Γι’ αυτή τη γυναικοκτονία δεν έγινε πολλή φασαρία· είτε η είδηση γλίστρησε στις σχισμές της επικαιρότητας είτε διαδόθηκε μεν, αλλά δεν κατάφερε να προκαλέσει ενδιαφέρον. Ισως φταίει ότι το σενάριο παραείναι γνώριμο: η 42χρονη γυναίκα στην Καλαμαριά είχε δύο παιδιά, βρισκόταν σε διάσταση από τον σύζυγό της και του είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν τον ήθελε. Ο 38χρονος φαινόταν να έχει αποδεχθεί την απόφασή της, μέχρι που σταμάτησε να την αποδέχεται. Πήρε την καραμπίνα του πατέρα του, πήγε στο σπίτι όπου η 42χρονη έμενε με τα παιδιά τους και τη σκότωσε εν ψυχρώ. Επειτα αυτοκτόνησε. Από το περιβάλλον της οικογένειας πληροφορούμαστε το συγκείμενο της υπόθεσης, το οποίο ακούγεται εξίσου γνώριμο: ο θύτης «αγαπούσε πολύ» το θύμα και του ζητούσε να τα ξαναβρούν. Το θύμα είχε το θράσος να αρνηθεί τη δελεαστική πρόταση. Ο θύτης «δεν είχε δώσει δικαιώματα», κι όμως είχε εκφράσει στον πατέρα του την επιθυμία να σκοτώσει τη 42χρονη. Τελικά, το έκανε. Η κοινοτοπία του εγκλήματος είναι και η βασική δύναμη που το συντηρεί μέσα στα χρόνια: το ψευδοερωτικό περίβλημα της πράξης, το προβλέψιμο μοτίβο και το ολέθριο τέλος είναι κομμάτια μιας βιωματικής αφήγησης που έχουμε εκπαιδευτεί μέσω της συνήθειας να θεωρούμε αναμενόμενη. Ετσι, μία ακόμη γυναίκα δολοφονήθηκε επειδή «τι να κάνουμε, δυστυχώς συμβαίνουν αυτά».
Ο δρόμος του κακού
Είναι πολλά τα αίτια των γυναικοκτονιών: οι βαριές ψυχικές διαταραχές πολλών δραστών, οι οποίες, έχοντας μείνει εκτός κοινωνικού ραντάρ και χωρίς θεραπεία, αποβαίνουν μοιραίες· τα πατριαρχικά ήθη που, είτε στην αυθεντική, απροκάλυπτη εκδοχή τους είτε σε λανθάνουσα μορφή, εξακολουθούν να ορίζουν τις γυναίκες ως φυσικούς αποδέκτες του παράφορου ανδρικού εγωισμού και της κακοποιητικής ή δολοφονικής βίας που αυτός συνεπάγεται· η κοινωνική αποδοχή των προπαρασκευαστικών ενεργειών του εγκλήματος ή και του ίδιου του εγκλήματος (βλ. «την αγαπούσε πολύ», «ήθελε να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους», «ήταν ένα έγκλημα πάθους»), η οποία αμβλύνει και ρομαντικοποιεί τη βία. Ο καλπασμός της γυναικοκτονίας, ωστόσο, οφείλεται κυρίως στο ότι δεν συναντά επαρκή εμπόδια. Οι άνδρες που όχι απλώς σκοτώνουν γυναίκες επειδή είναι γυναίκες (δηλαδή ένα άψυχο υποείδος επί του οποίου έχουν εμπράγματα δικαιώματα), αλλά διαφημίζουν κιόλας αυτό που σκοπεύουν να τους κάνουν, δεν φοβούνται όσο θα έπρεπε να φοβούνται. Δεν νιώθουν την απειλή των επιπτώσεων στην ένταση που θα έπρεπε να τη νιώθουν. Δεν είναι ότι η γυναικοκτονία θα μείνει ατιμώρητη, αλλά ότι το νομικό μας σύστημα, ως υπερεπιεικές και ευμετάβλητο, δεν εμπνέει στους εν δυνάμει δολοφόνους τις αναγκαίες αναστολές. Ενας λόγος που η αναγνώριση του όρου γυναικοκτονία είναι τόσο σημαντική, είναι η ανανέωση και η επίταση της απαξίας του φόνου στη συλλογική συνείδηση: οι επίδοξοι δράστες πρέπει να ξαναθυμηθούν ότι το έγκλημα είναι έγκλημα.
Το μέσο και ο σκοπός
Η κάλυψη των γυναικοκτονιών από τα μέσα ενημέρωσης και τα κοινωνικά δίκτυα είναι κι αυτή προβληματική: στην εποχή των αλγοριθμικών τάσεων και της επιδεικτικής αγωνιστικότητας, φαινόμενα όπως οι γυναικοκτονίες συχνά μετατρέπονται σε καύσιμη ύλη, σε «content» που η υπερβολική και άκριτη αναπαραγωγή του απονευρώνει την ουσία του. Συγκινητικά posts, αλληλέγγυα memes, σπαραξικάρδια σκίτσα μπορεί να έχουν καλές προθέσεις, αλλά συμβάλλουν σε ένα καθεστώς υπερεπικοινωνίας, που κάνει την ιδέα εμπόρευμα· το εμπόρευμα καταναλώνεται και μετά ξεπερνιέται. Είναι και κάτι άλλο: θέλουμε ο κόσμος να ενημερωθεί για το θέμα και να αλλάξει τρόπο σκέψης, όμως πρέπει να έχουμε πάντα υπόψη ότι οι πληθυσμοί που χρήζουν επιμόρφωσης είναι πιθανό να νιώσουν κορεσμό από την υπέρμετρη προσφορά «περιεχομένου». Με τη σειρά του, ο κορεσμός φέρνει απάθεια ή ακόμη και αντιδραστικότητα. Το βάρος της ευθύνης πέφτει ξανά στην κοινωνία: μέχρι να εκσυγχρονιστούν οι νόμοι και να σοβαρευτούν τα μέσα, οφείλουμε να δουλέψουμε με ό,τι έχουμε. Το επόμενο «θα τη σκοτώσω» μπορεί να ακουστεί δίπλα μας και τότε εμείς πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιδράσουμε.
