Καθώς οι ισραηλινοί στρατιώτες είναι έτοιμοι να εισέλθουν στη Γάζα, ο υπουργός Αμυνας τους υποσχέθηκε: «Βλέπετε τη Γάζα τώρα από απόσταση. Σύντομα θα τη δείτε από μέσα».
Ωστόσο, παρά την υπόσχεση του υπουργού, Γιοάβ Γκαλάντ, δεν είναι σαφές πότε το Ισραήλ θα πραγματοποιήσει χερσαία εισβολή. Υπάρχουν σοβαροί λόγοι που η κυβέρνηση εμφανίζεται διστακτική να εισέλθει στη Γάζα περισσότερες από δύο εβδομάδες μετά την επίθεση της Χαμάς που σκότωσε περισσότερους από 1.400 Ισραηλινούς.
Ο σκοπός, πέραν της εξόντωσης της Χαμάς είναι ασαφής, για τις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ οι οποίες δεν έχουν πολεμήσει σε πόλη εδώ και σχεδόν μια δεκαετία.
Και πάνω από όλα αιωρείται το ερώτημα του τι θα συμβεί στη Γάζα μετά το τέλος του πολέμου. Αφού μπει, πώς θα βγει το Ισραήλ; Μόλις διαλύσει τη Χαμάς, αν μπορεί, σε ποιον θα παραδώσει τα κλειδιά; Αν η Χαμάς δεν κυβερνά πλέον τη Γάζα, ποιος θα το κάνει;
Προς το παρόν, λένε οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι, αυτά τα ερωτήματα δεν τους απασχολούν άμεσα.
«Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχουν καλές επιλογές για μια ισραηλινή χερσαία επίθεση στη Γάζα», έγραψε σε μια σύντομη ανάλυση ο Τομ Μπέκετ, αντιστράτηγος εν αποστρατεία του βρετανικού στρατού και εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Σπουδών για τη Μέση Ανατολή.
«Ανεξάρτητα από το αν ηττηθεί στρατιωτικά, η υποστήριξη του πληθυσμού στηΧαμάς θα συνεχισθεί», πρόσθεσε.
«Αυτή η οργάνωση δεν θα κυβερνήσει τη Γάζα στρατιωτικά και πολιτικά», ανέφερε ο εκπρόσωπος του στρατού Ντανιέλ Χαγκάρι.
Αλλά κάποιος πρέπει να το κάνει. Αυτή είναι μια αδυναμία της ισραηλινής στρατηγικής, καθώς η Χαμάς αντιπροσωπεύει μια πολιτική και θρησκευτική ιδέα που δεν μπορεί να διαλυθεί.
«Ακόμη και αν ηττηθεί στρατιωτικά, η Χαμάς δεν μπορεί να εξουδετερωθεί», δήλωσε η Λίνα Χατίμπ, διευθύντρια του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής στο Πανεπιστήμιο SOAS του Λονδίνου. «Μπορεί να ηττηθεί στρατιωτικά και να παραμείνει πολιτικά σημαντική», πρόσθεσε η ίδια.
Για τον Λόρενς Φρίντμαν, ομότιμο καθηγητή πολεμικών σπουδών στο King’s College του Λονδίνου, η πρόκληση για το Ισραήλ είναι «να ευθυγραμμίσει τα στρατιωτικά του μέσα με τους πολιτικούς του σκοπούς». Οσο ικανός και αν είναι ένας στρατός, είπε σε συνέντευξή του, ένας υπερφιλόδοξος πολιτικός στόχος θα οδηγήσει σε απογοήτευση ή αποτυχία.
Παραδείγματα υπάρχουν πολλά, συμπεριλαμβανομένων των αμερικανικών στρατιωτικών νικών στο Ιράκ και το Αφγανιστάν στο όνομα φιλόδοξων πολιτικών στόχων, όπως ο εκδημοκρατισμός, που κατέληξαν σε αποτυχία.
Ο Φρίντμαν έγραψε για ορισμένες από τις ανησυχίες του στους Financial Times. Οι Ισραηλινοί, είπε σε μια μεταγενέστερη συνέντευξη, κινδυνεύουν με παρόμοια μοίρα. «Εχουν μια φιλοδοξία που είναι εξαιρετικά δύσκολο να ικανοποιήσουν, διότι ακόμη και αν καταφέρουν ένα βαρύ πλήγμα στη Χαμάς, δεν μπορούν να σταματήσουν την αναγέννησή της», είπε. «Το Ισραήλ δεν μπορεί να κατέχει τη Γάζα επ′ αόριστον και δεν θέλει να το κάνει», είπε και πρόσθεσε: «Και δεν μπορεί να σπρώξει τον πληθυσμό στην Αίγυπτο, η οποία επίσης δεν θέλει να έχει καμία σχέση με τη Γάζα».
Τον Αύγουστο του 2014, μετά την τελευταία μεγάλη σύγκρουση του Ισραήλ με τη Χαμάς, διατυπώθηκαν ιδέες για το τι θα γίνει με τη Γάζα, σε ένα εμπιστευτικό έγγραφο. Αναφερόταν χαρακτηριστικά ότι «η επιστροφή στο status quo ante θα προκαλέσει νέο πόλεμο και ότι η Παλαιστινιακή Αρχή είναι πολύ αδύναμη και διχασμένη για να κυβερνήσει».
Σύμφωνα με το έγγραφο, η καλύτερη λύση ήταν η εξουσιοδότηση των δυνάμεων των Ηνωμένων Εθνών να ελέγχουν τα σύνορα της Γάζας, οι παλαιστινιακές πολιτοφυλακές θα έπρεπε να αφοπλιστούν και να αρθεί ο αποκλεισμός του θύλακα, σταδιακά. Εννέα χρόνια αργότερα, το έγγραφο μπορεί να χρησιμεύσει ως σημείο εκκίνησης.
Το Ισραήλ προσπάθησε να απαλλαγεί από την ευθύνη για τη Γάζα στο παρελθόν και απέτυχε. Η πολιτική του απάντηση για το ποιος θα διοικεί τη Γάζα αποδείχθηκε λανθασμένη και ουσιαστικά πέταξε τα κλειδιά της Γάζας στον δρόμο.
Το 2005, όταν το Ισραήλ απέσυρε όλα τα στρατεύματα και τους πολίτες του από τη Γάζα, παρέδωσε την εξουσία στη Φατάχ του Μαχμούντ Αμπάς. Αλλά η Φατάχ έχασε τις βουλευτικές εκλογές τον επόμενο χρόνο από τη Χαμάς και το 2007 η Χαμάς κατέλαβε την εξουσία στη Γάζα σε έναν σύντομο και βίαιο εμφύλιο πόλεμο, διαιρώντας τους Παλαιστίνιους όχι μόνο εδαφικά, αλλά και πολιτικά.
Στην τρέχουσα σύγκρουση, το Ισραήλ θα πρέπει να ελέγχει ό,τι έχει απομείνει από τη Γάζα μέχρι να βρεθεί κάποια πολιτική λύση που θα τους επιτρέψει να φύγουν. Αυτό ενέχει ρίσκο, ειδικά αν η Χεζμπολάχ ανοίξει ένα δεύτερο μέτωπο από το νότιο Λίβανο ή αν υπάρξει έξαρση της βίας στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη μεταξύ Ισραηλινών εποίκων και Παλαιστινίων.
Οι θάνατοι αμάχων θα προκαλέσουν, όπως συνέβαινε πάντα, τελικά σημαντική πίεση στο Ισραήλ για να διαπραγματευθεί την κατάπαυση του πυρός, πίεση, ιδιαίτερα από την Ουάσιγκτον, η οποία θα μπορούσε να γίνει υπερβολική πριν το Ισραήλ επιτύχει τον δηλωμένο στρατιωτικό του στόχο. Το Ισραήλ προσπαθεί ήδη να προετοιμάσει τους υποστηρικτές του σε όλο τον κόσμο, και ιδιαίτερα στις Ηνωμένες Πολιτείες, ώστε να αντισταθούν σε αυτού του είδους την πίεση για να σταματήσει την επιχείρησή του πριν διαλυθεί η Χαμάς.
