Είναι μάλλον παράδοξο να αποκαλείται ο διορισμός του Γιώργου Φλωρίδη στο υπουργείο Δικαιοσύνης «άνοιγμα». Οχι τόσο γιατί ο ίδιος ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ δεν έχανε εδώ και χρόνια ευκαιρία να δια-δηλώνει την ταύτισή του με την κυβέρνηση Μητσοτάκη, δικαιολογώντας με τις παρεμβάσεις του ακόμη και τις δυσκολότερες στιγμές της. Το «άνοιγμα» ακούγεται παράδοξο όταν η Ν.Δ. έχει ήδη ενσωματώσει τα πρώην στελέχη του ΠΑΣΟΚ με τρόπο τόσο ριζικό, ώστε η έννοια της «διεύρυνσης» να μην έχει πλέον νόημα.
Οταν η ίδια η εκλογική βάση της Ν.Δ. έχει νομιμοποιήσει τον Χρυσοχοΐδη και τον Πιερρακάκη, δίνοντας σε αμφοτέρους την πρώτη θέση στις μεγάλες αστικές περιφέρειες όπου πολιτεύθηκαν, μπορεί κανείς να μιλάει για επαναθεμελίωση του κόμματος σε νέο χώρο. Επαναθεμελίωση που πιστοποιείται και εξ αντιδιαστολής, από το γεγονός ότι η είσοδος τριών δεξιότερων της Ν.Δ. κομμάτων δεν εμπόδισε τη μεγάλη της πλειοψηφία.
Κι ωστόσο, η ανθρωπογεωγραφία της –τρόπος του λέγειν– «νέας» κυβέρνησης δείχνει ότι ο ιθύνων της στρατηγικής μετατόπισης εξακολουθεί να δείχνει μεγάλο σεβασμό στο βαθύ, προ μετατόπισης, κόμμα. Πώς αλλιώς πρέπει κανείς να εξηγήσει τόσους καριερίστες του κομματικού παραγοντισμού, που ανακυκλώνονται σε θέσεις εξουσίας, χωρίς να μπορεί να διακριθεί το αποτύπωμά τους σε αυτές που κατείχαν μέχρι προχθές;
Οι πασοκογενείς υπουργοί και το μητσοτακικό μάνατζμεντ.
Η απάντηση μάλλον πρέπει να αναζητηθεί στο μοντέλο διακυβέρνησης της πρώτης περιόδου Μητσοτάκη. Το μάνατζμεντ βασίστηκε σε ένα διευθυντήριο στο Μαξίμου, που σε πολλές περιπτώσεις διοικούσε σε άμεση επικοινωνία με τους υφυπουργούς και τους γενικούς γραμματείς, παρακάμπτοντας τους υπουργούς. Ενας υπουργός Επικρατείας ή ένας πρωθυπουργικός σύμβουλος συνέβαινε να έχει εντρυφήσει σε ένα φάκελο πολύ βαθύτερα από το πολιτικό στέλεχος που κρατούσε τυπικά το αντίστοιχο υπουργικό χαρτοφυλάκιο.
Το μοντέλο αυτό, του ισχυρού πρωθυπουργικού επιτελείου, ενισχύεται τώρα και αριθμητικά. Ποιος μπορεί να θυμηθεί άλλον πρωθυπουργό με τρεις υπουργούς Επικρατείας και δύο υφυπουργούς παρά τω πλευρώ του; Ενισχύεται, βέβαια, και το υπό τους υπουργούς διοικητικό επίπεδο, με πρώην γενικούς γραμματείς που αναβαθμίζονται σε υφυπουργούς και υφυπουργούς που παραμένουν στα πόσα τους.
Η επιτελικότητα μπορεί να αποδείχθηκε γενικώς αποτελεσματική. Σημαδεύτηκε όμως από ανεπάρκειες υπουργικών ιδιοσυγκρασιών που φάνηκε αδύνατο να προσπεραστούν τεχνοκρατικώς. Προδόθηκε και από αστοχίες υλικού στην κορυφή – αφού ο συγκεντρωτισμός αυξάνει πάντοτε και το ρίσκο της αυθαιρεσίας.
Κρίνοντας τα συστατικά του σχήματος με βάση την προεκλογική επαγγελία της Ν.Δ. (σταθερά, τολμηρά, μπροστά), είναι εύκολο να διακρίνει κανείς το «σταθερά»· και, αντί του «μπροστά», το «επί τα αυτά». Το «τολμηρά» επαφίεται πάλι στην ομάδα του Μαξίμου.
