Για τον Τούρκο πρόεδρο η επίσκεψη της Δευτέρας στο Σότσι ήταν κρίσιμης σημασίας. Υστερα από τη διπλωματική ένταση που προκάλεσαν τα πυρά του ρωσικού ναυτικού εναντίον πλοίου τουρκικής ιδιοκτησίας στη Μαύρη Θάλασσα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιχείρησε να εξομαλύνει τη σχέση με τη Ρωσία. Παράλληλα, θέλησε να δείξει ότι ο ειδικός ρόλος που έχει διεκδικήσει για την Τουρκία ως συνομιλητής του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν αποφέρει οφέλη και για τη διεθνή κοινότητα.
Το αποτέλεσμα δεν μπορεί να ικανοποίησε τη Δύση. Η ανανέωση της συμφωνίας για τα σιτηρά, η οποία θα επέτρεπε στα ουκρανικά σιτηρά να εξαχθούν μέσω της Μαύρης Θάλασσας, δεν επετεύχθη. Αντ’ αυτού, συμφωνήθηκε η αγορά ενός εκατομμυρίου τόνων ρωσικών σιτηρών από το Κατάρ, των οποίων η επεξεργασία θα γίνει στην Τουρκία, για διανομή σε έξι αφρικανικά κράτη. Οπως το χαρακτήρισε αρθρογράφος του Bloomberg, είναι ένα «κυνικό σχέδιο για τη διάσωση της εικόνας του προέδρου Πούτιν στον παγκόσμιο Νότο», καθώς χάρη σε αυτό θα φανεί ότι νοιάζεται για την αποφυγή επισιτιστικής κρίσης σε κάποιες στρατηγικές, για τη Ρωσία, χώρες.
Ο Ερντογάν επίσης κέρδισε έναν ρόλο για την Τουρκία και προσβλέπει σε πολλά περισσότερα, καθώς η λαβωμένη τουρκική οικονομία εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από το εμπόριο με τη Ρωσία, το οποίο ανήλθε στα 62 δισ. δολάρια το περασμένο έτος, αλλά και το φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο και τις ευκολίες πληρωμής που πέτυχε προεκλογικά.
Κι ενώ εξετάζει νέα σχέδια για την εξαγωγή ρωσικού αερίου μέσω Τουρκίας, την ίδια στιγμή συνεχίζει να καλλιεργεί το προφίλ του μεσολαβητή μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, έναν ρόλο που δίνει στην Τουρκία στρατηγική αξία και για τους δύο. Επί της ουσίας, βεβαίως, ο Ερντογάν προωθεί τους όρους του Πούτιν για την επιστροφή της Ρωσίας στη συμφωνία: να επανασυνδεθεί η ρωσική αγροτική τράπεζα στο σύστημα πληρωμών Swift, ώστε να δέχεται πληρωμές σε δολάρια και ευρώ για τις εξαγωγές σιτηρών και να μπορούν να ασφαλίζονται τα ρωσικά πλοία που τα μεταφέρουν. Ζητάει δηλαδή να μετριαστούν οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, που Δυτικοί αναλυτές τονίζουν ότι ελάχιστα επηρεάζουν το συγκεκριμένο εμπόριο, αλλά σίγουρα πλήττουν τη ρωσική οικονομία.
Κι αν με αυτούς τους όρους δεν μπορεί να υπάρξει λύση, ο πρόεδρος Ερντογάν εξακολουθεί να την υπόσχεται, δείχνοντας ότι προσφέρει καλές υπηρεσίες στη διεθνή κοινότητα. Ηδη η Τουρκία ανακοίνωσε ότι θα συζητήσει το θέμα με τον γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης της Νέας Υόρκης. Μαζί με το ζήτημα της ένταξης της Σουηδίας το ΝΑΤΟ, η συμφωνία για τα σιτηρά αποτελεί προτεραιότητα για τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ενωση. Βεβαίως, συμφωνία δεν υπάρχει ακόμη ούτε για το ένα ούτε για το άλλο. Αλλά για όσο διάστημα και τα δύο παραμένουν υπό διαπραγμάτευση, ο Ερντογάν μπορεί να παρουσιάζεται ως χρήσιμος συνομιλητής.
