Ηταν μέσα της δεκαετίας του ’90 όταν ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κώστας Λαλιώτης ανακοίνωνε ένα μεγαλόπνοο πρόγραμμα πολεοδομικής και λειτουργικής ανάταξης της μεγαλύτερης περιφέρειας της χώρας με την αρκετά εύγλωττη επωνυμία «Αττική SOS». Στις προτεραιότητες του σχεδίου, που είχε ορίζοντα το ορόσημο της νέας χιλιετίας, είχαν ενταχθεί σειρά έργων που σήμερα θεωρούμε δεδομένα: μετρό, νέο αεροδρόμιο, Ψυττάλεια, Αττική Οδός, ενοποίηση αρχαιολογικών χώρων κ.ά.
Στην εκπνοή του 20ού αιώνα χάσαμε την Πεντέλη. Στην αρχή του 21ου κοντεύουμε να τα χάσουμε όλα.
Οσο κι αν έψαξα δεν βρήκα κάποια πρόβλεψη ή νύξη για το αχανές (εκείνη την εποχή) αγροτοδασικό απόθεμα της Αττικής και την προστασία του. Κατανοητό, έως ένα βαθμό: η πόλη είχε ανάγκη από υποδομές που ήταν αυτονόητες στις περισσότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες· από ένα στοιχειώδες δίκτυο υπόγειου σιδηροδρόμου μέχρι βιολογικό καθαρισμό. Οι μεγάλες φωτιές ήταν σχετικά νέο «φρούτο» αλλά όχι άγνωστο. Το 1981 η πρώτη μεγάλη φωτιά της βόρειας Πεντέλης παραλίγο να κάψει την Κηφισιά και το Μαρούσι. Το 1986 γίνονται στάχτη πάνω από 40.000 στρέμματα στη Βαρυμπόμπη. Το 1992 καίγονται ο Μαραθώνας, ο Κάλαμος και ο Ωρωπός, ενώ τον Ιούλιο του 1995 έχουμε την πρώτη από μια σειρά πυρκαγιών μεγάλης κλίμακας που θα έπλητταν διαδοχικά την Πεντέλη τα επόμενα χρόνια, με αποτέλεσμα τη σταδιακή (και ακραία) υποβάθμιση των οικοσυστημάτων της. Τριάντα, σχεδόν, χρόνια μετά καταφέραμε να χάσουμε ένα από τα τρία μεγάλα περιαστικά δάση της Αθήνας. Πρόκειται για εθνική καταστροφή. Το «καμπανάκι» ήταν πολύ δυνατό, αλλά κανένα από τα κατά καιρούς υπερφιλόδοξα (τα περισσότερα και υπερφίαλα) προγράμματα για την Αθήνα και την Αττική δεν περιλάμβαναν ποτέ την αποφασιστική ενίσχυση της προστασίας του φυσικού της κεφαλαίου. Τον Νοέμβριο του 2020, ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης ανακοίνωσε το μεγαλύτερο πρόγραμμα αναδασώσεων στην Ελλάδα, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Από την κάθε χρόνο βαριά πληττόμενη Αττική επελέγησαν μόλις τρεις περιοχές: Κάλαμος, Κινέττα και Μάτι. Δεν διέθετε μαντικές ικανότητες ο κ. Χατζηδάκης για να προβλέψει ότι επί ημερών τής νέας, τότε, κυβέρνησης επρόκειτο να πληγούν τα μεγάλα, πλούσια, πυκνότατα δάση της Δυτικής Αττικής. Για να αφήσουμε στην άκρη τις διαδοχικές καταστροφές στις παρυφές του Εθνικού Δρυμού της Πάρνηθας και τον αφανισμό του δάσους του Τατοΐου, που διατηρούσαμε σε σημαντικό βαθμό ανέπαφο για περισσότερο από έναν αιώνα.
Οχι πολύ παλιά, οι προειδοποιήσεις για ερημοποίηση της Αττικής ακούγονταν σαν ένα καταστροφολογικό σενάριο εμμονικών οικολόγων. Τώρα αχνοφαίνεται μπροστά μας. Οι καβγάδες για την επάρκεια των πτητικών μέσων, τις αρμοδιότητες του ενός και του άλλου και για τον βαθμό ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού είναι μια ακόμη ένδειξη ότι δεν έχουμε καταλάβει τίποτα. Η Αττική χρειάζεται κατά προτεραιότητα εθνικό πρόγραμμα ανάταξης και προστασίας του φυσικού της περιβάλλοντος, όπως θα γινόταν αν (ω μη γένοιτο) μας χτυπούσε σεισμός 8 ή 9 Ρίχτερ. Τίποτα λιγότερο.
