Δημήτρης Τζανακόπουλος: Υπνοβάτες

Τα εσωκομματικά του ΣΥΡΙΖΑ δείχνουν πια σαν να τα βαριούνται και στον ΣΥΡΙΖΑ. Η πανδημική διαστολή του χρόνου λειτούργησε για τα συριζαϊκά δράματα καταπραϋντικά. Από αναβολή σε αναβολή του συνεδρίου, τα πάθη φαίνεται να εξαντλούνται, χωρίς να κορυφώνονται. Απλώς ξεθυμαίνουν. Εκκρεμότητες που έμοιαζαν δραματικές οδηγούνται έτσι σε αναίμακτες, γραφειοκρατικές διευθετήσεις.
 
Αρκεί κανείς να σκεφτεί την περίπτωση Σκουρλέτη. Από τον Μάιο του 2019 –και τη γνωστή επίδοση του κόμματος σε αυτοδιοικητικές και ευρωεκλογές– ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ απέρχεται και απέρχεται και απέρχεται – σε τέμπο αξημέρωτης υπνοβασίας. Η διεκπεραίωση της προδιαγεγραμμένης αντικατάστασής του έρχεται τώρα μάλλον σαν λυτρωτικό τέλος στην πολιτική του αποσύνθεση. 
 
Ο τρόπος με τον οποίο μεθοδεύεται η διαδοχή του Σκουρλέτη από τον Δημήτρη Τζανακόπουλο συνοψίζει τα χαρακτηριστικά που τείνει να αποκρυσταλλώσει ο ΣΥΡΙΖΑ κατά το μετεκλογικό του τζετ λαγκ.
 
Πρώτον, το κόμμα είναι μπετόν αρχηγικό. Οι συνιστώσες αλληλοτρώγονται με αντίπαλες προκηρύξεις· οι συνιστωσάρχες δίνουν συνεντεύξεις-ραβασάκια με υπαινικτικές διακηρύξεις· ο Πολάκης, όπως πάντα, ψάχνει στο Facebook αλφάβητο που να αποτυπώνει τον ενδιάθετο κοχλασμό του· και στο τέλος αποφασίζει πάντα μόνος ο Τσίπρας. 
 
Η προεδρική εγκατάσταση Τζανακόπουλου, με τον περιορισμό της Κεντρικής Επιτροπής σε ρόλο επικυρωτικού αξεσουάρ, δεν είναι βέβαια συριζαϊκή πρωτοτυπία. Ετσι κάνουν όλοι. Ο ΣΥΡΙΖΑ όμως ξεχωρίζει επειδή εκεί το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, που κατισχύει των εσωκομματικών διαφωνιών, καθιερώνει ακόμη τον Τσίπρα σαν υπαρξιακό μονόδρομο.
 
Χαρακτηριστικό δεύτερο: Οι νέοι του κόμματος δεν είναι πολιτικά νέοι. Συμβαίνει και σε καλύτερες οικογένειες – όπως, ας πούμε, στους ταλαίπωρους Σοσιαλδημοκράτες της Γερμανίας. Αντί να κινούνται ανανεωτικά, τα νεαρά στελέχη εκφράζουν τις πιο ακραιφνείς εκδοχές της κομματικής ορθοδοξίας. 
Ο μόλις 38χρονος Τζανακόπουλος επιβεβαιώνει αυτή την εθιμική δυσαναλογία. Τον διαφοροποιεί από τον γραμματέα που θα αντικαταστήσει όχι η γλώσσα του, αλλά η τοποθέτησή του στον κομματικό χάρτη – και στην κομματική επετηρίδα. Γι’ αυτό και επελέγη: Δεν είναι ούτε τόσο παλαιοκομματικός ώστε να ενοχλεί τους πασοκοφερμένους, ούτε τόσο νέος ώστε να τον νιώθουν ξένο οι αρχαιοσυριζαίοι.
 
Χαρακτηριστικό τρίτο: Οι εσωκομματικές διαμάχες στον ΣΥΡΙΖΑ είναι μόνο εσωκομματικού περιεχομένου – για τα τετραγωνικά που δικαιούται έκαστος στο μαγαζί. Η «Αριστερά» του κόμματος είναι ένας ευφημισμός για την παλιά φρουρά που ιδεολογικοποιεί τη φοβία της στο άνοιγμα. Ακόμη και το ίδιο το περιλάλητο άνοιγμα γίνεται με όρους πελατειακού μητρώου –πόσους θα γράψουμε– και όχι αναζήτησης νέου στίγματος.
 
Η απώλεια της εξουσίας επαναγείωσε το κόμμα στον παλιό εαυτό του. Ο ΣΥΡΙΖΑ ξαναμπήκε στη φούσκα του – στον μικρόκοσμο της κομματικής αυταρέσκειας, όπου είναι πολύ εύκολο να πείθει διαρκώς εαυτόν ότι για την πραγματικότητα φταίνε τα ΜΜΕ. Γι’ αυτό το κόμμα, ο Τζανακόπουλος ήταν η προσήκουσα επιλογή.