Ηταν πριν από μερικά χρόνια, στον Μόλυβο, όταν στα ανοιχτά είχε βυθιστεί μία ακόμη βάρκα με μετανάστες. Τα μποφόρ ξεσήκωναν το Αιγαίο και ρώτησα ένα φίλο πώς είναι δυνατόν να τους βγάζουν σε τέτοια θάλασσα. Εκείνος που αγαπούσε το σκάφος του –αγάπη που ποτέ μου δεν κατάλαβα για κανέναν– μου είπε ότι πίσω από τον Αδραμίτη μπορεί να είχε λαδιά. Τους την έδειχναν και τους έπειθαν να προχωρήσουν. Ορισμένοι απ’ αυτούς αντίκριζαν θάλασσα για πρώτη φορά στη ζωή τους. Εμπαιναν στα φουσκωτά χωρίς να υποψιάζονται τι μπορούν να συναντήσουν. Την ιστορία τη θυμήθηκα όταν διάβασα πως στον Εβρο βρέθηκαν 18 απανθρακωμένα πτώματα ανδρών, ανάμεσά τους και δύο παιδιά. Προφανώς, οι διακινητές τούς είχαν διαβεβαιώσει πως ήξεραν δρόμους για να περάσουν μέσα από την πυρκαγιά. Αγνόησαν τον συναγερμό του 112 και το πιθανότερο είναι ότι τους εγκατέλειψαν στην τύχη τους την κρίσιμη στιγμή. Δεν ξέρω τι θα αποδειχθεί και αν μπορεί κάτι να αποδειχθεί, όμως είναι δύσκολο να αγνοήσεις τις καταγγελίες ότι οι πρώτες εστίες της μεγάλης πυρκαγιάς εμφανίστηκαν στα περάσματα που χρησιμοποιούν οι διακινητές. Απορία πρώτη: Μήπως ο φράκτης έχει απλώς δημιουργήσει μια παράπλευρη κυκλοφορία; Απορία δεύτερη: Αφού γνωρίζουν τα περάσματα, γιατί δεν τα προστατεύει ο στρατός ή η αστυνομία; Απορία τρίτη: Ισχύει ότι οι μεταναστευτικές ροές έχουν αυξηθεί τον τελευταίο μήνα και στον Εβρο, αλλά και στο Αιγαίο; Μήπως έχουμε να κάνουμε με αναβάθμιση των μέσων του υβριδικού πολέμου;
Την ίδια ημέρα κυκλοφορεί η φωτογραφία ενός από τους μετανάστες που «συνέλαβε» κάποιος παλικαράς και τους έκλεισε σ’ ένα κοντέινερ για να τους παραδώσει λέει. Σε ποιον; Το πρόσωπο του μετανάστη αποτυπώνει τον ανθρώπινο φόβο, που ξεπερνάει τη δύναμη των λέξεων. Λεβιάθαν του Χομπς. Οταν η κοινωνία χάσει την εμπιστοσύνη της στις κρατικές δομές μετατρέπεται σε ζούγκλα, όπου ο καθένας παλεύει για τον εαυτό του. Δεν είναι μακριά η εποχή που παρακολουθούσαμε αμήχανοι τη Χρυσή Αυγή να κερδίζει δύναμη με τον ίδιο τρόπο. Αν είχαν καταλάβει κάποιο διαμέρισμα παράνομοι μετανάστες, αναλάμβαναν να το αδειάσουν, να το καθαρίσουν και να το παραδώσουν στον ιδιοκτήτη του με το κλειδί στο χέρι. Και τότε οι κρατικές υπηρεσίες δεν μπορούσαν να βοηθήσουν. Μακριά από μένα κάθε θεωρία συνωμοσίας. Η κλιματική αλλαγή είναι υπαρκτή και την πληρώνουμε ακριβά. Θυσία η χλωρίδα, η πανίδα της πατρίδας, της Μεσογείου ολόκληρης, της υδρογείου. Και ανθρώπινες ζωές. Υπάρχει όμως και ο «ανθρώπινος» ή, μάλλον, ο απάνθρωπος παράγων. Στον Ασπρόπυργο πετροβολούσαν τους πυροσβέστες. Στον Εβρο, οι διακινητές όχι μόνο δεν πτοούνται από την καταστροφή, αλλά προσπαθούν να την εκμεταλλευθούν. Και το χειρότερο· ένα αίσθημα αδυναμίας και εγκατάλειψης που εντείνει την ανασφάλεια και υπονομεύει την κοινωνική συνοχή.
