Η Θεσσαλία δεν θα αναστηθεί χωρίς τους Θεσσαλούς. Κανένα σχέδιο ανασυγκρότησης, όσο γενναία κι αν χρηματοδοτηθεί, όσο εμβριθώς κι αν σχεδιαστεί, δεν πρόκειται να επιτύχει χωρίς τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας, που τώρα διακατέχεται μόνο από οργή και απελπισία. Απέναντι σε αυτή τη συλλογική παράλυση, η διαρκώς αναμηρυκαζόμενη διαπίστωση ότι η κλιματική κρίση υπερβαίνει τις δυνάμεις της πολιτείας, δεν είναι απλώς μια ατελέσφορη κοινοτοπία. Είναι μια κοινοτοπία επικίνδυνη, καθώς επιδεινώνει την καθολική κρίση δυσπιστίας προς το κράτος σε όλες του τις εκφάνσεις.
Προτού αρχίσει η ανοικοδόμηση, πρέπει πρώτα να επουλωθεί αυτό το χάσμα αξιοπιστίας. Η πολιτεία δεν καλείται απλώς να πείσει τους πολίτες, καλείται να τους πείσει κιόλας να προσπαθήσουν οι ίδιοι· να βρουν το κουράγιο να ξαναχτίσουν τα σπίτια τους και τις δουλειές τους, και μάλιστα αλλιώς – χωρίς να επαναλάβουν το οικολογικά αδιέξοδο μοντέλο παραγωγής που επικρατούσε πριν από την καταστροφή.
Η αναζήτηση μιας τέτοιας ηγεσίας, που θα εμφανιστεί ενώπιον των πληγέντων για να τους κινητοποιήσει και να τους κατευθύνει, ακούγεται υπό τις παρούσες συνθήκες σαν ξεκούδουνο ευχολόγιο. Πώς μπορεί μια κυβέρνηση, όπου το επιτελείο δεν εμπιστεύεται τους υπουργούς και οι υπουργοί αισθάνονται αναλώσιμοι από το επιτελείο, να αναλάβει αυτόν τον πολιτικό και επιχειρησιακό άθλο; Η απάντηση είναι απλή: Μπορεί απλώς να μιμηθεί τον εαυτό της. Μπορεί να θυμηθεί το μοντέλο διαχείρισης της πρώτης φάσης της πανδημίας.
Τότε, όπως και τώρα, η απειλή ήταν παγκόσμια και υπερέβαινε τις δυνάμεις ενός κράτους στοιχειωμένου ήδη από χρόνιες ανεπάρκειες. Τότε, όμως, σε αντίθεση με τώρα, το κράτος δεν εμφανίστηκε για να δηλώσει (μόνο) αδυναμία. Αντιθέτως. Εμφανιζόταν καθημερινά με ένα τελετουργικό όχι πολιτικής, αλλά επιστημονικής και επιχειρησιακής επικοινωνίας που κατάφερε να πείσει ότι υπάρχει σχέδιο άξιο να ακολουθηθεί, παρά τις μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές παρενέργειές του. Ταυτόχρονα, το κράτος άντλησε από την κρίση επιπλέον αξιοπιστία, γιατί κατόρθωσε έξυπνα να μετατρέψει την αντιξοότητα σε καύσιμο μεγάλων αλλαγών – όπως ήταν η ταχεία ψηφιοποίηση των υπηρεσιών.
Μπορεί η αναγέννηση της Θεσσαλίας να εξελιχθεί σε ένα εγχείρημα που θα διανοίξει νέες δυνατότητες όχι μόνο για τον σχεδιασμό ανθεκτικών υποδομών, αλλά και για τον αναπροσανατολισμό της παραγωγής στην πράσινη γεωργία και την ορθολογικότερη διαχείριση των φυσικών πόρων; Μπορεί να ανακτηθεί η πίστη των τσακισμένων ανθρώπων που θα το εμψυχώσουν;
Μέχρι στιγμής, τους προσφέρεται ένα θέατρο ανευθυνοθηρίας –δεν φταίω εγώ, φταίνε οι προηγούμενοι· φταίει η θεομηνία και η τοπική αυτοδιοίκηση– το οποίο κατέληξε κιόλας να επιβραβευτεί ως πολιτικό παίγνιο. Μέχρι στιγμής εμφανίζεται στους απεγνωσμένους ένα σύστημα που μεριμνά όχι για τους ίδιους, αλλά για την αυτοσυντήρησή του.
Καριέρες
Ποιος θυμάται πια ότι η Πολιτική Προστασία είχε κάποτε προταθεί στον ναύαρχο που έγινε βαρκάρης;
Πλεονεκτήματα
Ηταν άραγε ο Κασσελάκης ο πρώτος που δοκίμασε να πουλήσει Μακρόνησο; Ηταν μήπως δική του έμπνευση να χρησιμοποιήσει ως πολιτικό συνάλλαγμα το εμφυλιακό παρελθόν; Ή μήπως είχε πλάσει αυτός πρώτος το ιδεολόγημα της ηθικώς πλεονεκτούσας Αριστεράς που έρχεται να κυβερνήσει πρώτη φορά με καθαρά χέρια; Με το να διαρρηγνύει το λειψανοφυλάκιο του κόμματος και να επαναλαμβάνει τα συνθήματα της αντισυστημικής «κάθαρσης» του πολακικού ρεπερτορίου, ο Κασσελάκης σφραγίζει απλώς τη συριζαϊκή του ταυτότητα. Τους μοιάζει ξένος. Αλλά το μόνο που του λείπει είναι η κομματική προϋπηρεσία. Και, αντιστοίχως, το μόνο που προσθέτει είναι η χρυσόσκονη – η γραβάτα και η σοσιαλμιντιακή επιδεξιότητα. Κατά τα λοιπά, ο νεοπροσήλυτος απλώς μεταμφιέζει την κομματική κουλτούρα και, κυρίως, εκμεταλλεύεται το κενό που είχε αφήσει η αρχηγική δομή του κόμματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε στελεχικές εφεδρείες, ούτε προγραμματικό απόθεμα. Είχε μόνο τον Τσίπρα – έναν αδιαμφισβήτητο αρχηγό με ταλέντο στην αντιπολίτευση. Ενα τόσο ρηχό κόμμα είναι πολύ εύκολο να αλωθεί. Και πάντως είναι υποκριτικό να σοκάρεται επειδή τάχα κάποιος πάει να το μολύνει τώρα με προσωπολατρία.
