Θα έλεγε κανείς πως σήμερα που αλγόριθμοι στερεώνουν αντιλήψεις, απόψεις, προτιμήσεις, συνήθειες, που στα κοινωνικά δίκτυα χτίζονται οι ιστορίες ζωής, που είναι ηλεκτρονική η άμεση επικοινωνία, το έντυπο προεκλογικό υλικό θα ήταν ένα ξεχασμένο απολίθωμα του παρελθόντος για τους υποψηφίους της τοπικής αυτοδιοίκησης. Oμως όχι, πλημμύρισαν οι γειτονιές ιλουστρασιόν φυλλάδια με τις φωτογραφίες, τα ονόματα, τα συνθήματα, τις παρατάξεις των υποψηφίων δημάρχων και δημοτικών συμβούλων.
Είναι εντυπωσιακό που η προσωποκεντρική –και όχι ιδεοκεντρική– σχέση μας με την πολιτική εκφράζεται ακόμη μέσα από το χαρτί. Που στην εποχή της ψηφιακής εικόνας, τα πρόσωπα των πολιτευτών επιδιώκουν να εντυπωθούν στη μνήμη μας, να συνάψουν σχέση μαζί μας, ξανά μέσα από την έντυπη ύλη· δεν αναδύονται μόνο στην οθόνη του κινητού, μας κοιτούν από πολύχρωμες μπροσούρες σκορπισμένες παντού, σε πεζοδρόμια, οδοστρώματα, παρμπρίζ αυτοκινήτων, εισόδους καταστημάτων και σπιτιών, κάτω από τις πόρτες μας. Χαμογελούν, συλλογίζονται, μας καρφώνουν αποφασιστικά, όπως παλιά. Καινούργιες είναι μόνο οι προσωπικές αφηγήσεις ζωής, οι α λα Κασσελάκη πηγαίες αυτοσυστάσεις στο πίσω μέρος του φυλλαδίου. «Με λένε Μιχάλη, είμαι παντρεμένος και πατέρας δύο αξιολάτρευτων κοριτσιών… είμαι περήφανος για τα μετάλλια σε πρωταθλήματα στίβου… ασχολούμαι με την ποίηση…». Για την εκλογή αρκούν οι αναφορές σε πτυχία, δεξιότητες, δουλειές, επιτεύγματα, σχέσεις, κίνητρα, όπως φάνηκε πρόσφατα. Τα ολιγόλογα προγράμματα –καθαριότητα, φωτισμός, πράσινο, βιώσιμη κινητικότητα, βιώσιμη ανάπτυξη, ασφάλεια…– είναι το κοινότοπο εύκολο «τι», όταν ζητούμενο είναι το απόν επιχειρησιακό «πώς». Αλλωστε, με πρόσωπα συνδεόμαστε, όχι με σχέδια και ευθύνες. Ο συνδυασμός φωτογραφίας και τυπωμένων λέξεων προσφέρει στην κρίση ημών των ψηφοφόρων όχι τόσο τη σύζευξη πολιτικής σκέψης και πράξης, όσο ένα σύνολο προτιμήσεων, συνθηκών ζωής, έναν τρόπο ύπαρξης, μια κοινωνικο-ηθική στάση που κατατάσσει τους εικονιζόμενους σε τύπους –οικογενειάρχης, οργανωτικός, διανοούμενη, αγωνίστρια κ.ά.– ώστε με βάση κυρίως το πρότυπο, αυτό είναι το δόλωμα, να κατατεθεί η ψήφος.
Προ της κάλπης φαντάζει βαρετό το ζύγισμα του οράματος για το παρόν και το μέλλον του δήμου· πικρή είναι η πείρα τής εν τοις πράγμασι ένδειας των στόχων, της μετουσίωσης των προγραμμάτων σε ένα μπερδεμένο αδρανές κουβάρι. Και μένουμε απροφύλακτοι σ’ αυτό που θα ορμήσει κατά πάνω μας μετεκλογικά…
