Θα ήταν πολύ εύκολο να σχολιάσει κανείς ότι η κλοπή αρχαίων αντικειμένων από το Βρετανικό Μουσείο είναι θεία δίκη: η κιβωτός μεγάλου μέρους της ανθρώπινης ιστορίας, ενίοτε αμφίβολης προέλευσης ή κλοπής, μαθαίνει πώς είναι να είσαι θύμα. Επίσης, αποδεικνύεται πιο προβληματικός φύλακας του απαράμιλλου θησαυρού του από τον μοναδικό φύλακα που καυχιέται ότι είναι.
Το μουσείο θα μπορούσε να απαντήσει ότι ένας κακός υπάλληλος δεν μπορεί να σπιλώσει την αποστολή που αυτό έχει αναλάβει, να φωτίσει την πορεία του παγκόσμιου πολιτισμού. Το μουσείο σχολίασε ότι η κλοπή αποκαλύφθηκε, ότι λαμβάνονται μέτρα για την ανάκτηση των κλοπιμαίων και ότι το μουσείο θα μάθει απ’ αυτή την εμπειρία. Δεν είναι η πρώτη φορά που έργα στην κατοχή του κινδύνεψαν, με πιο κραυγαλέα την περίπτωση του «βουρτσίσματος» τμημάτων των Γλυπτών του Παρθενώνα το 1938 και το 1939. Ισως, όμως, το βαθύτερο μήνυμα του πρόσφατου ατυχούς γεγο-νότος είναι το μουσείο να καταλάβει την ανάγκη να δείξει μεγαλύτερη ταπεινοφροσύνη και οι αρμόδιοι να νιώσουν το αίσθημα παραβίασης που αισθάνονται όσοι χάνουν κάτι πολύτιμο – και την πιεστική ανάγκη για αποκατάσταση. Στην προκειμένη περίπτωση, αυτό αφορά όχι τόσο αντικείμενα, όσο το γόητρο του μουσείου.
Η δήλωση του Τζορτζ Οσμπορν, προέδρου του μουσείου, είναι εύστοχη. «Η προτεραιότητά μας τώρα έχει τρία σκέλη: Πρώτον, να επανακτήσουμε τα κλεμμένα· δεύτερον, να δούμε τι θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει προκειμένου να αποτρέψουμε την κλοπή· τρίτον, να κάνουμε ό,τι χρειάζεται, επενδύοντας στην ασφάλεια και χρησιμοποιώνταςτα αρχεία των συλλογών, για να μην ξανασυμβεί κάτι τέτοιο», είπε. Ετσι αισθάνονται οι Ελληνες και άλλα έθνη όταν λένε ότι είναι οι καλύτεροι φύλακες των θησαυρών των προγόνων τους. Η Ελλάδα διαθέτει πολλά νομικά επιχειρήματα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα. Δεν πρέπει, ωστόσο, να παραβλέπει κανείς τη σημασία της συναισθηματικής ανάγκης να αποκατασταθεί αυτό που ξένος δυνάστης επέτρεψε σε ξένο λόρδο να αφαιρέσει από την κληρονομιά της χώρας. Επειδή άλλο είναι να μην μπορείς να αποτρέψεις ένα έγκλημα και άλλο να μην επιδιώκεις να αποκαταστήσεις τη ζημιά. Το Βρετανικό Μουσείο το γνωρίζει.
