Μία το πρωί, μία το μεσημέρι, μία το βράδυ. Τρεις φορές τη μέρα αλείφεις, έλεγε ο τηλεπλασιέ, τα χέρια σου. Και «δεν περνάει ούτε κορωνοϊός, ούτε ιός της γρίπης, ούτε τίποτε».
Το γεγονός ότι ο μαντζουνοπώλης τυγχάνει και πρόεδρος κοινοβουλευτικού κόμματος εκλαμβάνεται ως σημάδι παρακμής. Αθροίζεται στις υπόλοιπες εκδηλώσεις δεισιδαιμονίας που τις τελευταίες ημέρες σκιάζουν τη δημόσια σφαίρα.
Κοιταγμένη αφ’ υψηλού, η χώρα μοιάζει να γλιστράει στο παρελθόν. Μοιάζει να παραδίδεται στη μαγεία και στην πολιτική αγυρτεία.
Μπορεί όμως να δοκιμάσει κανείς και την αντίστροφη ανάγνωση. Πρώτον, η επιδημία λειτούργησε διαφωτιστικά – σαν προβολέας που φώτισε το όριο μεταξύ της πραγματικής πολιτικής και των προϊόντων της ψεκασμένης υποκουλτούρας· μεταξύ πολιτικού λόγου και εξορκισμού.
Δεύτερον, η επιδημία ευθυγράμμισε όλες τις πολιτικές δυνάμεις –πλην αλειφοκάπηλων– στον στόχο της ενίσχυσης του εθνικού συστήματος υγείας. Οι αποφάσεις για προσλήψεις και εξοπλισμό μπορεί να είναι έκτακτες. Η ενίσχυση όμως θα είναι μόνιμη – παράπλευρη, αλλά αναγκαία κληρονομιά μιας μεγάλης υγειονομικής κρίσης.
Τρίτον, η επιδημία αφύπνισε και τους θεσμούς. Το ΕΣΡ και η Δικαιοσύνη κινητοποιήθηκαν κατά της παρανόρμαλ μπίζνας που δανείζεται το ένδυμα του κόμματος. Ακόμη πιο σημαντικό, όμως, είναι το πλεόνασμα νομιμοποίησης που οι θεσμοί της πολιτείας ήδη αντλούν από την αναμέτρησή τους με τους άλλους πόλους εξουσίας· με τους εξωπολιτικούς φορείς οργανωμένου ανορθολογισμού.
Η χθεσινή δήλωση του πρωθυπουργού όρισε αυτή την ηθικοπολιτική διαφορά – όχι παρότι, αλλά ακριβώς επειδή ήταν διατυπωμένη «ευσεβώς». Παρά τις περιφράσεις, το μήνυμα προορίζεται να διαρκέσει: Οποιος αγαπά, προστατεύει· δεν ρισκάρει ζωές. Και κυρίως: Η πολιτεία προστατεύει, χωρίς να χρειάζεται «προστάτες».
Ολα αυτά –η χάραξη της «υγειονομικής» ζώνης έναντι του πολιτικού τσαρλατανισμού, η συναινετική ενίσχυση του ΕΣΥ και η ηθική εμπέδωση του κύρους της πολιτείας– δεν θα επιτυγχάνονταν, αν δεν τα είχε εκμαιεύσει ο ιός. Ολα αυτά ανατρέπουν το κλισέ ότι «έχουμε καταντήσει Ιράν».
Μπορεί σε κάποια αυτιά ο απολογισμός αυτός να ακούγεται ως φτηνή παρηγοριά ενόψει του επερχόμενου. Παρηγοριά που θα την εξανεμίσει η προδιαγεγραμμένη δοκιμασία.
Οποιος επιμένει στη μόδα της απόγνωσης περί «ψεκασμένης Ελλάδας», ας αναλογιστεί πώς έχουν μέχρι στιγμής ανταποκριθεί άλλα πολιτικά συστήματα. Ας προσπεράσει την Ιταλία. Ας δει τη μεγάλη Αμερική, όπου ο πρόεδρος αντιμετωπίζει την πανδημία περίπου ως χαλκευμένο εμπόδιο στην επανεκλογή του. Τουλάχιστον εδώ οι Βελόπουλοι δεν κυβερνούν.
