Το τοξικό κληροδότημα του Ρούπερτ Μέρντοχ

Το τοξικό κληροδότημα του Ρούπερτ Μέρντοχ

2' 47" χρόνος ανάγνωσης

Από σύμπτωση ο Ρούπερτ Μέρντοχ ανακοίνωσε ότι παραδίδει τα ηνία της αυτοκρατορίας Τύπου και ψυχαγωγίας στον πρωτότοκο γιο του, Λάκλαν, την ίδια ημέρα (Πέμπτη) που δημοσιεύθηκε μεγάλη έρευνα πανεπιστημιακών η οποία βρήκε ότι, τον τελευταίο χρόνο, το 32% των ψηφοφόρων σε 31 ευρωπαϊκές χώρες ψήφισε ακραία «αντισυστημικά» κόμματα. Σύμπτωση επειδή είναι απίθανο ο 92χρoνος μεγιστάνας να έδινε δεκάρα για την έρευνα που δημοσιεύθηκε στον Guardian. Ομως, τα δύο γεγονότα συνδέονται, καθώς ο Μέρντοχ χρησιμοποίησε τα ΜΜΕ του στις ΗΠΑ, στην Αυστραλία και στη Βρετανία για να ενθαρρύνει ολοένα μεγαλύτερο λαϊκισμό και ακραίες θέσεις. Ο Μέρντοχ μπορεί να μην ήλεγχε ΜΜΕ σε όλες τις χώρες όπου διεξήχθη η έρευνα των εκατό και πλέον πανεπιστημιακών, όμως η επιρροή του στις χώρες όπου δραστηριοποιείτο καθιέρωσε τον λαϊκισμό και την επιθετικότητα εναντίον των «ελίτ» ως κύριο συστατικό της ενημέρωσης και της πολιτικής. Οταν τα παραδοσιακά κάστρα της (πιο) αντικειμενικής ενημέρωσης στις ΗΠΑ και στη Βρετανία έπεσαν κάτω από τις επιθέσεις των μέσων του Μέρντοχ, ποια δύναμη θα απέτρεπε την περαιτέρω άνοδο του αντισυστημικού λαϊκισμού σε κοινωνίες όπου τα όρια μεταξύ Τύπου και πολιτικής ήταν πάντα δυσδιάκριτα; Ο Μέρντοχ απέδειξε ότι και στις πιο ορθολογικές κοινωνίες ο Τύπος μπορεί να μετατρέψει τη δυσφορία των ψηφοφόρων σε ένα μείγμα οργής και ψυχαγωγίας, να οδηγήσει σε μετάλλαξη του πολιτικού χώρου. Ετσι, τα μέσα του Μέρντοχ έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εκλογή Τραμπ και στο Brexit.

Η σύμπραξη Τύπου και πολιτικής στη διό-γκωση του διχασμού είναι μονόδρομος, καθώς έτσι μπορούν τα μέσα ενημέρωσης και οι πολιτικοί να διατηρούν κάποια επιρροή.

Η ευρωπαϊκή έρευνα σημείωσε ότι η επιρροή αντισυστημικών κομμάτων της άκρας Δεξιάς και Αριστεράς φθάνει στο 32% σήμερα, ενώ πριν από 20 χρόνια ήταν 20% και πριν από περίπου 30 ήταν 12%. Στο ίδιο διάστημα, τα «παραδοσιακά» ΜΜΕ έχασαν σε επιρροή και εισοδήματα, καθώς οι περισσότεροι πολίτες ενημερώνονται από το Διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ετσι, πολλά ΜΜΕ προσπαθούν να συναγωνιστούν τα νέα μέσα με το να εκφράζουν ακραίες θέσεις, επενδύοντας στον διχασμό. Αυτό, με τη σειρά του, ευνοεί τις πολιτικές δυνάμεις που προβάλλουν απλοϊκές (λαϊκιστικές, συχνά αντισυστημικές) θέσεις και που καλλιεργούν την έχθρα εναντίον πολιτικών αντιπάλων, εναντίον των «ελίτ», των μεταναστών, των γειτονικών χωρών και ό,τι προκαλεί λαϊκή ανασφάλεια και οργή.

Είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς εάν άνθρωποι σαν τον Μέρντοχ καθοδηγούν τις εξελίξεις ή εάν απλώς «αξιοποιούν» τα ρεύματα που διακρίνουν στην κοινωνία. Το σίγουρο είναι ότι στις ΗΠΑ το Fox News του Μέρντοχ συνέβαλε στη διόγκωση του ανορθολογικού κύματος που έφερε τον Τραμπ στην εξουσία και που του επιτρέπει να παραμένει πρωταγωνιστής στην πολιτική σκηνή. Η ίδρυση του Fox News το 1996 άλλαξε το πολιτικό τοπίο, την αμερικανική κοινωνία και τη σχέση πολιτικής – ΜΜΕ. Τώρα, αντί να δηλώνουν αμερόληπτα, τα μέσα επιλέγουν πολιτικό στρατόπεδο (σε μεγάλο ή μικρότερο βαθμό). Οι ΗΠΑ και η Βρετανία άρχισαν να μοιάζουν με κοινωνίες και πολιτικές κουλτούρες όπου τα ΜΜΕ ήταν πάντα «στρατευμένα». Αν κρίνουμε από τη δική μας χώρα, η σύμπραξη Τύπου και πολιτικής στη διόγκωση του διχασμού είναι μονόδρομος, καθώς έτσι μπορούν τα μέσα ενημέρωσης και οι πολιτικοί να διατηρούν κάποια επιρροή. Αυτό είναι το ολέθριο κληροδότημα που ο Μέρντοχ αφήνει στις ΗΠΑ, στη Βρετανία, στην Αυστραλία και αλλού. Παρότι τα νέα ηλεκτρονικά μέσα τον είχαν ξεπεράσει ως απειλή εναντίον της φιλελεύθερης δημοκρατίας εδώ και καιρό, ο γηραιός μεγιστάνας έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του τοξικού πολιτικού περιβάλλοντος στο οποίο αυτά ρίζωσαν και τώρα κυριαρχούν.

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT