Αρχίζω με τον τραγικό και άδικο θάνατο ενός νέου ανθρώπου στις 7 Αυγούστου 2023, έξω από το νέο γήπεδο της ΑΕΚ. Ο θάνατος οποιουδήποτε νέου ανθρώπου είναι μια τραγωδία. Από τότε έχει περάσει αρκετός χρόνος, ώστε με νηφαλιότητα μπορούμε να ξαναδούμε τα γεγονότα προκειμένου «μάθουμε» έστω και κάτι που να μας βοηθήσει στο μέλλον. Ισως αυτό να είναι και το καλύτερο μνημόσυνο του αδικοχαμένου νέου Μιχάλη Κατσουρή.
Τα γεγονότα είναι γνωστά και δεν πρόκειται να αναλύσω τα λάθη και τις παραλείψεις της Ελληνικής Αστυνομίας και των συνοριοφυλάκων, που οδήγησαν στην τραγωδία. Θέλω να αναδείξω ορισμένα άλλα θέματα, τα οποία παρά την εκτεταμένη δημοσιογραφική κάλυψη δεν τα είδα πουθενά.
-Κάμερες. Προκειμένου η ΕΛ.ΑΣ. να εξιχνιάσει το έγκλημα αναζητεί και επεξεργάζεται υλικό από κάμερες που υπάρχουν στην περιοχή. Ολες όμως οι κάμερες ανήκουν είτε σε επιχειρήσεις είτε σε σπίτια ιδιωτών και τοποθετήθηκαν εκεί για να προστατέψουν τον χώρο τους και όχι για να συλλέγουν πληροφορίες για την αστυνομία. Αρα η προσφορά τους είναι πολύ περιορισμένη και μόνο συμπτωματικά μπορούν να βοηθήσουν το έργο αυτό. Γιατί;
Ολοι αυτοί οι αριστεροί και δικαιωματιστές που φωνάζουν «Δικαιοσύνη παντού», είναι αυτοί που δεν θέλουν να υπάρχουν κάμερες ελεγχόμενες από την αστυνομία. Βλέπετε την αντίφαση; Ενώ φωνάζουμε και υποτίθεται επιδιώκουμε τη «Δικαιοσύνη παντού», δεν θέλουμε να εξασφαλίσουμε τα μέσα με τα οποία θα επιτευχθεί ο σκοπός αυτός. Χάσαμε την ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, όταν για λόγους ασφαλείας υποχρεωθήκαμε (από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή) να εγκαταστήσουμε σε στρατηγικά σημεία κάμερες υψηλής ευκρίνειας, ξοδέψαμε μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και μόνοι μας αχρηστεύσαμε το σύστημα, γιατί δεν το σηκώνει η «δημοκρατική μας ευαισθησία». Εναερίτες συνδικαλιστές της ΔΕΗ ανέβαιναν και σκέπαζαν με σακούλες τις κάμερες, προς τέρψη των αλαλαζόντων αριστερών, που τους χειροκροτούσαν. Και τώρα φωνάζουμε «Δικαιοσύνη παντού». Λάθος! Αν θέλουμε δικαιοσύνη παντού, χωρίς εισαγωγικά, χρειαζόμαστε: κάμερες παντού.
Εξάλλου, μόνο με το υλικό από τις κάμερες βρέθηκαν και καταδικάστηκαν οι δολοφόνοι του αδικοχαμένου Αλκη στη Θεσσαλονίκη. Επαναλαμβάνω, αν θέλουμε δικαιοσύνη πρέπει να βάλουμε κάμερες παντού! Αλλιώτικα, οι διαμαρτυρίες μας είναι υποκριτικές και θυμίζουν τα λόγια του Αποστόλου Πέτρου: «…ως ελεύθεροι και όχι ως έχοντας την ελευθερία για επικάλυμμα της κακίας…».
Στην κατ’ εξοχήν δημοκρατική χώρα, τη Μεγάλη Βρετανία, οι κρατικές κάμερες είναι παντού – και έτσι πρέπει. Σε έναν περίπατο στο Λονδίνο είναι βέβαιο ότι θα καταγραφείς από εκατοντάδες κάμερες. Δεν είναι λιγότερο δημοκράτες οι Βρετανοί, που όχι μόνο δεν διαμαρτύρονται, αλλά είναι και ευχαριστημένοι γιατί έτσι αισθάνονται ασφαλείς.
Αυτό που εμείς, ο εξυπνότερος λαός του κόσμου, δεν καταλαβαίνουμε είναι ότι οι κάμερες δεν λειτουργούν αποσπασματικά, αλλά συνδυαστικά. Ελάτε να δούμε ένα παράδειγμα. Κάποιος με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά του μαχαιρώνει κάποιον. Το γεγονός καταγράφεται, αλλά δεν είναι δυνατή η αναγνώριση του δράστη. Τι κάνει η αστυνομία; Αναζητεί από άλλες κάμερες τις κινήσεις του δράστη μέχρι να φτάσει στο σημείο του περιστατικού. Είναι βέβαιο ότι σε κάποια στιγμή θα αναγνωρίσουν το πρόσωπό του. Πολύ πιθανόν μάλιστα να φτάσουν και στο σημείο από όπου ξεκίνησε και να εντοπίσουν τη διαμονή του. Ακριβώς για τον λόγο αυτό, μόνο οι πολλές κάμερες σε συνεχόμενα σημεία μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά την ασφάλεια. Αν θέλουμε ασφάλεια πρέπει να είμαστε διατεθειμένοι να δεχτούμε τους κανόνες που έχει επιβάλει στον κόσμο η σύγχρονη ζωή.
Ενα πολύ εντυπωσιακό παράδειγμα. Στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, όχι μόνο έχουν παντού κάμερες, αλλά τις έχουν εφοδιάσει με «αναγνώριση προσώπου». Πριν από χρόνια, ένας δημοσιογράφος του BBC για να διαπιστώσει την αποτελεσματικότητα της αναγνώρισης προσώπου, ζήτησε από τις αστυνομικές αρχές (για λόγους ρεπορτάζ) να τον δηλώσουν σαν καταζητούμενο. Οταν βγήκε στον δρόμο, σε λιγότερο από 10 λεπτά το σύστημα τον «αναγνώρισε» και ειδοποίησε έναν αστυνομικό σε περιπολία που τον «συνέλαβε». Αυτά και άλλα πολλά συμβαίνουν στην κομμουνιστική Κίνα, που δεν έχει τις δικές μας αριστερές και κομμουνιστικές δημοκρατικές ευαισθησίες.
-Δημοσιογραφική κάλυψη. Λυπάμαι, αλλά θα το πω χωρίς καμιά επιφύλαξη. Αυτό που είδαμε από τα κανάλια ήταν επιεικώς απαράδεκτο. Από καθαρό μαζοχισμό είδα το βραδινό δελτίο ειδήσεων από κάποιο κανάλι από την Τρίτη μέχρι την Κυριακή. Τις πρώτες τρεις ημέρες το θέμα κράτησε ακριβώς 45 λεπτά, με συνεχείς επαναλήψεις τόσο των δημοσιoγράφων όσο και των προβαλλόμενων video ντοκουμέντων, όπως τα αποκαλούν. Λες και τα υπόλοιπα video δεν είναι ντοκουμέντα. Τις υπόλοιπες ημέρες κράτησε λίγο λιγότερο, αλλά και πάλι ήταν το κύριο θέμα.
Στην κατ’ εξοχήν δημοκρατική χώρα, τη Μεγάλη Βρετανία, οι κρατικές κάμερες είναι παντού – και έτσι πρέπει.
Η συνεχής επανάληψη ήταν εξαιρετικά κουραστική, χωρίς να προσφέρει πληροφόρηση. Μάλιστα, παρατήρησα ότι ορισμένα ρεπορτάζ που τα είχα δει την προηγούμενη ημέρα, τα ξαναέβλεπα με τον ίδιο δημοσιογράφο στο ίδιο μέρος με τα ίδια ρούχα, το οποίο σημαίνει ότι έδειχναν το προηγούμενο video. Δημοσιογράφος δεν είμαι, αλλά θυμάμαι ότι πριν από πάρα πολλά χρόνια διάβασα κάπου το εξής: «δεν υπάρχει τίποτα πιο παλαιό από τη χθεσινή εφημερίδα», το οποίο μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Το ίδιο ισχύει και το χθεσινό ρεπορτάζ. Είναι ξεπερασμένο.
Υπάρχει όμως κι ένα πολύ σοβαρό θέμα. Στην προσπάθειά τους τα κανάλια να έχουν οπτικό υλικό, έπαιζαν συνεχώς διάφορα video τα οποία είχαν σαν υδατόγραμμα (watermark) το αναγνωριστικό Hooligans.cz. Αναζήτησα αυτή την ομάδα στο Facebook και πράγματι έχουν το δικό τους group, όπου αναρτούν και σχολιάζουν video που τους ευνοούν. Για να σας δώσω ένα παράδειγμα, αντιγράφω την (κακή) μετάφραση από τα κροατικά για να δείτε πώς παρουσιάζουν την εικόνα: «Πλάνα που δείχνουν την ΑΕΚ αυτοί οι οπαδοί συγκεντρώθηκαν για να επιτεθούν στο BBB. Είχαν δάδες, ρουκέτες, κοκτέιλ μολότοφ και μαχαίρια. Χωρίς γυναίκες, χωρίς παιδιά. Εντελώς το αντίθετο από αυτό που υποστηρίζουν τα ΜΜΕ». Δεν είμαι βέβαιος ότι για χάρη της ενημέρωσης πρέπει να προβάλλουμε τις θέσεις των Hooligans. Στο κάτω κάτω αυτό επιδιώκουν κι αυτοί με τις πράξεις τους. Δημοσιότητα.
-Συλλήψεις και κράτηση. Η φυλάκιση των συλληφθέντων μέχρι να ξεκαθαρίσει η υπόθεση είναι σωστή ενέργεια και δεν είχε αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας μας. Το ερώτημα όμως που βάζω είναι το εξής: αν η συμπλοκή ήταν μεταξύ Ελλήνων και φυλάκιζαν 100 Ελληνόπουλα θα αντιδρούσαμε έτσι; Μάλλον όχι. Αρα, φταίμε κι εμείς κάπως.
-Αστυνομία. Αφησα για το τέλος το πλέον δύσκολο θέμα. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι οι πράξεις και οι παραλείψεις της Αστυνομίας και δει των αξιωματικών της είναι απαράδεκτες, κατακριτέες και δεν απέτρεψαν τον θάνατο του νέου. Τούτων λεχθέντων, πάμε στο δυσκολότερο σημείο του επεισοδίου. Μπορεί κάποιος να μου πει τι θα γινόταν αν η παρέμβαση της αστυνομίας στη διάρκεια των επεισοδίων έξω από το στάδιο κατέληγε στον τραυματισμό ή και στον θάνατο κάποιου οπαδού της ΑΕΚ ή της Ντιναμό; Είμαι βέβαιος ότι θα γινόταν ο κακός χαμός. Λαός θα έβγαινε στους δρόμους φωνάζοντας το γνωστό «Μπάτσοι, γουρούνια, δολοφόνοι» και θα καιγόταν η Αθήνα και άλλες πόλεις.
Μήπως, λοιπόν, μετά τη δικτατορία, όπου η αστυνομία ταυτίστηκε με τη χούντα, έχουμε χάσει την εμπιστοσύνη μας στην αστυνομία και συνεχώς την κατηγορούμε μόλις κάποιος από τους αστυνομικούς επιτεθεί, έστω και σε άμυνα, σε πολίτη; Μήπως εκούσια ή ακούσια έχουμε «ευνουχίσει» τον ρόλο της αστυνομίας; Είναι πολλά τα περιστατικά που αστυνομικοί τα έβαλαν με κακοποιούς και βρήκαν τον μπελά τους. Μήπως ήταν κι αυτός ένας λόγος για την αδράνειά τους; Καλό είναι να ξανασκεφτούμε τι σόι αστυνομία θέλουμε. Αστυνομία χωρίς τη δυνατότητα επιβολής της νόμιμης βίας δεν μπορεί να υπάρχει και θα πρέπει να είμαστε διατεθειμένοι να δεχτούμε ότι μπορεί να γίνουν λάθη, όπως γίνονται σε όλο τον κόσμο.
ΥΓ.1 Η φρικτή δολοφονία του Αντώνη Καργιώτη, στον καταπέλτη του «Blue Horizon», καταγράφηκε και συγκλόνισε το Πανελλήνιο από κάμερες. Χωρίς όμως τις κάμερες, ποτέ δεν θα μαθαίναμε την αλήθεια!
ΥΓ.2 Εξήγηση του τίτλου (1+1+1): Οι δύο θάνατοι του Αλκη και του Αντώνη εξιχνιάστηκαν με τις κάμερες. Φοβάμαι ότι η δολοφονία του Μιχάλη δεν θα εξιχνιαστεί λόγω της έλλειψης καμερών.
Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.
