Οσο χρήσιμα κι αν είναι τα αποτελέσματα των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών για να βγάλουμε συμπεράσματα ως προς την επιρροή των κομμάτων, τόσο οφείλουμε να έχουμε υπόψη ότι οι τοπικές εκλογές επηρεάζονται από δυναμικές που συχνά διαφέρουν από τις εθνικές. Στην αυτοδιοίκηση παίζουν σημαντικότερο ρόλο η προσωπικότητα των υποψηφίων, η μακρόχρονη παρουσία τους στον τόπο και το πλέγμα σχέσεων και συμφερόντων με το οποίο συνδέονται με τους ψηφοφόρους. (Επίσης, ενίοτε οι συναλλαγές μεταξύ παρατάξεων για τη νομή της εξουσίας διαμορφώνουν δυναμικές που δεν φαίνονται εύκολα στους «απ’ έξω».)
Το χρώμα που κυριαρχεί στον χάρτη όταν ανακοινώνονται τα αποτελέσματα είναι ισχυρή ένδειξη για τη γενική διάθεση των πολιτών. Ομως, δεν είναι ακριβή αποτύπωση των διαθέσεων και αναγκών των πολιτών σε εθνικό επίπεδο. Οταν προκρίνονται στον δεύτερο γύρο «επίσημος» υποψήφιος και «αντάρτης» του ίδιου κόμματος, υπάρχει διαστρέβλωση ως προς τη δύναμη των κομμάτων. Οπως και όταν η διαφορά μεταξύ υποψηφίων είναι πολύ μικρή ή μεγάλη. Επίσης, το αποτέλεσμα μπορεί να κρίνεται από το εάν ένα κόμμα επέλεξε τον κατάλληλο υποψήφιο, αυτόν που θα του φέρει τη νίκη στη συγκεκριμένη περιοχή ή να οφείλεται στο ότι το κόμμα παραδοσιακά έχει ισχυρή παρουσία εκεί και έτσι μπορεί να εκλέξει όποιον στηρίξει.
Στην αυτοδιοίκηση παίζουν σημαντικότερο ρόλο η προσωπικότητα των υποψηφίων, η παρουσία τους στον τόπο και οι σχέσεις με τους ψηφοφόρους.
Μεταξύ αυτών των δύο άκρων κινούνται οι υποψήφιοι κι έτσι αποτιμάται η επιρροή των κομμάτων που τους στήριξαν. Γι’ αυτό, όπως είδαμε και χθες, η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ συνήθως πρωταγωνιστούν σε αυτές τις αναμετρήσεις, το ΚΚΕ διατηρεί τη δύναμή του, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ και άλλα κόμματα με λιγότερα χρόνια στο κέντρο της πολιτικής σκηνής δυσκολεύονται να αποκτήσουν επιρροή σ’ αυτό το επίπεδο. Η Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ έχουν μακρόχρονη σχέση με τοπικές κοινωνίες και διαθέτουν μηχανισμούς (ή τουλάχιστον τα απομεινάρια τους) για να προσελκύσουν υποψηφίους και να τους στηρίξουν. Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στην Περιφέρεια Αττικής στις εκλογές του 2014 έδειξε την αναδυόμενη δύναμή του. Ομως, παρότι κυβέρνηση από το 2015 έως το 2019, το κόμμα δεν είχε βαθιές ρίζες στις περισσότερες τοπικές κοινωνίες, έτσι στις επόμενες τοπικές εκλογές τα αποτελέσματά του ήταν χαμηλότερα απ’ ό,τι στις εθνικές.
Η τοπική αυτοδιοίκηση βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και άλλων προκλήσεων. Η επικοινωνία δήμων και περιφερειών με τους πολίτες, με την κεντρική κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να είναι άμεση, αμφίδρομη και αποτελεσματική. Γι’ αυτό, η ουσία δεν είναι το χρώμα του χάρτη και η εκλογή (και ο Αχ. Μπέος επανεξελέγη), αλλά η ποιότητα των εκλεγμένων και η θητεία τους.
