Είναι απαραίτητη η εκκένωση οικισμών όταν ξεσπάνε πυρκαγιές; Φυσικά. Ειδικά καθώς οι φωτιές γίνονται όλο και πιο άγριες και απειλητικές για τους ανθρώπους, κυρίως τους ηλικιωμένους και τα παιδιά, και μπορούν να φτάσουν μέχρι την πόρτα ακόμη και μεγάλων πόλεων, όπως είδαμε με τις πυρκαγιές σε Λαμία και Βόλο.
Ωστόσο εκτός από την εκκένωση υπάρχει και η ιδέα της αυτοάμυνας, της οργάνωσης των ντόπιων που έχουν τις δυνάμεις να προσφέρουν, ξέρουν τα κατατόπια, τα μονοπάτια, τις χαράδρες, τα μορφολογικά χαρακτηριστικά της περιοχής, έχουν με λίγα λόγια πολύτιμη γνώση που μπορεί να αξιοποιηθεί από την Πυροσβεστική την ώρα της μάχης με τις φλόγες. Η αντιμετώπιση των καταστροφικών πυρκαγιών άλλωστε είναι ένας πόλεμος σε εξέλιξη εδώ και δεκαετίες, γίνεται χρόνο με τον χρόνο πιο σκληρός, οπότε κανείς δεν περισσεύει.
Ο καθηγητής Γιόχαν Γκολντάμερ, διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου Παρακολούθησης Πυρκαγιών, σε συνέντευξη που είχε δώσει παλαιότερα με αφορμή το περίφημο πόρισμα για την έλλειψη συντονισμού σε πρόληψη και αντιμετώπιση πυρκαγιών, το οποίο συντάχθηκε μετά την τραγωδία στο Μάτι, είχε πει: «Η ιδέα της αυτοάμυνας απαιτεί προετοιμασία. Αν ένα χωριό είναι απροετοίμαστο, γεμάτο εύφλεκτη ύλη, κατοικείται κυρίως από ηλικιωμένους, η εκκένωση είναι η σωστή επιλογή. Ομως αν σε μια περιοχή έχει προηγηθεί προετοιμασία και οι άνθρωποι γνωρίζουν πώς να προστατεύσουν τη ζωή και την περιουσία τους, τότε μπορούν να προσφέρουν βοήθεια στην Πυροσβεστική. Σε πολλές χώρες οι πυροσβεστικές δυνάμεις απαρτίζονται κατά κύριο λόγο από εθελοντές».
Πάντα έπειτα από κάθε μεγάλη φωτιά συμφωνούμε όλοι στις διαπιστώσεις. Και μετά, αντί για έναν συνολικό σχεδιασμό, που, όμως, θα δίνει έμφαση και σε σχέδια αντιπυρικής προστασίας σε τοπικό επίπεδο, θα εκπαιδεύει και θα εξοπλίζει τους ντόπιους, γίνονται αποσπασματικές κινήσεις, αρκετές σωστές και χρήσιμες αναμφισβήτητα, αλλά έξω από τη λογική ενός μακροχρόνιου εθνικού σχεδίου. Εκεί πάσχουμε. Στη συνεργασία όλων των δυνάμεων.
Από προσωπική πείρα σε μεγάλη πυρκαγιά προ ετών σε νησί του Αιγαίου, γνωρίζω καλά ότι δεν υπάρχει ούτε ένας ντόπιος που την ώρα της κρίσης δεν θα δώσει όλες τις δυνάμεις του για την οικογένειά του, τον τόπο, τα ζώα, τις περιουσίες, τις ρίζες του. Που δεν θα πάρει τα εργαλεία από την αποθήκη, το αλυσοπρίονο και την τσάπα για να φτιάξει γραμμές άμυνας, που δεν θα μεταφέρει νερό με το αγροτικό όπου χρειάζεται, που δεν θα ξαγρυπνήσει για να προλάβει πιθανές αναζωπυρώσεις σβήνοντας «καντηλάκια». Για όσο χρειαστεί. Ετσι γινόταν πάντα και έτσι θα γίνεται.
