Το νέο απαγορευτικό δεν είναι όπως εκείνο του Μαρτίου, όταν όλα είχαν «παγώσει», μέναμε σπίτι και η έξοδος για πιεστική ανάγκη γινόταν μετά άκρας προσοχής και φόβου· είναι προσαρμοσμένο στις κοινωνικές συνθήκες που διαμόρφωσε ο ένας χρόνος πανδημίας. Μετακίνηση και σε άλλους δήμους για φυσική άσκηση, υπό όρους και σε άλλους νομούς, σε απαγορευμένες ώρες. Ωστόσο, αν το τρέχον απαγορευτικό αποδώσει λιγότερο από εκείνο στην έναρξη της πανδημίας, δεν θα οφείλεται τόσο στα λιγότερο αυστηρά μέτρα όσο σε μας, τους όχι πλέον ενωμένους από το αναπάντεχο και εθνικά συντονισμένους, στον τρόπο που προσεγγίζουμε τους περιορισμούς-ακορντεόν: χωρίς την πρότερη ευλαβική προσήλωση στο γράμμα τους, ως βάρος ζυγού κι όχι ασπίδας, με την τάση προς την παρατυπία και τα διαφορετικά μέτρα και σταθμά της εθισμένης στις πανδημικές συνθήκες ζωής.
Εχουμε αλλάξει. Η μη κανονικότητα που έγινε κανονικότητα, η κόπωση, το δύσβατο μακρύ τούνελ εξόδου έχουν εξασθενίσει τον φόβο, την πίστη ότι οι θυσίες δεν στερούν δικαιώματα, τη βεβαιότητα ότι η τήρηση των μέτρων θα έχει άμεσο απτό αποτέλεσμα. Η βαυκαλιστική εσωτερική φωνή που μας διαβεβαιώνει ότι δεν είμαστε εμείς ως μονάδα το πρόβλημα, άρα μπορούμε λίγο να χαλαρώσουμε τον κλοιό, σκεπάζει τη φωνή της υπακοής. Μετατρέπει την ουσία (προστασία) σε βάσανο (απώλεια χρόνου, υπομονής, αντοχής) και το όπλο (απόσταση, μάσκα, αποστείρωση) σε κακοπαιγμένο άθυρμα. Οι αποστάσεις στα συναπαντήματα εύκολα συρρικνώνονται στα 50 εκ., οι συνεχώς ανανεούμενες, μέσα στην ημέρα, μετακινήσεις 2 και 6 χαλκεύουν ένα σύστημα διαβίωσης πρόδηλα αντίθετο στο πνεύμα των ημερών.
Η πανδημία δοκίμασε πολύ την αυτοπειθαρχία ως πράξη ελευθερίας και αφοσίωσης, τη συνείδηση, την ηθική μας. Μας έβαλε να αναμετρηθούμε με τον παραλογισμό, το παραλήρημα, το χάος. Εφερε στο προσκήνιο ακραίες ανισότητες, ερωτήματα για τα οφέλη και τα όρια της δημοκρατίας. Αφύπνισε αλλά και εξαγρίωσε. Ενίσχυσε την αλληλεγγύη αλλά και τον κυνισμό. Στερέωσε εσωτερικά εδάφη, αλλά και υπέσκαψε σχέδια. Η ευημερία, λένε οι ειδικοί, θα έρθει μετά το 2024. Προηγείται η επικράτηση της λογικής και της συνεργασίας.
Οι μέρες που ζούμε δεν είναι μια νεκρή περίοδος, λίγοι κόκκοι άμμου που ρέουν στη μακρόσυρτη οδυνηρή κλεψύδρα. Μεταβάλλουν συστήματα, σχέσεις, έννοιες. Χτίζουν συλλογικά όπλα ενάντια στην αβεβαιότητα, στην πολυπλοκότητα, στις αγχογόνες αταξίες. Είναι μέρες σημαντικές.
