Η χθεσινή ήταν η πρώτη πραγματικά δροσερή μέρα έπειτα από πολύ καιρό στην Αθήνα. Το φετινό καλοκαίρι ήταν πολύ πιο κουραστικό από τα προηγούμενα. Και αυτό εξαιτίας της ζέστης, της παρατεταμένης περιόδου με σταθερά υψηλές θερμοκρασίες, που δεν έπεφταν αισθητά ούτε στη διάρκεια της νύχτας.
Ακόμα κι αν κάποιος δεν εμπιστεύεται απόλυτα την υποκειμενική αντίληψη των κλιματικών συνθηκών, οι αριθμοί έρχονται να επιβεβαιώσουν τη δυσκολία –από πλευράς ζέστης– του καλοκαιριού. «Ακραία υψηλές τιμές θερμοκρασίας, δύο σοβαρά κύματα καύσωνα, θερμοκρασιακά ρεκόρ και πολλές ημέρες όπου οι μέγιστες θερμοκρασίες σκαρφάλωσαν πάνω από τη μέση μηνιαία τιμή της δεκαετίας 2010-2019», γράφει σε χθεσινό ρεπορτάζ στην «Κ» ο συνάδελφος Γιάννης Ελαφρός. Τα στοιχεία προέρχονται από μελέτη ερευνητών του Αστεροσκοπείου Αθηνών. Στην Αθήνα, αναφέρεται στο ρεπορτάζ, το θερμόμετρο ανέβηκε στους +6,2 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο μέγιστης θερμοκρασίας στις 25 Ιουνίου και στους +7,7 στις 3 Αυγούστου. Επιπλέον, στην Αθήνα συνολικά 44 ημέρες, τις μισές μέρες του καλοκαιριού δηλαδή, η θερμοκρασία ξεπέρασε τον μέσο όρο θερμοκρασίας της προηγούμενης δεκαετίας. Εναν μέσο όρο αυξημένο σε σχέση με προηγούμενες δεκαετίες.
Υψηλές θερμοκρασίες και πολυήμερες θετικές αποκλίσεις από τον μέσο όρο δεκαετίας καταγράφονται στη μελέτη των ερευνητών του Αστεροσκοπείου για αρκετές περιοχές της χώρας. Στην Αθήνα, ωστόσο, οι παρατεταμένα υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν μεγαλύτερη επιβάρυνση εξαιτίας της εκτενούς κάλυψης με μπετόν και άσφαλτο και των ελάχιστων ελεύθερων χώρων.
Το φετινό καλοκαίρι, αυτό το κουραστικό λόγω της παρατεταμένης ζέστης καλοκαίρι, είναι πιθανόν το προοίμιο μιας νέας «κανονικότητας». Με όλο και πιο συχνούς καύσωνες, με αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, με περισσότερες ζεστές ημέρες στη διάρκεια των θερμών μηνών. Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι η κλιματική αλλαγή δεν έρχεται, συμβαίνει ήδη, εξελίσσεται στην καθημερινότητά μας σε όλο τον πλανήτη. Από τους καύσωνες, που απειλούν πιο θερμές περιοχές με ερημοποίηση, από τις καταστροφικές πλημμύρες από τις αλλαγές στις εποχές του έτους.
Απέναντι σε αυτή τη νέα πραγματικότητα –η οποία έχει, ασφαλώς, τους αρνητές της, εκείνους που δεν παραδέχονται ότι υπάρχει κλιματική αλλαγή και όσα ζούμε είναι μια περιοδική εναλλαγή ακραίων φαινομένων– απαντήσεις δεν έχουν ακόμα βρεθεί. Και δεν είναι εύκολο να βρεθούν καθώς η κλιματική αλλαγή είναι, πρωτίστως, αποτέλεσμα του τρόπου ζωής που έχουμε επιλέξει. Της αύξησης του ανθρώπινου πληθυσμού στον πλανήτη, των επιλογών για τη διατροφή, για τις μετακινήσεις, για τη διασκέδαση, για την καθημερινότητα που δυσκολευόμαστε να εγκαταλείψουμε. Η επιβολή περιοριστικών μέτρων εξαιτίας του κορωνοϊού έδειξε μέσα σε λίγες εβδομάδες πόσο μπορούν να μειωθούν οι ρύποι στις μεγαλουπόλεις. Δεν είναι, ωστόσο, εύκολο να υιοθετηθεί γενικευμένα ένας τέτοιος τρόπος ζωής. Ισως αυτό που απαιτείται είναι η ανθρωπότητα να κάνει μια νέα υπέρβαση, αντίστοιχη σε σημασία της βιομηχανικής επανάστασης, για να ξεπεράσει τα αδιέξοδα που διαμορφώνονται. Ισως βρισκόμαστε σε ένα τέτοιο μεταίχμιο.
