Δεν είναι εύκολο. Δεν αλλάζουν οι άνθρωποι όποτε οι συνθήκες το απαιτούν, με τη διαδικασία του κατεπείγοντος. Χρειάζεται χρόνος και μερικές φορές ούτε αυτός αρκεί. Τι συμβαίνει όμως όταν πρόκειται για δημόσιους ρόλους; Μπορεί να επαφίεται στις διαβαθμίσεις του χαρακτήρα (καλός, κακός, μέτριος) η διοίκηση ενός χωριού, μιας πόλης, μιας περιφέρειας, μιας χώρας; Χωρίς προγραμματισμό, χωρίς έλεγχο, χωρίς λογοδοσία;
Από τα ρεπορτάζ διαπιστώνει κανείς ότι τα αναχώματα των ποταμών ενισχύονταν ή γκρεμίζονταν μάλλον σε πανικό, αναλόγως των πολιτικών και πελατειακών πιέσεων. Η Θεσσαλία βυθίστηκε κάτω από τη λάσπη όχι μόνο γιατί ο «Daniel» είχε καταστροφική δύναμη που δεν μπορούσε να υπολογιστεί· αλλά και γιατί ο κρατικός μηχανισμός αποδείχθηκε βραδυφλεγής και απροετοίμαστος στην αντιμετώπιση της κρίσης – στα στοιχειώδη, όχι στα αναπόφευκτα. Θα πείτε, «εκ των υστέρων προφήτες». Ο απολογισμός είναι, ούτως ή άλλως, ακόμη σε εξέλιξη μαζί με την εισαγγελική έρευνα προκειμένου να διερευνηθούν ευθύνες για πράξεις ή παραλείψεις. Το μέγεθος του προβλήματος και οι επιπτώσεις του στην οικονομία, την υγεία, τη διατροφική αλυσίδα, τη γεωμορφολογία και ανθρωπογεωγραφία της περιοχής θα ξεδιπλώνονται αργά και πολύ ανησυχητικά.
Οι πολιτικοί ρόλοι αποδεικνύονται όλο και περισσότερο ανεπαρκείς στην κλιματική δυστοπία και την κοινωνική δυναμική (όπως τα μεταναστευτικά ρεύματα) που αναπτύσσεται. Ο ανθρώπινος παράγοντας όσο καθοριστικός, άλλο τόσο και «μοιραίος» εμφανίζεται. Αρα, ασφαλιστική δικλίδα σε αυτή την επιταχυνόμενη αποδόμηση είναι ό,τι γενικόλογα αποκαλούμε «θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας». Από μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς έργων και διαχείρισης κρίσεων έως στοιχειώδη manual για το πώς αντιδρά και τι κάνει ο πολίτης/κάτοικος μιας περιοχής σε κατάσταση ανάγκης. Το 112 προστατεύει, αλλά δεν επαρκεί. Γύμνια δεν είναι μόνο η πανικόβλητη τοπική αυτοδιοίκηση, σε όλες τις βαθμίδες, που προσπαθεί να αποσείσει την ευθύνη μεταθέτοντάς την, αλλά και όσοι χωρίς κανέναν υγειονομικό εξοπλισμό προσπαθούν να απομακρύνουν νεκρά ζώα ή να καθαρίσουν τα σπίτια τους από λιμνάζοντα, επί ημέρες, νερά.
Ο καιρός που οι πολιτικοί έκοβαν κορδέλες και εγκαινίαζαν μουσαμάδες έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Αν η πολιτική δεν ασκηθεί επί του πεδίου οργανωμένα και αποτελεσματικά, τότε ο δρόμος μένει ανοικτός για τους πάσης φύσεως «αυτόκλητους». Με το χάος να διαδέχεται την καταστροφή.
