Δικαίωμα στο σπίτι
Το εξοχικό σπίτι του Αλέξη Τσίπρα στο Σούνιο κανονικά δεν αφορά κανέναν. Εχει ασφαλώς μια κωμική πλευρά, όπως όλα τα φαινόμενα που αναδεικνύουν την κλίση των λαοπρόβλητων αριστερών στην πολυτέλεια του καπιταλισμού, αλλά κατά τ’ άλλα είναι ένα μη θέμα. Κουτσομπολιό για αργόσχολους. Στο κάτω κάτω, όποιος έχει αποδείξεις ότι κάτι δεν πάει καλά με τη μίσθωση του σπιτιού, ας τις παρουσιάσει κι ας δούμε τι θα γίνει τότε. Διαφορετικά, κάνει απλώς θόρυβο. Αυτή, όμως, είναι μια πρώτη ανάγνωση της υπόθεσης. Σε ένα δεύτερο και σημαντικότερο επίπεδο, ο υστερικός τρόπος με τον οποίο ο Αλέξης Τσίπρας υποστασιοποίησε τις καταγγελίες περί ύποπτα χαμηλού ενοικίου, οι οποίες μπορεί και να περνούσαν αδιάφορες αν δεν το έκανε, φώτισαν το πραγματικό του πρόβλημα. Ενα πρόβλημα που συγκεφαλαιώνει το γενικότερο πρόβλημα της Αριστεράς: ανασφάλεια λόγω κρίσης ταυτότητας.
Το λαϊκό παιδί
Αν ο Αλέξης Τσίπρας έχει ενοχές για τις μπουρζουά απολαύσεις του, για τη δυνατότητα που του δίνουν το «σάπιο πολιτικό σύστημα» και φυσικά η «νεοφιλελεύθερη αγορά» να μυείται όλο και περισσότερο στα μυστικά τής αστικά οριζόμενης καλής ζωής, καλά κάνει και τις έχει. Κι αυτό επειδή ο ίδιος, μαζί με την οπισθοδρομική πολιτική ιδεολογία και τη μίζερη κοινωνική του κουλτούρα, δαιμονοποίησε τον πλούτο που τολμάει να ξεφύγει από τον μέσο όρο. Αν ο Αλέξης Τσίπρας έχει θιχτεί από την κριτική στην προσωπική του ζωή τόσο ώστε να απειλεί δημοσιογράφους με προσφυγή στη Δικαιοσύνη, πρέπει να μάθει ότι αυτός τους έδωσε την αφορμή, τα εργαλεία και το ηθικό πλαίσιο να την κάνουν. Οποιος πολιτεύεται με ψευδοεπαναστατική επιθετικότητα κατά πάντων, ποτίζοντας την κοινωνία με τη δηλητηριώδη ρητορική του ταξικού διχασμού, καθιστά τον εαυτό του ευάλωτο σε αντίστοιχες επιθέσεις κοινωνικής ενοχοποίησης. Η ενόχληση του Αλέξη Τσίπρα δεν οφείλεται στις αιχμές για τη νομιμότητα του μισθωτηρίου του, η οποία άλλωστε δεν αμφισβητείται σοβαρά από κανέναν. Οφείλεται στον φόβο του ότι η αποκάλυψη της αληθινής ζωής του υπονομεύει το λαϊκό προφίλ του.
Εκτός πραγματικότητας
Η Αριστερά που πρεσβεύει ο Αλέξης Τσίπρας έχει το ίδιο ελάττωμα με αυτόν. Την ενδιαφέρει να φαίνεται λαϊκή, αλλά δεν θέλει καθόλου να είναι. Θέλει να εκπροσωπεί όλα τα βάσανα του κόσμου σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά δεν επιθυμεί να τα βιώνει από πρώτο χέρι. Κι αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό, με ανθρώπινους όρους. Κανείς δεν ονειρεύεται την υπανάπτυξη, τη ζωή μακριά από την οικονομική πρόοδο και από την προσωπική ευημερία. Ομως ο Αλέξης Τσίπρας και η Αριστερά του, έχοντας δομήσει την πολιτική παρουσία τους στην γκρίνια και στη συντηρητική κακομοιριά, έχοντας βαφτίσει το χρήμα ως εξ ορισμού ανήθικο και την ανοδική κοινωνική κινητικότητα ως αξιόμεμπτο σημάδι αλλοτρίωσης, έχουν αυτοαποκλειστεί από την επικαιρότητα. Υποπίπτουν διαρκώς σε αντιφάσεις και αδυνατούν να διεκδικήσουν σύγχρονο ρόλο. Γι’ αυτό κι όποτε κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν ζωτικά προβλήματα απέτυχαν παταγωδώς, εξαντλώντας την ενέργειά τους σε συνθήματα και παραστάσεις, τα οποία είναι ομολογουμένως και πιο εύκολα και πιο εύπεπτα.
Η γνώριμη μανιέρα
Η αντιμετώπιση της Αστυνομίας από την πλευρά της Αριστεράς κατά τη διάρκεια αλλά και στον απόηχο της δωδέκατης επετείου της δολοφονίας Γρηγορόπουλου είναι ενδεικτική της αδυναμίας ενός μεγάλου μέρους του πολιτικού κόσμου να μεταπηδήσει από τη σφαίρα της φαντασίας και του συναισθήματος στον σκληρό ρεαλισμό. Κι εδώ, όπως και προηγουμένως, η ιδεολογική αγκύλωση στέκεται εμπόδιο στο ζητούμενο της προόδου. Τα προβλήματα της Αστυνομίας είναι γνωστά. Γνωρίζουμε την ελλιπή εκπαίδευση των αστυνομικών, γνωρίζουμε την ανεπαρκή ψυχολογική αξιολόγησή τους, γνωρίζουμε την κουλτούρα αυθαιρεσίας και βίας που καλλιεργούν τα δύο πρώτα στο Σώμα. Αυτό που συνέβη το 2008 στα Εξάρχεια δεν ήταν μια τυχαιότητα, αλλά το αποκορύφωμα μιας εκτεταμένης συστημικής παθογένειας που δεν επιλύεται ούτε με πετροπόλεμο ούτε με δακρύβρεχτα βίντεο ανόητων που διαλύουν ανθοδέσμες. Γιατί λοιπόν η Αριστερά προωθεί τη μάχη με την Αστυνομία αντί για τη μεταρρύθμισή της;
Το άγχος της αυτοεικόνας
Ο λόγος είναι απογοητευτικά προβλέψιμος. Το πρόβλημα της Αριστεράς με την Αστυνομία δεν έχει να κάνει με τη δυσλειτουργία της δεύτερης. Είναι οντολογικό και αφορά την ίδια την έννοια της έννομης τάξης, στην οποία κι έχει έντονη δυσανεξία, συχνά κεκαλυμμένη με φιλοσοφικό μανδύα. Η Αριστερά εχθρεύεται την Αστυνομία ως θεσμό (όπως τα παραθαλάσσια σπίτια που ανήκουν σε άλλους), είτε αυτός ο θεσμός δουλεύει είτε δεν δουλεύει. Απλώς, στην περίπτωση που ο θεσμός δεν δουλεύει, της είναι πιο βολικό να εκφράσει την απαρέσκειά της, γιατί τότε αυτή μοιάζει να εκπορεύεται από τις περιστάσεις και όχι από την καταστατική της αντίθεση. Η απόσυρση της τροπολογίας Σπίρτζη για τους αστυνομικούς έπειτα από διαμαρτυρίες κορυφαίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ διαφωτιστική επ’ αυτού. Δεν εξετάστηκε το αν αυτή διευθετεί ή έστω επιχειρεί να διευθετήσει ένα υπαρκτό ζήτημα. Καταληκτικά, το ενδιαφέρον του κόμματος στράφηκε και πάλι στο πώς του αρέσει να αντιλαμβάνεται και να προβάλλει τον εαυτό του, αντί να στραφεί στο πώς θα φανεί χρήσιμο και ανοιχτό στην κοινωνία.
Εξέλιξη ή θάνατος
Τόσο για τον Αλέξη Τσίπρα όσο και για τον χώρο που εκπροσωπεί έχει έρθει η εποχή της προσαρμογής. Οι ιδεολογίες ανθίζουν μόνο όταν εναρμονίζονται με την πραγματικότητα και όχι το αντίστροφο. Τα δόγματα έχουν πια απήχηση σε πολύ στενούς πυρήνες, οι οποίοι δεν αρκούν για να σώσουν όσους φιλοδοξούν να υπάρχουν και αύριο. Μέχρι και ο Πάπας αναγκάστηκε να αναγνωρίσει το Big Bang πριν από λίγα χρόνια.
