Η άναρχη δόμηση και οι κάθε είδους καταπατήσεις, αυθαιρεσίες και παρανομίες αποτελούν διαχρονικά τον κανόνα και όχι την εξαίρεση σε πολλές περιοχές της χώρας, και κυρίως στις τουριστικού ενδιαφέροντος.
Το τελευταίο διάστημα, στο επίκεντρο βρίσκονται επιχειρήσεις σε γνωστά νησιά, από τη Μύκονο και τη Ρόδο μέχρι την Πάρο και τη Νάξο, που εκμεταλλεύονται τμήματα παραλιών, με παράνομες ανεγέρσεις κτισμάτων και καταλήψεις κοινόχρηστων χώρων, όπου τοποθετούν ξαπλώστρες και ομπρέλες.
Με ελάχιστες εξαιρέσεις, τα παραπάνω φαινόμενα περνούν ουσιαστικά ατιμώρητα. Οι υπηρεσίες του κράτους είτε δεν θέλουν –ο χρηματισμός αποτελεί συχνή πρακτική– είτε δεν μπορούν –σε κάποια νησιά, υπηρετούν ένας ή δυο αστυνομικοί για να ελέγχουν τα πάντα και τους πάντες– και η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη.
Σε αυτό το περιβάλλον ανομίας και συχνά φόβου, οι πολίτες σε γνωστούς τουριστικούς προορισμούς της χώρας αποφάσισαν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.
Σποραδικές αντιδράσεις τοπικών κοινωνιών κατά της ανομίας και της ασυδοσίας στις παραλίες σημειώνονταν πάντα, αλλά αυτές γίνονται πλέον πιο οργανωμένα και συντεταγμένα.
Η πολιτεία παρακολουθεί. Η ουσιαστική ανυπαρξία της αντιπολίτευσης δεν βοηθάει, καθώς η διαίρεσή της δεν της επιτρέπει να υπηρετεί, στον βαθμό που θα έπρεπε, τον ελεγκτικό θεσμικό ρόλο της. Πάντως, παρατηρείται ταχύτερη από ό,τι στο παρελθόν αντίδραση των αρμοδίων Αρχών. Από την πλευρά της, και η Δικαιοσύνη αρχίζει δειλά να επιδεικνύει αυξημένα σε σύγκριση με το παρελθόν αντανακλαστικά.
Στο νέο σκηνικό που δημιουργείται, σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν τα μέσα ενημέρωσης. Η στάση που θα τηρήσουν η κυβέρνηση και οι τοπικές Αρχές, θα επηρεαστεί σημαντικά από τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν το φως της δημοσιότητας οι παραβατικές συμπεριφορές.
Οταν αυτός χαρακτηρίζεται από σοβαρότητα, γνώση, συνέπεια και συνέχεια, καθίσταται και αποτελεσματικός.
Τα ΜΜΕ που στην πορεία έχουν επιδείξει ειλικρινή ευαισθησία για θέματα περιβάλλοντος και ανάπτυξης, ειδικότερα στα νησιά, είναι γνωστά. Το τελευταίο διάστημα, έχουν «βγει μπροστά» και με την επιρροή και αξιοπιστία που διαθέτουν όχι απλώς συμβάλλουν, αλλά διαμορφώνουν τις εξελίξεις.
Δεν βρισκόμαστε πλέον στη σφαίρα της θεωρίας ή των γενικόλογων καταγγελιών· ήδη, γίνονται κινήσεις: συλλήψεις, απαγορεύσεις, επιβολή προστίμων, κατεδαφίσεις.
Με το ζητούμενο να είναι η νόμιμη αδειοδότηση και η με κανόνες λειτουργία καταστημάτων και παραλιών, το ερώτημα που αναπόφευκτα προκύπτει είναι αν η ανάδειξη παθογενειών και παρανομιών, οι κινητοποιήσεις των πολιτών και, τελικά, η όποια ανταπόκριση των Αρχών θα οδηγήσουν σε πραγματικές τιμωρίες και σε αλλαγή νοοτροπίας και συμπεριφορών.
