Να ανοίξουν τα βιβλιοπωλεία

«Κλείνει ο πολιτισμός». Ακούς την είδηση και αναρωτιέσαι τι θέλει να πει ο ποιητής. Δηλαδή όσο κρατάει ο εγκλεισμός θα ζήσουμε απολίτιστα; Στωικότατα σιγομουρμουρίζεις ότι για πολλούς, αν όχι για τους περισσότερους, έχει κλείσει εδώ και χρόνια. Τα πράγματα όμως ξεκαθαρίζουν: κλείνουν οι χώροι των συναυλιών και των θεαμάτων. Για την πλειονότητα, ο «πολιτισμός» αρχίζει με ένα τραγούδι και τελειώνει με μια παράσταση. Πολύ φοβάμαι ότι το ίδιο ισχύει και για το υπουργείο. Αντε γι’ αυτό να προσθέσουμε και τα μουσεία. Ομως ποιος θα το πάρει είδηση ότι τα μουσεία είναι κλειστά. Και πόσοι θα πάρουν είδηση ότι τα βιβλιοπωλεία είναι κλειστά; Ο τελευταίος κρίκος στην αλυσίδα. Στις ανακοινώνεις δεν αναφέρονται καν. Αλήθεια, γιατί κλείνουν τα βιβλιοπωλεία; Και μη μου πείτε για να αποφευχθεί ο συνωστισμός, διότι θα καγχάσω. Με εξαίρεση την παραμονή των Χριστουγέννων, συνωστισμός σε βιβλιοπωλείο είναι σαν το παλιό ανέκδοτο με τον Αλβανό τουρίστα. Ειδικά στα μικρά βιβλιοπωλεία, αυτά που τις περισσότερες ημέρες, αν υποδεχθούν διψήφιο αριθμό πελατών, το θεωρούν επιτυχία. Οσο για τις μεγάλες επιφάνειες, τον Ιανό, τον Ευριπίδη, την Πολιτεία, το Public, εκεί μπορούν να ισχύσουν τα ίδια μέτρα που ισχύουν και στα σούπερ μάρκετ. Ελεγχόμενη είσοδος, ορισμένος αριθμός πελατών ανά τετραγωνικό. 
 
Φίλος μου έγραψε ότι το ξεφύλλισμα βιβλίου είναι επικίνδυνο για τη μετάδοση. Ας επιτρέπεται η είσοδος μόνο με γάντια. Στη Γαλλία, επίσης, έκλεισαν τα βιβλιοπωλεία. Μόνο που στη Γαλλία το κοινό του βιβλίου είναι όντως πολυπληθές. Καλά, δεν έχεις βιβλία να διαβάσεις; Είναι το μόνο περίσσευμα που έχω καταφέρει να αποκτήσω στη ζωή μου. Ομως δεν είναι εκεί το θέμα. Οπως και το ζήτημα δεν είναι η δυνατότητα διαδικτυακής αγοράς. Το θέμα είναι περισσότερο συμβολικό. Αν τα βιβλιοπωλεία έμεναν ανοιχτά, ενώ όλα τα υπόλοιπα καταστήματα έκλειναν, η πολιτεία θα έδειχνε ότι γι’ αυτήν το βιβλίο είναι είδος πρώτης ανάγκης. Ενδεχομένως, δε, κάποιοι συμπολίτες μας να περνούσαν το κατώφλι τους για να καταλάβουν ότι ούτε δύσκολες ερωτήσεις θα τους κάνουν ούτε θα τους δαγκώσουν. Οι περισσότεροι το φοβούνται το βιβλιοπωλείο. 
 
Λυπάμαι που θα το πω, αλλά τα βιβλιοπωλεία τα έκλεισαν εξ αμελείας. Γιατί κανείς δεν σκέφθηκε ότι, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσαν να τα εξαιρέσουν. Βαρέθηκαν να ασχοληθούν με τον φίλο Σπύρο Αθανασίου στη Ναύπακτο, που συντηρεί ένα από τα ωραιότερα βιβλιοπωλεία της επικράτειας. Η γλώσσα μας δεν αμύνεται μεταφέροντας ξένες εκφράσεις στα ελληνικά. Κάθε βιβλίο που κυκλοφορεί ελληνικά, ακόμη και οι μεταφράσεις, υπερασπίζεται τη δύναμή της.