Πριν από δύο μέρες, περπατώντας σε ένα δήμο στα νότια της Αττικής, με σταμάτησε ένας κύριος που γνωρίζω πολλά χρόνια και μου είπε επί λέξει: «Μπορείς σε παρακαλώ να γράψεις ότι πρέπει να απαγορευθεί στους δημάρχους να ξεκινούν έργα ένα χρόνο πριν από τις εκλογές; Ούτε φτυάρι να μην κυκλοφορεί παρά μόνον να επιδιορθώνουν βλάβες ή να ολοκληρώνουν ό,τι έχει ξεκινήσει πιο πριν». Στην υπερβολή της η εν λόγω προσέγγιση αποτυπώνει την αγανάκτηση των πολιτών, καθώς οι περισσότεροι δήμαρχοι σπεύδουν να επιταχύνουν έργα και παρεμβάσεις στην περιοχή τους για να κάνουν εγκαίνια λίγο πριν από τις εκλογές. Αρκεί μια πρόχειρη αυτοψία σε αρκετούς δήμους για να επιβεβαιώσει κανείς ότι και αυτή την προεκλογική χρονιά έχουν αρχίσει να σκάβουν λάκκους για μικρότερα ή μεγαλύτερα έργα σχεδόν όλοι οι δήμοι. Είναι τέτοια η αγωνία τους που σε πολλές περιπτώσεις ξανασκάβουν τα σκαμμένα σε πολλές γειτονιές για να δημιουργείται η εντύπωση ότι παρεμβαίνουν παντού. Κάθε δημοτικός σύμβουλος θέλει κάτι στη γειτονιά του και κάπως έτσι κάνουν τα πεζοδρόμια εργοτάξια και παγίδες για τους πεζούς καθώς σπανίως φροντίζουν να λάβουν τα απαιτούμενα μέτρα ασφαλείας. Εκτός όλων των άλλων βεβαίως αυτά τα έργα της τελευταίας στιγμής συχνά διαλύουν τους προϋπολογισμούς των δήμων γι’ αυτό και οι περισσότεροι εξ αυτών είναι υπερχρεωμένοι.
Η λογική της προεκλογικής συναλλαγής απλώς μας κρατάει στο αλήστου μνήμης «κατόπιν ενεργειών μου», που πρέπει κάποτε επιτέλους να τελειώσει.
Αυτή η κατάρα της προεκλογικής αγωνίας όμως δεν αφορά δυστυχώς μόνον τους δήμους αλλά και το κεντρικό κράτος που ενδίδει με ευκολία κατά το έτος των εκλογών σε πάσης φύσεως απαιτήσεις. Αν παρατηρήσει κανείς την εκτέλεση των προϋπολογισμών του κράτους στα έτη που είχαμε εκλογές θα διαπιστώσει ότι έχουμε τις μεγαλύτερες αποκλίσεις. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις μιλάμε για απόλυτη καταστροφή καθώς λόγω των προεκλογικών παροχών είχαμε εκτόξευση του ελλείμματος σε διψήφια ποσοστά με πλέον χαρακτηριστική χρονιά το 2009. Από τη μια η αγωνία της εκάστοτε κυβέρνησης να συγκρατήσει τυχόν απώλειες, από την άλλη η πλειοδοσία της εκάστοτε αντιπολίτευσης οδηγούν σε ακρότητες τις οποίες διπλοπληρώνουν οι φορολογούμενοι. Το χειρότερο όμως είναι ότι καλλιεργείται μια νοσηρή νοοτροπία στις σχέσεις κράτους-πολίτη που δεν βασίζεται στον ρεαλισμό αλλά στη συγκυριακή παλαιοκομματική νοοτροπία του δώσε κάτι τώρα που… γυρίζει. Και η παρούσα κυβέρνηση δεν έχει ξεφύγει από αυτή την αμαρτωλή σχέση όσο και αν προσπαθεί να μας πείσει ότι οι παροχές της περιόδου είναι η ανταπόδοση των καλών οικονομικών επιδόσεων. Ασφαλώς υπάρχουν κοινωνικές ομάδες που πρέπει να στηριχθούν στον βαθμό που το επιτρέπουν τα οικονομικά του κράτους, αλλά αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι κομμάτι του προεκλογικού παιχνιδιού. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τα έργα στους δήμους που πρέπει να γίνονται ώστε να καλύψουν συγκεκριμένες ανάγκες αλλά όχι για να κόβουν κορδέλες οι δήμαρχοι λίγο πριν από τις κάλπες. Η λογική της προεκλογικής συναλλαγής απλώς μας κρατάει στο αλήστου μνήμης «κατόπιν ενεργειών μου», που πρέπει κάποτε επιτέλους να τελειώσει.
