Κάθε μεγάλη ήττα φέρνει την περισυλλογή, την εσωστρέφεια και την αυτοκριτική, που πολλές φορές παίρνει τη μορφή του αυτομαστιγώματος.
Σ’ αυτή τη φάση βρίσκεται σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ και θα βρίσκεται, κατά τα φαινόμενα, για πολύ καιρό, καθώς μέχρι στιγμής διεξάγεται ένας διάλογος εντελώς άναρχος. Θα έλεγα πως μοιάζει πιο πολύ με ομαδική ψυχοθεραπεία μετά την πανωλεθρία.
Οπως είναι φυσικό, κυριαρχούν οι φωνές που διαπιστώνουν, με καθυστέρηση και κατόπιν εορτής, αυτό που έβλεπε η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών. Δηλαδή, πως η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ ζούσε σε μιαν άλλη κοινωνία, που ουδεμία σχέση είχε με την πραγματική, πως δεν αντιλήφθηκε τους μετασχηματισμούς που είχαν γίνει στην οικονομία και οι οποίοι επηρέαζαν την εκλογική συμπεριφορά των πολιτών.
Η εκ των υστέρων κριτική είναι πάντα εύκολη. Το δύσκολο για ένα στέλεχος πρώτης γραμμής είναι να επισημαίνει τη λάθος πορεία σε πρώτο χρόνο, ενώ τα γεγονότα τρέχουν και διαμορφώνουν την πραγματικότητα.
Στην Αριστερά, ιστορικά, η ήττα βιώνεται με τρόπο τραυματικό. Και αυτή η αίσθηση πίκρας την ακολουθεί από τη λήξη του εμφυλίου πολέμου. Δεν προσπαθεί να κλείσει τις πληγές της, αλλά τις σκαλίζει κι αυτές κακοφορμίζουν. Ενας χώρος έντονα ιδεολογικοποιημένος, μετά την ήττα του, αναζητεί τις λύσεις στην ιδεολογία και όχι στην πολιτική, κάτι που συντελεί στις διασπάσεις. Οι προσωπικές αντιπαραθέσεις είναι τα επιφαινόμενα των ιδεολογικών διαφοροποιήσεων.
Το δίλημμα εάν ο ΣΥΡΙΖΑ θα παραμείνει κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς ή θα μετατραπεί σε κόμμα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας είναι βαθύτατα ιδεολογικό. Και στα ιδεολογικά ζητήματα δεν χωρούν συμβιβασμοί, όταν χαθεί το ενοποιητικό στοιχείο που χαρακτηρίζει τα κόμματα εξουσίας: η προσδοκία της επιστροφής στην εξουσία.
Σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ με το 17,8% δεν βλέπει εξουσία ούτε με τα κιάλια. Η εικόνα του θυμίζει πυγμάχο που έχει πέσει στο καναβάτσο από τα αλλεπάλληλα χτυπήματα και ο διαιτητής ήδη έχει αρχίσει να μετράει. Θα προλάβει άραγε να σηκωθεί πριν ακουστεί το «δέκα»;
Αλλά και να σηκωθεί, η συνέχεια του αγώνα προβλέπεται δύσκολη. Ο συνδυασμός της εσωκομματικής διαπάλης με την άσκηση αντιπολίτευσης είναι μια δύσκολη υπόθεση για ένα κόμμα πολυτραυματία.
