Τις μέρες που το τρίλεπτο τρέιλερ της ταινίας «Καλάβρυτα 1943», για ένα από τα πιο βάρβαρα εγκλήματα των Γερμανών, προκαλεί σωρεία αναθεμάτων, τις ίδιες ακριβώς μέρες ένα διαφημιστικό φιλμάκι, που παίζεται και ξαναπαίζεται στα κανάλια, περνάει μέσα στην αδιάφορη σιωπή. Θαρρείς και το εξωφρενικό περιεχόμενό του είναι φυσικό, λογικό, ηθικό, παιδαγωγικά σωστό. Με μια λέξη: άψογο.
Δεκαεφτά δευτερόλεπτα κρατάει όλα κι όλα το φιλμάκι. Καταφέρνει όμως σ’ αυτόν τον ελάχιστο χρόνο να προσβάλει, να παραστήσει σαν φυσικό το εγκληματικό, να προπαγανδίσει χυδαία. Το περιγράφω αναγκαστικά. Το προϊόν που διαφημίζει είναι «Στρατιώτες Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου», αυτή είναι η εμπορική του ονομασία. Ουδέτερη. Από κει πέρα, όμως, τίποτε το ουδέτερο. Το πρώτο στιγμιότυπο που βλέπουμε, αυτό που προτείνεται σαν σφραγίδα της διαφήμισης και σαν δέλεαρ, δεν αντλείται, όπως θα περίμεναν οι κάτοικοι αυτού του τόπου, από κάποιο φιλμάκι με Ελληνες φαντάρους στα βουνά της Ηπείρου. Είναι ο Αδόλφος Χίτλερ. Χαιρετάει τους ναζί στρατιώτες, που παρελαύνουν μπροστά στο πιωμένο βλέμμα του, μεθυσμένο από αίμα και ονειρώξεις αυτοκρατορικού μεγαλείου. Καμία άλλη κινούμενη εικόνα δεν βλέπουμε. Ο μόνος που θεωρείται άξιος αυτής της «τιμής» και της «δόξας» είναι ο υπαίτιος της εξόντωσης εκατομμυρίων ανθρώπων.
Αμέσως έπειτα ακούγεται το μήνυμα: «Για πρώτη φορά στην Ελλάδα στρατιώτες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Συλλεκτικές μεταλλικές μινιατούρες εκπληκτικής ακρίβειας και τεύχη με όλα τα ιστορικά στοιχεία». Μάλιστα. Με στρατιωτάκια έπαιξαν γενιές και γενιές, στρατιωτάκια ας συλλέξουμε τώρα, ποιος ξέρει, μπορεί κάποτε να σπανίσουν και να πετύχουμε την καλή. Ναι, αλλά ποιο στρατιωτάκι επιλέγεται να φτάσει πρώτο στα περίπτερα και στα σπίτια μας; Στα σπίτια μιας χώρας που πλήρωσε βαρύτατα την κατοχή των Γερμανών, πολλοί απόγονοι των οποίων θυμώνουν και τάχα προσβάλλονται ηθικά όταν τους ζητάμε τις αποζημιώσεις; Εστω την επιστροφή του δανείου;
Η απάντηση: «Πρώτος τόμος: Γερμανός Ες Ες. Στα περίπτερα μόνο 4,95 ευρώ. Επόμενοι: Αμερικανός πεζικού, Ελληνας εύζωνας». Οσο τ’ ακούμε αυτά, βλέπουμε τη μινιατούρα του Ες Ες και των άλλων δύο. Βλέπουμε όμως πάνω στις σελίδες του τεύχους και την εικόνα του τέταρτου, που όμως από συστολή δεν αναγγέλλεται: ένας Ιάπωνας στρατιώτης.
Δεν διαφημίζει το φιλμάκι. Προπαγανδίζει. Χονδροειδώς. Αλέστηκε άραγε τόσο πολύ η μνήμη των ανθρώπων ώστε να μετράει έναν Ες Ες απλώς σαν στρατιώτη;
