Είναι χαρακτηριστικό του Αυγούστου παρέες και δημοσιογράφοι να παρατηρούν πως ο μήνας των διακοπών είναι κάθε άλλο παρά ήσυχος. Ως απόδειξη, αναφέρονται σε σημαντικά γεγονότα και μεγάλες καταστροφές που εκδηλώθηκαν αυτόν τον μήνα, είτε διεθνώς είτε στη χώρα μας. Και, όπως γνωρίζουμε, τα τελευταία χρόνια επιβεβαιώνουν αυτόν τον νέο κανόνα. «Τι τρέχει με τον Αύγουστο;» είχε αναφωνήσει αγανακτισμένος το 1991 ο Τζορτζ Χ. Ο. Μπους, όταν πραξικόπημα στη Ρωσία διέκοψε τις διακοπές του. Ενα χρόνο νωρίτερα, ο Ιρακινός πρόεδρος Σαντάμ Χουσεΐν διέταξε εισβολή στο Κουβέιτ, προκαλώντας τον Α΄ Πόλεμο του Κόλπου, ο οποίος, μέσα από σειρά γεγονότων, ενέπνευσε τον Τζορτζ Ο. Μπους να επιχειρήσει κι αυτός πόλεμο στην περιοχή το 2003, θέλοντας να «ολοκληρώσει» το έργο που θεωρούσε ότι ο πατέρας του είχε αφήσει ημιτελές. Ροκανίζοντας τα θεμέλια του διεθνούς συστήματος διακυβέρνησης και παλιών συμμαχιών, ο πόλεμος αυτός συνέβαλε στη σημερινή αστάθεια. Κατά κάποιον τρόπο, ζούμε στα απόνερα του μακρινού Αυγούστου του 1990.
Είναι ώρα να εκτι- μήσουμε τι έχουμε, να συμφιλιωθούμε με όσα δεν είναι όπως τα ονειρευτήκαμε.
Ο μήνας των διακοπών των πολιτικών, οικονομικών παραγόντων και δημοσιογράφων δεν διακόπτει τη ροή γεγονότων που διαμορφώνουν τον κόσμο μας. Απλώς αντικαθιστά τη σχετικά ελεγχόμενη παραγωγή ειδήσεων της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής καθημερινότητας με έκτακτα συμβάντα, με εισβολές, πραξικοπήματα, δυστυχήματα, ξεσπάσματα βίας και φυσικές καταστροφές. Ομως, οι ίδιες οι διακοπές μπορούν να προκαλέσουν σημαντικά γεγονότα. Είτε επειδή επίδοξοι πραξικοπηματίες, εισβολείς ή εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου θεωρούν ότι ευνοούνται από τη θερινή αποδυνάμωση των αντιπάλων τους, είτε επειδή πολλοί άνθρωποι δεν αντέχουν τη ζέστη, την έλλειψη καθημερινής ρουτίνας, τους εαυτούς τους και ο ένας τον άλλον, καθώς στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι τα περισσότερα ενδοοικογενειακά εγκλήματα διαπράττονται τους θερμότερους μήνες. Δεν χρειάζεται, όμως, η ένταση να οδηγήσει στη βία για να γνωρίζουμε πόσο δύσκολη γίνεται η συμβίωση όταν υπάρχουν προβλήματα, και πως μικρές διαφορές μπορούν να διογκωθούν μέσα σε συνθήκες «εγκλωβισμού» σε τόπο διακοπών, ή στο σπίτι όταν απουσιάζει το πλαίσιο της δουλειάς και της ρουτίνας. Εκεί εκδηλώνονται οι αδυναμίες του καθενός και του ζευγαριού ή και της οικογένειας. Ο καθένας αναμετριέται με τις επιθυμίες, τις επιτυχίες και τις απογοητεύσεις του, με την πραγματικότητα χωρίς τους περισπασμούς του ευρύτερου χώρου της εργασίας και της γειτονιάς. Οταν οι διακοπές σημαίνουν στενότερη επαφή με μέλη της οικογένειας του ενός ή του άλλου, πιθανώς μικρά ρήγματα να διευρυνθούν, είτε μεταξύ του ζευγαριού, είτε μεταξύ αυτού και άλλων μελών της οικογένειας. Μπορεί, επίσης, η παρουσία άλλων να αμβλύνει την ένταση μεταξύ των δύο, ή και να τους προσφέρει κοινό εχθρό και ευκαιρία να συμμαχήσουν εναντίον του. Η χαρά της συνάντησης και άλυτες διαφορές μεταξύ μελών της οικογένειας συνυπάρχουν, και οι πιθανές εξελίξεις είναι αμέτρητες.
Οι διακοπές συνδυάζουν την ευκαιρία για χαλάρωση από τις απαιτήσεις της εργασίας με πολλές πηγές έντασης. Μας προκαλούν να δούμε ποιοι είμαστε, πού βρισκόμαστε και τι θέλουμε. Είναι ώρα να εκτιμήσουμε τι έχουμε, να συμφιλιωθούμε με όσα δεν είναι όπως τα ονειρευτήκαμε, ή να απαιτήσουμε αυτά που επιθυμούμε, επαναστατώντας κυρίως εναντίον της δικής μας αδράνειας. Κάτω από την επιφάνεια της αυγουστιάτικης ραστώνης κυκλοφορούν ισχυρά ρεύματα που –είτε συγκρουόμενα είτε συμπλέοντα– μπορούν να καθορίσουν την πορεία μας τώρα ή αργότερα. Οπως τα ιστορικά γεγονότα δεν σταματούν ποτέ, στις διακοπές όχι μόνο δεν διακόπτονται οι εξελίξεις στη ζωή του καθενός, αλλά αποκτούν νέες διαστάσεις και δυναμισμό. Πολλά συμβαίνουν τον Αύγουστο. Είτε φαίνονται, είτε όχι.
