Η νοσταλγία, τα σύμβολα και ο εθισμός

3' 49" χρόνος ανάγνωσης

Το Παρίσι έχει διακοπές από τους μόνιμους κατοίκους του. Μόνον οι τουρίστες περιφέρονται ανέμελοι απολαμβάνοντας το θρόισμα των πλατανιών, τα χρώματα και τα αργόσυρτα πήγαιν’-έλα στο ποτάμι. Εδώ είναι Τετάρτη του Πάσχα – Μεγάλη Τετάρτη στην Ελλάδα. Οσοι Παριζιάνοι βρίσκονται στην πόλη γνωρίζουν το αποψινό πρόγραμμα. Θα παρακολουθήσουν το ντιμπέιτ που θα κρίνει το αποτέλεσμα της Κυριακής. Ο Ντε Γκωλ ήταν εκείνος που έδωσε στη θέση εργασίας του προέδρου την –τεράστια– ισχύ που έχει μέχρι σήμερα. Ο ίδιος βέβαια, ως φιλόπατρις, στο Ελιζέ επέμεινε να πληρώνει όλους τους λογαριασμούς που με συνέπεια κρατούσε η γυναίκα του και αρνήθηκε μια κηδεία δημοσία δαπάνη. Η ημέρα των προεδρικών εκλογών είναι το ραντεβού ενός άντρα με τον λαό του, όπως είπε. Πριν από πέντε χρόνια, ο νεότερος ηγέτης από την εποχή του Ναπολέοντα μπήκε στο μέγαρο που είχε χτιστεί για έναν ευγενή τον 18ο αι. Σήμερα, ενδέχεται να υποδεχτεί την πρώτη γυναίκα με τις θηλυκές γάτες της, που αν κερδίσει θα πάψει να συγκατοικεί με την παιδιόθεν φίλη της.

Ακολουθώ σε μια σχεδόν ευθεία πορεία μια διαδρομή, τουριστική μεν, συμβολική δε. Από την Αψίδα του Θριάμβου με το μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη όπου πρώτα εκεί –ως είθισται– ο πρόεδρος θα αποτίσει φόρο τιμής, κατηφορίζω τα Ηλύσια Πεδία. Στο τέλος στρίβω αριστερά για το Ελιζέ. Θέλω να καταλήξω στο Μουσείο του Λούβρου, αλλά κοντοστέκομαι. Καμιά τριανταριά τουρίστες φωτογραφίζουν την κλειστή σιδερένια πόρτα που φρουρείται. Ενας από τους έξι οπλισμένους ενστόλους πλησιάζει τα κιγκλιδώματα και αρχίζει να περπατάει με ύφος βασιλικό κουνώντας τη δεξιά παλάμη σαν τη βασίλισσα της Αγγλίας. Τι περίεργη κίνηση. Ισως πιστεύει ότι φρουρεί τη συσπειρωτική φιγούρα του μονάρχη. Μήπως βιάστηκαν οι Γάλλοι να απαλλαγούν από τους βασιλιάδες τους; Αγνοούν ότι μπορεί να έχεις βασιλεία και να παραμένεις δημοκράτης; «Κατά βάθος οι Γάλλοι δεν ήθελαν να τον σκοτώσουν», ήταν η απάντηση του Μακρόν σε μια συνέντευξη αναφερόμενος στον τελευταίο, τον Λουδοβίκο τον ΙΣΤ΄. Αυτή μπορεί να ήταν η σκέψη που έκανε το 2016, είχε μόλις ανακοινώσει την υποψηφιότητά του για την πρώτη θητεία και η πρώτη επίσκεψη ήταν στη βασιλική του Σεν Ντενί, όπου είναι θαμμένη σύσσωμη η βασιλική οικογένεια. Τη νίκη τη γιόρτασε με ομιλία στη βασιλική κατοικία, το Λούβρο, και στη συνέχεια άνοιγε τακτικά το παλάτι των Βερσαλλιών για συναντήσεις. Η Λεπέν, από την άλλη, δήλωσε την επιθυμία της «να διοικήσει τη Γαλλία» όπως «μια μητέρα της οικογένειας». Μια φράση που παραπέμπει στον αστικό κώδικα, θεσπισμένο το 1804 από τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη. Εκεί βρίσκεται αρκετές φορές η φράση «ο σωστός πατέρας της οικογένειας». Για την Ιστορία, χρειάστηκαν δύο αιώνες για να σβηστεί η έκφραση και να αντικατασταθεί με τον νόμο «για την πραγματική ισότητα μεταξύ αντρών και γυναικών». Ενδεχομένως η Λεπέν να κλείνει το μάτι στον φεμινισμό, αλλά, κυρίως, ασχολείται με την πατριωτική παρελθoντολογία.

Ο Ντε Γκωλ ήταν εκείνος που έδωσε στη θέση εργασίας του προέδρου την –τεράστια– ισχύ που έχει μέχρι σήμερα.

Παρακολουθώ τους υποψηφίους ντυμένους με την προεδρική περιβολή τους. Μπλε κοστούμι εκείνος, μαύρο σακάκι που αφήνει να φανεί η ανοιχτόχρωμη μπλούζα εκείνη. Χωρίς μανικετόκουμπα και το γαλλικό του ρολόι, σύμβολα πλούτου που θα χάσει πόντους αν τα επιδείξει, με πιο φωτεινό μακιγιάζ και χαμόγελο εκείνη, μια εικόνα που θα κερδίσει πόντους αν προβάλει. Τον προσφωνεί συχνά με το ονοματεπώνυμό του, ενώ εκείνος αποκλειστικά με το επίθετο υπογραμμίζοντας την ακροδεξιά καταβολή της. Οι συμβολισμοί ήταν πολλοί, όπως και συχνή η χρήση των λέξεων «λαός» και «πατριωτισμός». Ηταν ένα αναμενόμενο ντιμπέιτ, όπου η αγοραστική δύναμη, οι συντάξεις, οι μαντίλες και η Ευρώπη σκιαγραφούν δύο κόσμους που έχουν αντικαταστήσει τον άξονα Αριστερά – Δεξιά. Το σύμπαν των ενδυναμωμένων και των αποκαρδιωμένων, του άγχους και της αυτοπεποίθησης. Είχε ψεύτικα χαμόγελα, ειρωνεία, τρικλοποδιές. Κυρίως είχε το παγκοσμιοποιημένο χαρακτηριστικό της αγωνίας ζωγραφισμένο στα πρόσωπα των εθισμένων στην εξουσία. Αγωνία επιβολής, αγωνία προβολής, αγωνία να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, αγωνία να μη χάσουν. Λιγοστοί είναι οι Γάλλοι επισκέπτες στη γοτθική εκκλησία των βασιλικών τάφων και η έκθεση για τα διακόσια χρόνια από τον θάνατο του Ναπολέοντα είχε λιγότερη από την αναμενόμενη απήχηση. Η νοσταλγία και τα σύμβολα είναι ευπρόσδεκτα όταν κάνουν τη δουλειά. Οι προεδρικές εκλογές είναι η προσωπική ανάγκη ενός άντρα ή μιας γυναίκας για ραντεβού κυρίως με την ευφορία της δύναμης, έπειτα με τον λαό. Πώς φτάνεις εκεί; Ο φιλόσοφος Paul Ricoeur, που επηρέασε τον Μακρόν, συνήθιζε να λέει: «Δεν ξέρεις πότε είναι τύχη και πότε πεπρωμένο». Οσο για τους Παριζιάνους, όταν επιστρέψουν στη πόλη, σύμφωνα με τον Μπαλζάκ, θα παραπονιούνται για τα πάντα, θα ανέχονται τα πάντα, θα επιθυμούν τα πάντα, θα γεύονται τα πάντα, θα αισθάνονται τα πάντα με πάθος και θα εγκαταλείπουν τα πάντα με εκπληκτική ευκολία.

* Η κ. Ελεάννα Βλαστού είναι συγγραφέας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT