Γράφαμε χθες για τη «μία και μόνη διαφορά» που έχουμε με την Τουρκία, η οποία –ζωή να ‘χει– πενηντάρισε. Ευχόμαστε «ζωή να ‘χει», διότι το ανεκμετάλλευτο του «μεγάλου πλούτου στα βάθη του Αιγαίου», εκτός από αρνητικές επιπτώσεις (κούρσα εξοπλισμών, πολεμικά παιγνίδια στη θάλασσα με θανάτους πιλότων κ.ά.) είχε και κάποιες θετικές επιπτώσεις.
Το σημαντικότερο όλων είναι πως το Αιγαίο που αγαπήσαμε και τραγούδησαν οι ποιητές μας έμεινε ανέγγιχτο και πηγή αστείρευτου πλούτου –αρκεί να το διαχειριστούμε σωστά– για τη χώρα.
Θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα αν το ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης σκιαζόταν από εξέδρες άντλησης πετρελαίου, αν ανάμεσα στην Πάρο και την Αντίπαρο είχαμε δεξαμενόπλοια να φορτώνουν «μαύρο –κατράμι– χρυσό».
Το άλλο θετικό είναι ψυχοθεραπευτικό. «Οταν βρίσκεστε σε δύσκολες στιγμές, αδελφοί, μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό, μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη…», έγραψε ο Οδυσσέας Ελύτης, αλλά εμείς όταν έχουμε δύσκολες στιγμές, όταν στενεύουν τα οικονομικά μας, μνημονεύουμε τις γερμανικές αποζημιώσεις και τα πετρέλαια του Αιγαίου. Τα τελευταία δεν ξέρουμε αν υπάρχουν, σε τι ποσότητες και βάθος είναι και αν είναι εκμεταλλεύσιμα· η «μία και μόνη διαφορά» απέτρεψε ακόμη και τις έρευνες. Αλλά σε μια χώρα όπου κάποιοι πίστεψαν ότι υπάρχουν οι μυθικές «Μετοχές της Τράπεζας της Ανατολής», οι οποίες θα αποπληρώσουν το χρέος και θα ζήσουμε εμείς καλά και τα εγγόνια μας καλύτερα, τα πετρέλαια θα τους ξέφευγαν;
Σοβαροί και λιγότερο σοβαροί αναλυτές, συγγραφείς, δημοσιογράφοι και πολιτικοί ενέπλεξαν –με αριστουργηματικό ομολογουμένως τρόπο– πλούτο και εθνικά συναισθήματα με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός κυρίαρχου ρεύματος σκέψης, που μπροστά του ωχριά η ιδεολογική κυριαρχία της Αριστεράς· οι μόνοι που το αμφισβήτησαν ήταν οι αναρχικοί κάνοντας πλάκα ότι «το Αιγαίο ανήκει στα ψάρια του».
Η αλήθεια είναι ότι όλοι αυτοί βρήκαν πλούτο εκεί όπου μπορεί να μην υπάρχει πετρέλαιο. Εκαναν καριέρα πάνω στη «μία και μόνη διαφορά». Οι πιο ατσίδες έβγαλαν και πολλά λεφτά από τα εξοπλιστικά. Για παράδειγμα, η αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας ελέγχεται από τη φαμίλια Ερντογάν και επομένως υπάρχει ισχυρό (και) οικονομικό κίνητρο για να παράγει εντάσεις όπου ο Τούρκος πρόεδρος μπορεί. Και «τα πετρέλαια του Αιγαίου», ακόμη κι αν αυτά δεν υπάρχουν, είναι μια πρώτης τάξεως αφορμή. Ας μην ξεχνάμε ότι είναι ένας πολιτικός που προεκλογικώς υποσχέθηκε δωρεάν φυσικό αέριο της Μαύρης Θάλασσας, πριν αυτό εξορυχθεί.
Ομως στα «πενήντα χρόνια της μιας και μόνης διαφοράς» πολλά άλλαξαν και γι’ αυτό θα συνεχίσουμε αύριο…
