Συνεχίζοντας από την προηγούμενη Κυριακή, σας παραθέτω ένα ακόμη απόσπασμα από το βιβλίο μου «40+1 Νύχτες Εκλογών – μια 29χρονη περιπέτεια στην Πολιτική, τα Media και την Πληροφορική» (Εκδ. Καστανιώτη). Το περιστατικό πολύ λίγοι το γνωρίζουν, αλλά εμείς που το ζήσαμε ακόμα δεν μπορούμε να συνέλθουμε από τη δοκιμασία που περάσαμε!
Δημοτικές και κοινοτικές εκλογές 12-19 Οκτωβρίου 1986
Α΄ Κυριακή 12 Οκτωβρίου 1986
Οσα χρόνια και να περάσουν δεν θα ξεχάσω ποτέ τις εκλογές αυτές. Αυτό που πάντοτε φοβόμαστε, μας συνέβη αλλά καταφέραμε να το ξεπεράσουμε με ελάχιστες απώλειες. Το σημαντικό είναι ότι κανένας δεν αντιλήφθηκε το τι ακριβώς συνέβη και πόσο κοντά είμαστε να μην μπορούμε να ανταποκριθούμε στο κρίσιμο αυτό έργο. Ας πάρουμε τα γεγονότα από την αρχή.
Μια δραστηριότητα που είναι σχεδόν άγνωστη στο ευρύ κοινό αφορά το «στήσιμο» του εξοπλισμού που απαιτείται για τη συγκέντρωση και μετάδοση των αποτελεσμάτων. Ολος ο εξοπλισμός που πρέπει να εγκατασταθεί και να δοκιμαστεί αφορά εκατοντάδες υπολογιστές και άλλα συστήματα, τα οποία πρέπει να εγκατασταθούν την τελευταία κυριολεκτικά στιγμή. Εξοπλισμός εγκαθίσταται σε τηλεοπτικούς σταθμούς, ραδιοφωνικούς σταθμούς, το Κέντρο Τύπου, τα κόμματα που εκπροσωπούνται στην Ελληνική Βουλή και στο Ευρωκοινοβούλιο και, τέλος, το μεγαλύτερο μέρος στο υπουργείο Εσωτερικών στην Πλατεία Κλαυθμώνος. Ολος ο εξοπλισμός είναι συνήθως έτοιμος την Παρασκευή, δύο ημέρες πριν από την Κυριακή των εκλογών.
Οι δημοτικές και κοινοτικές εκλογές ήταν προγραμματισμένες για την Κυριακή 12 Οκτωβρίου 1986 και φυσικά όλος ο εξοπλισμός βρισκόταν στη θέση του την Παρασκευή 10 Οκτωβρίου. Το Σάββατο 11 Οκτωβρίου ξεκίνησα να επισκεφθώ όλα τα σημεία προκειμένου να διαπιστώσω την ετοιμότητά μας σχετικά με το έργο. Θυμάμαι σαν να ήταν χθες, ότι βρισκόμουν στην ΕΡΤ περίπου στις 9.00 το πρωί, όταν με ειδοποίησαν ότι με αναζητεί επειγόντως ο υπουργός Εσωτερικών Αγαμέμνων Κουτσόγιωργας. Φτάνω όσο πιο γρήγορα μπορούσα και πάω κατ’ ευθείαν στο γραφείο του υπουργού. Με υποδέχθηκε όρθιος και φανερά ανήσυχος. Μου είπε επί λέξει: «Κύριε Δρυμιώτη, θα μπορέσουμε να κάνουμε εκλογές αύριο;». Δεν είχα ιδέα για τι πράγμα μιλούσε. Ρώτησα τι συνέβη και μου είπε ότι δημιουργήθηκε κάποιο πρόβλημα στη δοκιμαστική λειτουργία της γεννήτριας ηλεκτρικού ρεύματος που έγινε τα ξημερώματα του Σαββάτου και ότι έχουν πάθει ζημιά ορισμένα μηχανήματα. Του απάντησα ότι θα δω το μέγεθος της ζημιάς και θα τον ενημερώσω. Τι είχε συμβεί; Τα ξημερώματα, θέλοντας να δοκιμάσουν τη γεννήτρια του στρατού, η οποία σε κάθε εκλογική αναμέτρηση εγκαθίσταται έξω από το υπουργείο Εσωτερικών, την έβαλαν μπροστά αλλά δυστυχώς, από λάθος του χειριστή, τροφοδότησαν όλο το υπουργείο με 380 Volt, αντί για 220 Volt! Το τι συνέβη και το τι είδα είναι δύσκολο να σας το περιγράψω. Οποιαδήποτε ηλεκτρική συσκευή ήταν στην πρίζα, όταν έγινε η δοκιμή, έλιωσε κυριολεκτικά. Τα τροφοδοτικά στα φαξ, φωτοτυπικά, τερματικά και φυσικά στους υπολογιστές που είχαμε εγκαταστήσει για τις εκλογές είχαν καταστραφεί ολοσχερώς!
Γύρισα στο γραφείο του υπουργού και τον ενημέρωσα για το μέγεθος του προβλήματος. Για να κάνουμε εκλογές έπρεπε να «δανειστούμε» μηχανήματα από άλλες εγκαταστάσεις. Η βασική πηγή ήταν η σημερινή Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (τότε ΚΕΠΥΟ). Με προφορική έγκριση του υπουργού Οικονομικών (νομίζω ότι ήταν ο Δημήτρης Τσοβόλας) άνοιξε η ΓΓΠΣ και πήραμε όλα τα συστήματα εισαγωγής στοιχείων που ήταν παρόμοια με τα δικά μας. Ακόμα πήραμε τερματικά και εκτυπωτές από την Alpha Bank, η οποία επίσης άνοιξε για να μας εξυπηρετήσει. Ολα αυτά χωρίς δελτία αποστολής και άλλες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Βρισκόμαστε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Οι μηχανικοί μας δούλευαν ασταμάτητα και την Κυριακή περίπου στις 16.00 είχαμε ξαναστήσει τα συστήματα και είμαστε έτοιμοι για τη συγκέντρωση και μετάδοση των αποτελεσμάτων.
Οι εκλογές έγιναν κανονικά και μετά το τέλος τους ζήτησα από το υπουργείο να μας καλύψει τα πρόσθετα έξοδα που έγιναν λόγω της βλάβης στα μηχανήματα και τις υπερωρίες του προσωπικού μας. Το υπουργείο αρνήθηκε να πληρώσει το ποσό των 1.021.785 δραχμών για τις υπερωρίες του προσωπικού μας.
Στην πολύχρονη συνεργασία που είχα με το υπουργείο Εσωτερικών αυτή ήταν η μόνη παραφωνία σχετικά με τα οικονομικά. Στην απάντηση δεν αμφισβητούν τα γεγονότα, αλλά αρνούνται να αναλάβουν τις συνέπειες. Μετάνιωσα που δεν είχα ζητήσει προκαταβολικά από τον υπουργό να δεσμευτεί γραπτώς ότι θα μας κάλυπτε τη ζημιά. Ας είναι όμως. Και μόνο το κακομοίρικο ύφος του τότε πανίσχυρου Κουτσόγιωργα, όταν με ρώτησε «αν θα κάνουμε εκλογές», μου φτάνει σαν ηθική ικανοποίηση.
Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων έγιναν σημαντικές βελτιώσεις σε σχέση με τις προηγούμενες δημοτικές και κοινοτικές εκλογές. […] Για άλλη μια φορά στις εκλογές αυτές, παρά το γεγονός ότι είχαμε προσδιορίσει την κομματική στήριξη των υποψηφίων για όλους τους μεγάλους δήμους, η πληροφορία αυτή δεν εμφανιζόταν στις οθόνες ούτε και ανακοινωνόταν από τους εκφωνητές. Το γιατί είναι ευνόητο. Το ΠΑΣΟΚ διαισθανόταν ότι θα έχανε τους τρεις μεγάλους δήμους της χώρας και πολλούς άλλους, γι’ αυτό και η ΕΡΤ, μοναδική πηγή πληροφόρησης, απέφυγε να ανακοινώνει την κομματική στήριξη.
Συντονιστής στην παρουσίαση από την ΕΡΤ1 και ΕΡΤ2 σε εθνικό δίκτυο ήταν ο Μάκης Γιομπαζολιάς. Στο studio βρισκόταν η έμπειρη συνεργάτιδά μας Αμαλία Μάρκατζη η οποία φρόντιζε για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων, που εκφωνούσαν οι δύο δημοσιογράφοι που εναλλάσσονταν στο studio. Το πρώτο αποτέλεσμα της Α΄ Κυριακής εκφωνήθηκε από τον Αχιλλέα Χρυσοχόο στις 9.32 και αφορούσε τον Δήμο Αθηναίων σε 54 εκλογικά τμήματα από τα 1.079, όπου έλαβαν: Μπέης Δημήτριος 28,36%, Εβερτ Μιλτιάδης 47,33%, Κατριβάνος Θεόδωρος 15,61%, Φιλίνης Κωνσταντίνος 3,53% και Αβέρωφ Ιωάννης 1,59%. Ακολουθούν άλλοι 6 υποψήφιοι με μικρότερα ποσοστά. Αξίζει να σημειωθεί ότι η σειρά των υποψηφίων ήταν η σειρά με την οποία ανακηρύχθηκαν και όχι η σειρά κατάταξης. Αυτή ήταν απαίτηση του υπουργείου Εσωτερικών, παρά τις δικές μας υποδείξεις ότι το κοινό ενδιαφέρεται πρωταρχικά για τη σειρά κατάταξης των υποψηφίων.[…]
Από το 1981 προσπαθούσαμε να μεταδώσουμε απευθείας τις κάρτες μας ώστε να αποφύγουμε τη «φωτογράφιση», η οποία δεν έδινε ποιοτικά αποτελέσματα. Το 1981 το μόνο που καταφέραμε ήταν να βγάλουμε την έξοδο του τερματικού σε κάποιο monitor της ΕΡΤ, ώστε η εκφώνηση να γίνεται από μεγαλύτερες οθόνες, αλλά η εικόνα έβγαινε από φωτογράφιση. Σ’ αυτές τις εκλογές είχαμε απευθείας εικόνα στον αέρα, που εξασφάλιζε άριστη ποιότητα.
Β΄ Κυριακή 19 Οκτωβρίου 1986
Η συγκέντρωση και μετάδοση των αποτελεσμάτων της Β΄ Κυριακής εξελίχθηκε εντελώς ομαλά και πολύ γρήγορα. Υπήρχαν μόνον δύο υποψήφιοι, χωρίς σταυρούς για τους δημοτικούς συμβούλους, οπότε η καταμέτρηση, η μετάδοση και η καταχώριση πραγματοποιήθηκαν σε ελάχιστο χρόνο. Επειδή υπήρχαν μόνον δύο υποψήφιοι, οι πίνακες έδιναν τα αποτελέσματα γραφικά με ιστογράμματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η πληροφορία για την κομματική στήριξη των υποψηφίων υπήρχε, δεν ανακοινώθηκε ποτέ από την κρατική τηλεόραση. Υπενθυμίζω ότι στις εκλογές του 1986, στους τρεις μεγάλους δήμους της χώρας: Αθηναίων, Θεσσαλονίκης και Πειραιώς εξελέγησαν οι υποψήφιοι της Νέας Δημοκρατίας: Μιλτιάδης Εβερτ, Σωτήρης Κούβελας και Ανδρέας Ανδριανόπουλος. Είναι γεγονός ότι στις εκλογές αυτές επικράτησαν σε πολλούς δήμους υποψήφιοι που στηρίχθηκαν από τη Ν.Δ. και αυτό το γεγονός δεν ήθελαν να παρουσιάσουν στην κρατική τηλεόραση.
Θυμάμαι μόνο δύο περιστατικά ανεκδοτολογικού περιεχομένου. Υποψήφια με τον συνδυασμό του Δημήτρη Μπέη για την Αθήνα ήταν και η Ελλη Στάη, η οποία φυσικά δεν μετείχε στη μετάδοση των αποτελεσμάτων από την ΕΡΤ. Νωρίς, γύρω στις 8.30 ήλθε στο υπουργείο Εσωτερικών, στην Κλαυθμώνος, όπου την πληροφόρησα ότι με βεβαιότητα δήμαρχος θα είναι ο Μιλτιάδης Εβερτ και έφυγε πολύ απογοητευμένη.
Συντονιστής και τη Β΄ Κυριακή ήταν και πάλι ο Μάκης Γιομπαζολιάς, που είχε δίπλα του τη συνεργάτιδά μας Αμαλία Μάρκατζη. Σε κάποια στιγμή, πολύ αργά, ο Μάκης Γιομπαζολιάς ανακοίνωσε ότι στην Αθήνα δήμαρχος εκλέχτηκε ο υποψήφιος της Ν.Δ., Μιλτιάδης Εβερτ. Φαίνεται ότι κάποιοι ενοχλήθηκαν από το ύφος του Μάκη Γιομπαζολιά, ο οποίος αντί να φαίνεται στενοχωρημένος, μειδίασε και από εκείνη την ημέρα μπήκε στο «ψυγείο» της ΕΡΤ!
Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.
