Τι συνέβη από τον Μάιο μέχρι σήμερα; Γιατί η κοινωνία που εξήλθε από την κάλπη μετατοπισμένη στα δεξιά είχε μείνει μέχρι πριν από ένα μήνα αμετατόπιστη; Αν πιστέψουμε την ερμηνεία που έδωσε, προτού καν μετρηθούν όλες οι ψήφοι, ο Αλέξης Τσίπρας, την ευθύνη έχει «η ηγεσία της Ν.Δ. που μετέφερε το πεδίο της προεκλογικής αναμέτρησης σε ευαίσθητα εθνικά ζητήματα, διολισθαίνοντας μάλιστα σε έναν ακραίο εθνικιστικό και διχαστικό λόγο». Μέσα σε τρεις-τέσσερις εβδομάδες, δηλαδή, ο Μητσοτάκης πρόλαβε να αφιονίσει ένα ακροατήριο που δεν υπήρχε πριν, επειδή μίλησε για τη Θράκη.
Σύμφωνα με την ίδια ερμηνεία, η Ν.Δ. πρέπει να ταξινομηθεί μαζί με τα τρία μικρά κόμματα σε ένα δεξιό συνεχές (το όγδοο κόμμα, που έχει μπει στη Βουλή με δεδηλωμένη πρόθεση να την απορρυθμίσει, δεν προσμετράται επειδή μάλλον θεωρείται «αριστερό»). Η Νίκη, ο Βελόπουλος και οι Σπαρτιάτες παρουσιάζονται όχι ως αντίπαλοι, αλλά ως πιο αλατισμένες εκδοχές του μείγματος του Μητσοτάκη.
Ο Τσίπρας αψηφά έτσι το δίπολο σύστημα – αντισυστημισμός, που έχει αχρηστέψει τους παλιούς διαχωρισμούς Αριστεράς – Δεξιάς· και επιμένει σε μια διαίρεση που αποδείχθηκε παρωχημένη και εκλογικά ατελέσφορη. Επτά χρόνια προσπαθεί να συνεγείρει τα «λαϊκά στρώματα» κατά της νεοφιλελεύθερης και αυταρχικής Δεξιάς του Μητσοτάκη. Και κατέληξε να υποσκελιστεί από τη «Δεξιά» ακριβώς στις εκλογικές περιφέρειες των λαϊκών στρωμάτων, που διέθεταν ιστορικά αντιδεξιό απόθεμα. Αν είχε εκθρέψει ο Μητσοτάκης την Ακροδεξιά, δεν θα είχε γυρίσει να τον δαγκώσει;
Ποιος φταίει για την άνοδο της Ακροδεξιάς;
Θα κατάφερνε να πάρει ο ίδιος 40,5%; Το πραγματικά ενδιαφέρον ερώτημα είναι σε ποιο έδαφος βλασταίνουν αυτά τα αντισυστημικά σχήματα – δύο εκ των οποίων έχουν ηλικία μερικών εβδομάδων. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η συκοφάντηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας· η καλλιέργεια της καχυποψίας ότι το σύστημα είναι πουλημένο, τα ΜΜΕ πετσωμένα, οι δικαστές πιασμένοι, οι άριστοι παιδοβιαστές και η κυβέρνηση «χούντα Κούλη»· θα μπορούσε να πει ότι η σπορά αυτής της δηλητηριώδους δυσπιστίας τρέφει την τυφλή άρνηση. Καταλήγει στη δημιουργία ενός αντιπολιτικού πολτού, που δικαιολογεί γιατί, ας πούμε, οι Σπαρτιάτες άγγιξαν το 10% στις ηλικίες 17-34 – ηλικίες στις οποίες δεν είναι μάλλον ενεργές οι παραδοσιακές πολιτικές ταυτίσεις.
Σημαίνει άραγε αυτή η εξήγηση ότι φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ (και) για την Ακροδεξιά; Και ναι και όχι. Οχι, γιατί το φαινόμενο δεν μπορεί να εξηγηθεί μόνο από τις υπεραπλουστευτικές ενοχοποιήσεις, στις οποίες καταφεύγει πρώτος ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ. Ναι, γιατί ο δεύτερος ισχυρότερος πόλος του πολιτικού συστήματος απέτυχε να αρθρώσει μια πειστική εναλλακτική διακυβέρνησης· και προκάλεσε συνθήκες κατακερματισμού της αντικυβερνητικής ψήφου με τη ζαριά της απλής αναλογικής και της μεγάλης αποχής στη δεύτερη κάλπη.
Τώρα, ο Τσίπρας ψάχνει ρόλο ως δημοκρατικό ανάχωμα. Εκκρεμεί, όμως, το ανάχωμα εντός του, στον οικόσιτο πολακισμό του.
