018-2021 κατέγραψε αύξηση των πελατών της κατά 190%.
Η δημιουργία κάθε διαδρομής απαιτεί τέχνη ώστε να περιλαμβάνει τμήματα των φυσικών βράχων και ορθά τοποθετημένα βοηθήματα. Ο Μάικ Φρίντμαν, διευθυντής της Αdventure Partners, που έχει σχεδιάσει τέτοιες διαδρομές, εξηγεί ότι «οι σχεδιαστές μας είναι οδηγοί βουνού και γνωρίζουν πολύ καλά τι μπορεί να αντέξουν οι πελάτες μας όσον αφορά την έκθεσή τους και βέβαια την κλίση», υπογραμμίζοντας ότι οι κλίμακες και οι γέφυρες μέσα στις διαδρομές είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς.
