Παρά τον καύσωνα, τις καταστροφές και τις απώλειες, τα κόμματα μας υπενθυμίζουν ότι οι εκλογές δεν τελείωσαν. Eχουμε κι άλλες εκλογές, τις αυτοδιοικητικές, στις 8 Οκτωβρίου. Το σενάριο συνεργασίας ΠΑΣΟΚ – ΣΥΡΙΖΑ δεν «περπάτησε» και ήδη τα δύο κόμματα έκαναν τις επιλογές τους για την Αθήνα: ο Χάρης Δούκας κατεβαίνει με το ΠΑΣΟΚ, ο Κώστας Ζαχαριάδης με τον ΣΥΡΙΖΑ. Η εξέλιξη αυτή επαναφέρει το ερώτημα αν το ΠΑΣΟΚ μπορεί. Αν μπορεί να επιτύχει κάτι παραπάνω από 10%-12%. Θυμόμαστε το σύνθημα του ’81, «ο λαός θέλει, το ΠΑΣΟΚ μπορεί». Ισχύει ακόμη 40 χρόνια μετά; Για πολλά χρόνια το ΠΑΣΟΚ ήταν ικανό για όλα, ήταν το κόμμα που μπορούσε να κάνει τα πάντα. Μπόρεσε ακόμη και να συνεργαστεί με τη Νέα Δημοκρατία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη (1989-90) και του Αντώνη Σαμαρά (2012-15), δύο υπερβάσεις που έγιναν με βάση την αντίληψη ότι η αντιπαλότητα πρέπει να αναστέλλεται για λόγους εθνικού συμφέροντος. Ο Ανδρέας Παπανδρέου το 1989 και ο Ευάγγελος Βενιζέλος το 2012 συμμετείχαν σε μεγάλους συνασπισμούς για εθνικούς λόγους. Σήμερα στο ΠΑΣΟΚ πρωταγωνιστούν έμπειρα στελέχη, όπως η Μιλένα Αποστολάκη και ο Παύλος Γερουλάνος.
Δίπλα τους βρίσκονται πολιτικοί που γεννήθηκαν στα τέλη της δεκαετίας του ’70 ή στη δεκαετία του ’80 και αμυδρά μόνο θυμούνται τον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος έφυγε από τη ζωή όταν τελείωναν το δημοτικό ή το γυμνάσιο. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, που γεννήθηκε το 1977, ήταν 18άρης όταν έγινε πρωθυπουργός ο Κώστας Σημίτης. Ο Παύλος Χρηστίδης και ο ∆ημήτρης Μάντζος ήταν 20άρηδες όταν έγινε πραγματικότητα η Ελλάδα του ευρώ και των μεγάλων έργων. Το 2004 ο Παναγιώτης ∆ουδωνής ήταν μόλις δεκατεσσάρων ετών. ∆εν θυμούνται «τι σημαίνει ∆εξιά». ∆εν είναι οι μόνοι. Κανείς κάτω από 90 δεν θυμάται τη ∆εξιά του Παπάγου και κανείς κάτω από 60 δεν θυμάται τη χούντα.
Σήμερα ο λαός θέλει κάποια άλλα πράγματα από αυτά που ήθελε πριν από 40 χρόνια.
Αν η μόνη Δεξιά που θυμάται η πλειονότητα των πολιτών είναι η Δεξιά του Κώστα Καραμανλή, του Αντώνη Σαμαρά και του Κυριάκου Μητσοτάκη, αντιλαμβανόμαστε γιατί πλέον το σύνθημα δεν ξεσηκώνει κανένα καφενείο (πόσο μάλλον όταν τα καφενεία έχουν γίνει καφετέριες). Αλλωστε η συλλογική μνήμη δεν είναι πια στο φόρτε της. Κανείς πλέον δεν θυμάται τίποτα. Δεν γνωρίζουμε αν αυτό οφείλεται στους μυστικούς ψεκασμούς, αλλά το 2015 κανείς δεν θυμόταν αν ψήφισε ΠΑΣΟΚ στο παρελθόν και σήμερα κανείς δεν θυμάται αν ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ το 2015. Πάντως, το μυστικό της επιτυχίας των ιστορικών στελεχών του ΠΑΣΟΚ, που τη δεκαετία του ’70 διπλασίασαν δύο φορές τα ποσοστά του κόμματος, δεν ήταν ότι δεν ξεχνούσαν τι σημαίνει Δεξιά (που πράγματι δεν ξεχνούσαν). Ηταν κυρίως ότι θυμούνταν τι σημαίνει μέλλον. Σήμερα ο λαός θέλει κάποια άλλα πράγματα από αυτά που ήθελε πριν από 40 χρόνια, αλλά το νέο ΠΑΣΟΚ θα μπορέσει να διπλασιάσει τους εκλογικούς άρτους αν καταφέρει και πάλι να θυμηθεί το μέλλον καλύτερα από το παρελθόν.
