Η Χρύσα είναι 23 χρόνων, πτυχιούχος και ορεξάτη για δουλειά. Ξεκίνησε να εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα, με πρώτο μισθό που πλησιάζει τα 800 ευρώ. Μένει με τους γονείς της. «Από τους φίλους μου, μόνο δύο συντηρούν δικό τους σπίτι», μου έλεγε πριν από λίγες μέρες. «Μια συμφοιτήτριά μου μένει σε σπίτι που της παραχώρησαν οι γονείς της και ένας ακόμη φίλος νοικιάζει στο κέντρο, καθώς η οικογένειά του “δεν ξέρει τι έχει”». Η Χρύσα μάλλον θα αργήσει να τους ακολουθήσει.
Ανέκαθεν υπήρχε ο χρυσός κανόνας του 30% του εισοδήματος για ενοίκιο, μια απλή και κατανοητή σε όλους οικονομική οδηγία για το ποσό που πρέπει να διαθέτει κανείς για το ενοίκιο. Σήμερα στην Αθήνα, οι τιμές των ενοικίων αυξάνονται με πολύ ταχύτερο ρυθμό απ’ ό,τι οι μισθολογικές απολαβές στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια – τη δεκαετία 2012-2022 η Ελλάδα σημείωσε τη χαμηλότερη επίδοση σε αυξήσεις μισθών μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Σύμφωνα με παγκόσμια έρευνα που παρουσίασε προ ημερών η «Κ», ένας μέσος εργαζόμενος χρειάζεται σήμερα να δαπανήσει το 55,9% του εισοδήματός του για την πληρωμή του ενοικίου της κατοικίας του. Το αντίστοιχο ποσοστό το 2018 διαμορφωνόταν στο 42,4%.
Φοιτητές, εργένηδες, νέα ζευγάρια και οικογένειες βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε αβάσταχτα ενοίκια, τη στιγμή που η αγορά κατοικίας μοιάζει σενάριο επιστημονικής φαντασίας.
Tα ενοίκια έχουν ξεφύγει όχι μόνο σε παραδοσιακά ακριβές περιοχές, αλλά στην ευρύτερη περιοχή του κεντρικού τομέα. Γκαρσονιέρες έναντι 450 ευρώ, φοιτητικά στούντιο έναντι 500 ευρώ, τριάρια που αγγίζουν τα 1.000 ευρώ. Φοιτητές, εργένηδες, νέα ζευγάρια και οικογένειες βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε αβάσταχτα ενοίκια, τη στιγμή που η αγορά κατοικίας μοιάζει σενάριο επιστημονικής φαντασίας, καθώς τόσο οι τιμές των σπιτιών όσο και τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων βρίσκονται επίσης στα ύψη.
Η κοινωνία, βγαίνοντας τραυματισμένη από τη δεκαετή οικονομική κρίση, προτού προλάβει να σταθεί στα πόδια της, να σχεδιάσει πιο στέρεα το μέλλον της, βρίσκεται σε συνθήκες αφόρητων πιέσεων που δημιουργούν η τουριστικοποίηση του κέντρου, όπου επίσης βλέπουμε πολλά κτίρια να παραμένουν κλειστά προκειμένου να μετατραπούν σε τουριστικά καταλύματα ή επιχειρήσεις, η ενεργειακή κρίση, η άνοδος των τιμών στα τρόφιμα, το airbnb, καθώς πολλοί ιδιοκτήτες επιλέγουν να δραστηριοποιηθούν στη βραχυχρόνια μίσθωση.
Σε αυτό το περιβάλλον, το πρόβλημα της στέγης είναι μια ωρολογιακή βόμβα, είναι μια κρίση σιωπηρή, δεν παράγει θόρυβο αλλά απασχολεί πάρα πολλούς πολίτες, επηρεάζει τις επιλογές τους, διαμορφώνει την ποιότητα της ζωής τους, έχει αντίκτυπο στον ψυχισμό τους. Το 55,9% είναι βαρύ και δυσκολοχώνευτο.
