«Τό ὄνομα αὐτοῦ… μεθ’ ἡμῶν ὁ Θεός» (Μτ. 1:23)
Φέτος τα Χριστούγεννα θα τα εορτάσουμε χωρίς εξωτερικούς πανηγυρισμούς, χωρίς πολυπληθείς οικογενειακές ή φιλικές συγκεντρώσεις, αλλά ακόμη και χωρίς καθολική συμμετοχή των πιστών στις λατρευτικές εκδηλώσεις. Συγχρόνως, όμως, οι περιορισμοί, λόγω της πανδημίας, θα έχουν και μερικές θετικές παρενέργειες. Πριν από όλα είναι ευκαιρία να εκτιμήσουμε πόσο τεράστια σημασία έχουν στην πνευματική και κοινωνική μας ζωή τα αυτονόητα για τους πιστούς· η δυνατότητα να μεταβαίνουμε όποτε αποφασίζουμε στους ιερούς ναούς, για να προσευχηθούμε, για να συμμετάσχουμε στις λατρευτικές εκδηλώσεις, στα ιερά μυστήρια της Εκκλησίας. Αυτή τη φορά πρόκειται για ένα άλλο είδος πνευματικής «νηστείας» και ασκήσεως, που επιβάλλεται από εξωτερικές συνθήκες.
Φέτος ίσως μειωθούν από τη μεγάλη αυτή εορτή τα παράταιρα επιχρίσματα· ο περιττός εκκωφαντικός θόρυβος και τα άσχετα στοιχεία που έχουν διεισδύσει, με κύριο σκοπό το κέρδος και τη ματαιοδοξία, αλλοιώνοντας το αληθινό νόημα της μοναδικής εορτής. Θα γιορτάσουμε με απλότητα, στέρηση αλλά και πόνο γι’ αυτούς που απεβίωσαν ολομόναχοι και γι’ αυτούς που επεβίωσαν μέσα στη θλίψη και την αμηχανία, ταλαιπωρημένοι από τις ποικίλες δυσκολίες.
Παρ’ όλη την αποξένωση και την ερημιά που μας απειλεί, στην εορτή των Χριστουγέννων δεσπόζει πάντοτε το μοναδικό γεγονός, ο ερχομός και η παρουσία του Υιού και Λόγου του Θεού. Ο Χριστός δεν έρχεται σαν επισκέπτης να μας χαιρετήσει ευγενικά και κατόπιν αθόρυβα να φύγει. Ερχεται, για να μείνει μαζί μας. Αυτό δηλώνει το όνομα Εμμανουήλ, που σημαίνει «μεθ’ ἡμῶν ὁ Θεός». Δεν έρχεται σαν δυνάστης, να μας αφαιρέσει την ελευθερία, επιβάλλοντας το θέλημά του. Ερχεται σαν βρέφος συμμεριζόμενος τη στέρηση, την ξενιτειά και μ’ ένα αδιόρατο χαμόγελο ειρήνης και ελπίδος έρχεται να μείνει μαζί μας. Θα αντιμετωπίσει ο ίδιος δοκιμασίες, προσβολές, εχθρότητες, που θα κορυφωθούν στο Πάθος, συμμετέχοντας στην οδύνη της ανθρωπότητος. Ερχεται, για να μείνει μαζί μας, αμφισβητούμενος, διωκόμενος, να μας στηρίξει, να μας παρηγορήσει με την αναστάσιμη υπόσχεσή του: «καί ἰδού ἐγώ μεθ’ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Μτ. 28:20). Είναι μαζί μας όχι μόνον στις γαλήνιες φάσεις των επιτυχιών, της καλής υγείας και των αρμονικών σχέσεων με τους άλλους. Παραμένει μυστικά μαζί μας και στις θολές περιόδους, όταν η θλίψη, η αποτυχία, η ασθένεια καταπονούν την ύπαρξή μας.
Κυρίως η καθοριστική αυτή παρουσία πρέπει να είναι συνειδητή και συνεχής στη διαμόρφωση και στον έλεγχο των σκέψεων, των ιδεών, των αποφάσεων και των ενεργειών μας. Δεν μπορούμε να ικετεύουμε να είναι παρών στις δύσκολες ώρες της ζωής μας και να αδιαφορούμε για το θέλημά του ή να το παραθεωρούμε στη νοοτροπία και τη συμπεριφορά μας στην καθημερινή μας ζωή. Η διαρκής συναίσθηση της παρουσίας του είναι η μόνη ικανή να μας οδηγήσει σωστά στις περιπέτειες του βίου μας.
Την πολύπλευρη αυτή παρουσία καλούμεθα να ζήσουμε εντονότερα, αυτή τη φορά με λιγότερη έπαρση για την ανθρώπινη γνώση, τις ικανότητες και τη δύναμή μας. Με περισσότερη αναζήτηση για τις προτεραιότητες του ανθρώπινου γένους και αλληλεγγύη σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο. Με περισσότερη ελπίδα. Είναι συμβολικό ότι το εμβόλιο, που αναμένεται να δώσει διέξοδο στην πολύπλευρη αιχμαλωσία μας από τον κορωνοϊό, έρχεται στη ζωή μας σαν ιδιότυπο χριστουγεννιάτικο δώρο.
Μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα της περίεργης απομόνωσης που μας έχει επιβάλει η πανδημία, στη μοναξιά, την αγωνία και τον φόβο, ας αντισταθούμε, αδελφοί μου, γιορτάζοντας τα φετινά Χριστούγεννα με προσήλωση κυρίως στη λυτρωτική παρουσία του ακτίστου Υιού και Λόγου του Θεού, ο οποίος εισέρχεται στην κτιστή δημιουργία, διατηρώντας τον τελευταίο λόγο στην πορεία της ζωής μας και ολοκλήρου της κτίσεως.
Στην απροσδιόριστη, απρόσμενη μοναξιά που μας παγώνει, η μυστική παρουσία του Χριστού ζεσταίνει τη σκέψη και ζωογονεί τους πνεύμονες. Αυτό το αισιόδοξο άγγελμα των Χριστουγέννων, καθαρό σαν διαμάντι, χωρίς ποικίλα στολίδια, χρυσόσκονη και εντυπωσιακά περιτυλίγματα, πρέπει φέτος ιδιαίτερα να αναδειχθεί και να βιωθεί. Οχι σαν απλή ανάμνηση ενός αξιαγάπητου βρέφους, αλλά ως καθοριστικό μήνυμα ελπίδος, ως η μοναδική έκφραση της αγάπης, της παντοδυναμίας του Πατρός, του Κυρίου και Δημιουργού του σύμπαντος, ως εγγύηση του γεγονότος ότι δεν είμαστε μόνοι στην προσωπική και παγκόσμια περιπέτειά μας ούτε στην πρόσφατη πανδημία.
Αυτή την καθοριστική εμπειρία οφείλουμε όχι μόνο να την ενισχύσουμε μέσα μας, αλλά να τη μεταδώσουμε ως πνευματικά αντισώματα στους γύρω μας. Με στοργή, με ταπείνωση, με τον λόγο, με τη σιωπή, χωρίς προκλητική οίηση. Δεν είναι μόνον ο κορωνοϊός που μεταδίδεται αθόρυβα και δραστικά. Πολύ περισσότερο, η πίστη σε αυτή τη λυτρωτική παρουσία μεταδίδεται ήρεμα και αποτελεσματικά από πιστό άνθρωπο σε άνθρωπο και από ομάδα σε ομάδα.
Το πιο ουσιαστικό, λοιπόν, χριστουγεννιάτικο δώρο, αδελφοί μου, που μπορούμε να προσφέρουμε στον εαυτό μας αλλά και στους γύρω μας είναι η συναίσθηση και η μαρτυρία της παρουσίας του Σωτήρος Χριστού στην καθημερινή μας πορεία.
Ευλογημένα Χριστούγεννα με ανθεκτική υγεία! Ειρηνοφόρο και ολόφωτο το Νέο Ετος 2021.
