Η «αντιδυτική» μήτρα

2' 49" χρόνος ανάγνωσης

Αναρωτιέμαι αν ο όρος «άκρα Δεξιά» είναι ο κατάλληλος για να κατανοήσουμε το ευρύ φάσμα της πολιτικής που εμπεριέχει ριζοσπαστικές, συντηρητικές αντιλήψεις, ακραίο εθνικισμό και τοπικισμό, την απόρριψη της αυθεντίας και των θεσμών, και καχυποψία προς τις εγχώριες και ξένες ελίτ, τους μετανάστες και άλλες μειονότητες που εκφράζονται από αρκετά μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Ισως ο όρος, όπως εξελίχθηκε μετά την πολιτική ταξινόμηση που γέννησε η Γαλλική Επανάσταση, να είναι χρήσιμος σε άλλες κοινωνίες, όπου ο αντίστοιχος αρχηγός μιας αντίστοιχης Ελληνικής Λύσης δεν θα ενοχλείτο από την κατάταξη του κόμματός του στην «άκρα Δεξιά». Ο Κυριάκος Βελόπουλος, όμως, πριν από λίγες ημέρες απείλησε ότι θα κινηθεί δικαστικά εναντίον όποιου επιχειρήσει «να αμαυρώσει την υπόστασή μας» με αυτή την ταμπέλα. «Δεν ήξερα ότι η πατρίδα, η θρησκεία, η οικογένεια, το ψωμί-παιδεία-ελευθερία, που πιστεύουμε εμείς, είναι ακροδεξιά αντίληψη», είπε. Ενώ δεν έδειξε να ενοχλείται πριν από τις τελευταίες εκλογές, τώρα που αναγκάζεται να δώσει μάχη για επιρροή στην ξαφνικά πολυπληθή γειτονιά στα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας, ο Βελόπουλος παρέθεσε δύο ιστορικά συνθήματα προερχόμενα από διαφορετικές πτέρυγες του πολιτικού φάσματος για να υπογραμμίσει την ελληνικότητα του κόμματός του.

Το δημοκρατικό πολίτευμα της Δύσης εξασφαλίζει το δικαίωμα και στους εχθρούς του να εκλέγονται.

Ο αρχηγός της Ελληνικής Λύσης, πρώην βουλευτής του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού και πρώην μέλος της Νέας Δημοκρατίας, θα μπορούσε να είχε προσθέσει και το σύνθημα «Η Ελλάδα ανήκει στους Ελληνες». Αυτό θα ήταν το καταλληλότερο επιχείρημα για τη θέση του, καθώς ο σοσιαλιστής Ανδρέας Παπανδρέου το είχε προτάξει ως απάντηση στου Κωνσταντίνου Καραμανλή τη δήλωση, «Η Ελλάδα ανήκει στη Δύση». Και ενώ ο Παπανδρέου ήταν και αυτός θρέμμα της Δύσης (από εκπαίδευση, εμπειρία και κουλτούρα) επέλεξε να «αξιοποιήσει» την πλούσια φλέβα μιας αντιδυτικής αντίληψης που ρέει μέσα σε μεγάλο τμήματα της ελληνικής κοινωνίας, από τη μια άκρη στην άλλη, και η οποία υπήρχε και πριν από την Επανάσταση. Η κατάσταση που διαμορφώθηκε έκτοτε είναι γεμάτη παραδοξότητες τις οποίες συνηθίσαμε, σε βαθμό που τις παραβλέπουμε. Μεταξύ αυτών: ο εθνικισμός οπαδών της Αριστεράς και όχι μόνο της Δεξιάς· ο αντιαμερικανισμός Δεξιών και Αριστερών· η εμπιστοσύνη στην Ε.Ε. και την ίδια ώρα η καχυποψία εναντίον της· μια γενική πεποίθηση ότι οι Ελληνες αδικούμαστε παρότι έχουμε πάντα δίκιο. Σε κάποιους, η εσωστρέφεια αυτή εκδηλώνεται με την απαίτηση η θρησκεία να παίζει κυρίαρχο ρόλο στην πολιτική και την κοινωνία. Απ’ αυτή τη μεγάλη δεξαμενή ετερόκλητων τάσεων αντλούν πολλοί πολιτικοί τη στήριξη και τη νομιμοποίησή τους.

Ακόμη ένα παράδοξο είναι ότι αυτοί που θαυμάζουν αντιδυτικούς, αυταρχικούς ηγέτες, είτε πρόκειται για τον Πούτιν είτε για τον Κάστρο, απολαμβάνουν τους καρπούς της ελευθερίας, της ασφάλειας και της ευημερίας που αποκτήθηκαν μέσα από τα οράματα που ενέπνευσε η Γαλλική Επανάσταση, από τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ, και από την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Το δημοκρατικό πολίτευμα (η αρχαία ελληνική εφεύρεση που επέστρεψε σε εμάς μέσω της Δύσης – τις αμερικανικές και γαλλικές επαναστάσεις) εξασφαλίζει το δικαίωμα και στους εχθρούς του να εκλέγονται, να εκπροσωπούν τους οπαδούς τους στη Βουλή. Εναπόκειται στους θεσμούς, στον Τύπο και στους πολίτες να επαγρυπνούμε ώστε να μπορούμε να διακρίνουμε εάν οι θέσεις και οι πράξεις κομμάτων πηγάζουν από μια παραδοσιακή εσωστρέφεια και καχυποψία για ξένους και αλλαγές, ή εάν εμπνέονται από εγκληματικές πρακτικές που παρατηρούνται αλλού και στην Ιστορία. Γι’ αυτό, ίσως οι όροι «αντιδυτικός», «αντισυστημικός» ή/και «φασιστικός» να είναι χρήσιμοι όταν θέλουμε να καταλάβουμε με μεγαλύτερη σαφήνεια από πού προέρχεται μια πολιτική δύναμη, ποια «δίκαια» προτάσσει και πώς να την αντιμετωπίσουμε.

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT