Σε μια περίοδο με τόσο αντιφατικά χαρακτηριστικά, από την αλληλεγγύη ώς τη μισαλλοδοξία και από την ενσυναίσθηση ώς τον κυνισμό, τα βιβλιοπωλεία περνούν ευτυχισμένες μέρες. Με αυξημένη ζήτηση, καθώς είναι ο μόνος κλάδος του λιανεμπορίου που λειτουργεί κανονικά, το βιβλίο πουλάει. Εχει αποκτήσει μια δυναμική που θα πρέπει να προστατευτεί και να μην ατονήσει.
Από όλη αυτήν την κινητικότητα στα βιβλιοπωλεία, κάτι είναι πιθανό να μείνει. Να κληροδοτηθεί ως συνήθεια και τρόπος ζωής. Η παρουσία του πρωθυπουργού με την κόρη του στις «Πλειάδες», το γνωστό βιβλιοπωλείο της Σπύρου Μερκούρη στο Παγκράτι, είχε θετική επικοινωνιακή δυναμική υπέρ της αναγνωστικής συνήθειας, που χρειάζεται και αυτή τους κώδικες της διαφήμισης. Πέραν του πυρήνα των βιβλιόφιλων και ισόβιων αναγνωστών, ένα σημαντικό ποσοστό είναι περιστασιακοί αναγνώστες.
Εμπειρικά και μόνο, θα έλεγα ότι οι Ελληνες διαβάζουν περισσότερο από παλιά, αλλά σε μια διεθνή κλίμακα διαβάζουν λίγο. Υστερούν. Θα έλεγα πως έχει συμβεί το εξής στην ελληνική κοινωνία. Εχει διευρυνθεί η αναγνωστική βάση, έχει αποκτήσει ποιότητες και υποομάδες, έχει καλλιεργηθεί μια βιβλιοφιλική κουλτούρα, συνεχίζουν να εμφανίζονται μικροί εκδότες με εξευγενισμένο προφίλ, τα βιβλιοπωλεία είναι περισσότερο ενημερωμένα και σταδιακά καλύπτονται τα κενά που υπήρχαν από κλασικά έργα που δεν είχαν ποτέ μεταφραστεί στα ελληνικά.
Ολα αυτά συμβαίνουν σε μια κοινωνική συνθήκη με αμβλυμένα κριτήρια και με γενικευμένη απάθεια, αν όχι εχθρότητα, στην πνευματική παραγωγή. Η εχθρότητα απέναντι στον πολιτισμό είναι ίδιον κοινωνικών ομάδων ή ατόμων με ροπή προς ολοκληρωτικές πολιτικές ιδεολογίες, ή έστω με ανοχή προς την απολιτίκ ξηρασία. Υπάρχει διεθνώς, είναι παγκόσμιο το φαινόμενο, μια νέα μαζική κουλτούρα, ισχυρή και διαρκώς διευρυνόμενη, που περιορίζει τη φιλαναγνωσία σε περιχαρακωμένες κοινωνικές συμπεριφορές, όσο και αν αυτές έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη ορατότητα.
Είναι μια παγκόσμια αποδοχή της τηλεγραφικής γραφής, των κωδικοποιημένων μηνυμάτων και της δογματικής αυτοαναφορικότητας. Αυτά τα φαινόμενα κερδίζουν έδαφος την ίδια στιγμή που νέοι αναγνώστες, επιζητώντας τη σύνθετη γνώση και την απόλαυση της λογοτεχνίας, θα περιμένουν υπομονετικά την είσοδό τους σε κάποιο βιβλιοπωλείο. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να προβάλλεται με κάθε τρόπο η λειτουργία των βιβλιοπωλείων, ως φορέων κοινωνικών αξιών, ως αναχωμάτων στη βαρβαρότητα, που ούτως ή άλλως έχει αποδειχθεί νικήτρια.
