Δύο γενικές κατηγορίες αποσπάσεων εκπαιδευτικών υφίστανται στο ελληνικό Δημόσιο. Η πρώτη είναι οι αποσπάσεις σε κόμματα, βουλευτικά και πολιτικά γραφεία. Σε αυτήν ακολουθείται μία διαδικασία εποπτευόμενη από το υπουργείο Εσωτερικών. Η δεύτερη κατηγορία είναι οι αποσπάσεις σε θέσεις διοίκησης στην εκπαίδευση (Διευθύνσεις Εκπαίδευσης) και σε φορείς εποπτευόμενους από το υπ. Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΑΕΙ, Γενικά Αρχεία του Κράτους, Εθνική Βιβλιοθήκη, Ακαδημία Αθηνών, Εκκλησία), το οποίο και εποπτεύει τη διαδικασία.
Και στις δύο περιπτώσεις, οι συνδικαλιστικοί φορείς επικρίνουν τη διαδικασία ως αδιαφανή, δηλαδή ότι οι αποσπάσεις γίνονται με κομματικά ή ρουσφετολογικά κριτήρια. Συνδικαλιστές υπολογίζουν ότι συνολικά περίπου 500 εκπαιδευτικοί διαφόρων ειδικοτήτων αποσπώνται σε κομματικά επιτελεία. Προτιμώνται «συνήθως φιλόλογοι που ξέρουν καλά ελληνικά», όπως μου είπε, χαριτολογώντας, συνδικαλιστής.
Για τις θέσεις σε φορείς του υπ. Παιδείας-Θρησκευμάτων, σύμφωνα με τα στοιχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων υπουργείου Παιδείας, το σχολικό έτος 2014-2015 (επί υπουργίας Ανδρέα Λοβέρδου) 2.200 εκπαιδευτικοί αποσπάσθηκαν εκτός σχολείου. Ο αριθμός έμεινε ο ίδιος κατά το 2015-2016 (επί ΣΥΡΙΖΑ με υπουργό τον Αριστείδη Μπαλτά), μειώθηκε σε 1.900 το 2016-2017 (επί Νίκου Φίλη) και πήρε πάλι ανοδική πορεία το 2017-2018 (τον υπουργικό θώκο είχε αναλάβει ο Κώστας Γαβρόγλου) σε 2.000. Το 2018-2019 οι αποσπάσεις ήταν 2.094 και το 2019-2020, 1.816 εκπαιδευτικοί ήταν αποσπασμένοι. Ο αριθμός σταθεροποιήθηκε στις 2.000 τις επόμενες χρονιές της υπουργικής θητείας της Νίκης Κεραμέως. Και φέτος φορείς ζητούν συνολικά 2.000 εκπαιδευτικούς, με απόσπαση.
Για τις θέσεις σε κομματικά/πολιτικά γραφεία έχει σημασία και το πολιτικό στίγμα του εκπαιδευτικού και άρα τυπικά θα μπορούσε να δικαιολογηθεί η κατά περίπτωση επιλογή προσώπου από τον πολιτευτή ή το κόμμα. Ομως, για τις θέσεις στους εποπτευόμενους φορείς του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων η διαδικασία είναι προσχηματική. Εως πέρυσι οι διοικητικές υπηρεσίες πρότειναν πρόσωπα, αλλά συνήθως το υπουργείο άλλαζε τη σειρά στη λίστα. Μήπως ωστόσο θα ήταν καλύτερο οι εκπαιδευτικοί που θα καλύπτουν διοικητικές θέσεις να επιλέγονται από όσους εκπαιδευτικούς κρίνονται ότι δεν κάνουν για τη σχολική τάξη; Και είναι, όπως λέγεται, ουκ ολίγοι.
