Για περισσότερο από ένα τέταρτο του αιώνα, οι τύχες των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας ήταν αλληλένδετες.
Οι Αμερικανοί αντιμετώπιζαν την Κίνα σαν τη «μήτρα» όλων των outlet stores, αγοράζοντας τεράστιες ποσότητες εργοστασιακών προϊόντων σε χαμηλές τιμές. Οι μεγάλες μάρκες εκμεταλλεύονταν την Κίνα ως το απόλυτο μέσο μείωσης του κόστους, κατασκευάζοντας τα προϊόντα τους σε μια χώρα όπου οι μισθοί είναι χαμηλοί και τα συνδικάτα απαγορευμένα.
Καθώς η κινεζική βιομηχανία έμπαινε στα αμερικανικά σπίτια με ηλεκτρονικά και έπιπλα, οι θέσεις εργασίας έβγαζαν εκατοντάδες εκατομμύρια Κινέζους από τη φτώχεια. Οι ηγέτες της Κίνας χρησιμοποίησαν τα έσοδά τους για να αγοράσουν κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων, διατηρώντας το κόστος δανεισμού της Αμερικής σε χαμηλά επίπεδα και επιτρέποντας τη συνέχιση του καταναλωτικού της μποναμά.
Δύο χώρες που χωρίζονται από τον Ειρηνικό Ωκεανό, η μία διαμορφωμένη από τον ελεύθερο καπιταλισμό, η άλλη από ένα κομμουνιστικό κόμμα, ήταν ενωμένες τόσο που ο οικονομικός ιστορικός Νάιαλ Φέργκιουσον επινόησε έναν όρο: «Chimerica», συντομογραφία για την «οικονομικ σχέση συμβίωσης».
Κανείς δεν χρησιμοποιεί λέξεις όπως «συμβίωση» σήμερα. Στην Ουάσιγκτον, δύο πολιτικά κόμματα που δεν συμφωνούν σχεδόν σε τίποτα, συμφωνούν στο ζήτημα της Κίνας ως γεωπολιτικού αντιπάλου και θανάσιμης απειλής για την ασφάλεια της μεσαίας τάξης. Στο Πεκίνο, οι ηγέτες κατηγορούν τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι δεν αναγνωρίζουν τη θέση της Κίνας ως υπερδύναμης. Καθώς κάθε χώρα προσπαθεί να μειώσει την εξάρτησή της από την άλλη, οι επιχειρήσεις παγκοσμίως προσαρμόζουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους.
Οι αμερικανικές εταιρείες μετατοπίζουν την εργοστασιακή παραγωγή από την Κίνα σε πολιτικά πιο φιλικές χώρες. Οι κινεζικές επιχειρήσεις επικεντρώνονται στο εμπόριο με συμμάχους και γείτονες, ενώ αναζητούν εγχώριους προμηθευτές για την τεχνολογική ανάπτυξη.
«Σε έναν τέλειο κόσμο, πρόκειται για δύο χώρες που είναι φτιαγμένες στον παράδεισο, ακριβώς επειδή αλληλοσυμπληρώνονται», δήλωσε ο Γιασένγκ Χουάνγκ, οικονομολόγος στο Sloan School of Management του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης. «Ουσιαστικά, αυτές οι δύο χώρες παντρεύτηκαν χωρίς να γνωρίζει η μία τη θρησκεία της άλλης».
Αλλά το διαζύγιο δεν αποτελεί πρακτική επιλογή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα –οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου– είναι αλληλένδετες. Η κινεζική μεταποίηση έχει εξελιχθεί από βασικούς τομείς, όπως η υποδηματοποιία και η ένδυση, σε προηγμένες βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν κεντρική σημασία για τις προσπάθειες περιορισμού των καταστροφών από την κλιματική αλλαγή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν η κατεξοχήν καταναλωτική αγορά. Ακόμη και όταν οι γεωπολιτικές εντάσεις φθείρουν τους δεσμούς τους, οι δύο χώρες εξακολουθούν να εξαρτώνται η μία από την άλλη, με τους ρόλους τους να μην αντικαθίστανται εύκολα.
Η Apple κατασκευάζει τα περισσότερα iPhones της στην Κίνα, ακόμη και αν έχει μεταφέρει μέρος της παραγωγής της στην Ινδία. Μια κινεζική μάρκα, η CATL, είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων στον κόσμο και οι κινεζικές εταιρείες κυριαρχούν στη διύλιση κρίσιμων ορυκτών, όπως το νικέλιο, που χρησιμοποιούνται σε τέτοια προϊόντα. Η Κίνα αποτελεί κορυφαία πηγή πωλήσεων για brand που περιλαμβάνουν τα στούντιο του Χόλιγουντ και τις πολυεθνικές αυτοκινητοβιομηχανίες έως τους κατασκευαστές εξοπλισμού κατασκευών όπως η Caterpillar και η John Deere. Οι κατασκευαστές τσιπ υπολογιστών όπως η Intel, η Micron και η Qualcomm αντλούν περίπου τα δύο τρίτα των εσόδων τους από πωλήσεις και συμφωνίες αδειοδότησης στην Κίνα.
Η πανδημία έφερε στο προσκήνιο τους κινδύνους της αμερικανικής εξάρτησης από τα κινεζικά εργοστάσια για την παραγωγή ζωτικών αγαθών, όπως μάσκες και ιατρικές ρόμπες, ποδήλατα γυμναστικής και smartphones. Το χάος στα λιμάνια και οι αυξήσεις στις τιμές της ναυτιλίας αποκάλυψαν τις παγίδες που κρύβει η εξάρτηση από μια μόνο χώρα στην άλλη πλευρά του ωκεανού. Η κυβέρνηση Μπάιντεν εξέλαβε την αναστάτωση και την αυξανόμενη αντιπαλότητα με την Κίνα ως ώθηση για μια βιομηχανική πολιτική που αποσκοπούσε στην ενθάρρυνση της αμερικανικής παραγωγής και στη διεύρυνση του εμπορίου με τους συμμάχους – ιδίως σε στρατηγικής σημασίας βιομηχανίες όπως τα τσιπ υπολογιστών.
Το μερίδιο των αμερικανικών εισαγωγών από την Κίνα έχει μειωθεί κατά 5% από το 2017. Τα αγαθά που εισάγονται από άλλες χώρες είναι πιο ακριβά – 10 τοις εκατό περισσότερο στην περίπτωση του Βιετνάμ και 3 τοις εκατό περισσότερο από το Μεξικό, σύμφωνα με έρευνα της Laura Alfaro στο Harvard Business School και του Davin Chor στο Tuck School of Business του Dartmouth. Αν και οι μισθοί έχουν αυξηθεί στην Κίνα, καμία άλλη χώρα δεν διαθέτει το βάθος και το εύρος της παραγωγικής ικανότητας.
