Δεν είναι και τόσο σύνθετο. Το κρίσιμο ερώτημα για να αξιολογήσει κανείς το περιλάλητο «πολιτικό μήνυμα» της πολυσχιδούς αυτοδιοικητικής κάλπης είναι, τελικά, ένα: Καταψηφίστηκε η κυβέρνηση; Ή υπερψηφίστηκαν οι υποψήφιοι που στήριζε η αντιπολίτευση;
Ηταν μια ψήφος αρνητική, όπως την ερμήνευσε από το πρώτο βράδυ ο Αδωνις Γεωργιάδης, αναλύοντας το ποσοστό του Δούκα ως άθροισμα «ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ και Χρυσής Αυγής»; Ή, μήπως, η πλειοψηφία του δεύτερου γύρου οφείλεται και στο γεγονός ότι ο προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ υποψήφιος μπόρεσε να απευθυνθεί και σε ψηφοφόρους του απερχόμενου δημάρχου;
Η μία απάντηση (αποδοκιμάστηκε η κυβέρνηση) δεν αποκλείει κατ’ ανάγκην την άλλη (υπερψηφίστηκαν καλοί υποψήφιοι). Δεν είναι έκπληξη ότι ο υπουργός Εργασίας, ως πολιτικό ζώο του πολέμου, προτιμά να βλέπει απέναντί του τα στίφη ενός εχθρού· προτιμά να έχει να αντιπαρατεθεί με ένα ετερόκλητο αντικυβερνητικό μέτωπο, στο οποίο μετέχουν από τον δήμαρχο του Χαλανδρίου μέχρι τα ορφανά του Κασιδιάρη, και από το «αλαζονικό» ΠΑΣΟΚ μέχρι τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ακόμη όμως κι αν υπήρξε αντικυβερνητική ψήφος, δεν είναι αναγκαίο να τη φανταστεί κανείς με αυτά τα γραφικά χαρακτηριστικά. Σε μια κάλπη χαλαρής επιλογής και ακόμη πιο ασθενών κομματικών ταυτίσεων, η ψήφος αποδοκιμασίας είναι πιθανότερο να προέρχεται από μετριοπαθείς και ακομμάτιστους πολίτες παρά από τις συντεταγμένες γραμμές των οργανωμένων μειοψηφιών, σαν αυτές που παρατάσσονται στα αλώνια του αδωνικού φαντασιακού.
Σχηματίστηκε αντικυβερνητικό μέτωπο στον β΄ γύρο;
Δεν χρειάζεται να έχει κανείς πάρει γραμμή από κόμμα για να αποδοκιμάσει τους κυβερνητικούς χειρισμούς στη Θεσσαλία – όχι μόνο στην αντιμετώπιση των πλημμυρών, αλλά και στον προεκλογικό τζόγο με τις αγωνίες των πλημμυροπαθών. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς νεοναζί για να θέλει να καταγγείλει, διά της ψήφου του, το απερίσκεπτο ξεχαρβάλωμα του εμβληματικότερου δρόμου της πρωτεύουσας. Δεν χρειάζεται να είναι αριστεριστής για να αλλάζει κανάλι όταν βλέπει, σε μια βραδιά εκλογικής ήττας, τον πιο τηλεπρόβλητο υπουργό να ωρύεται κατά πάντων.
Με βάση τη σχηματική ανάγνωση, το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου προήλθε από το 59% που δεν ψήφισε τη Ν.Δ. στις εθνικές εκλογές («στο κάτω κάτω η Ν.Δ. πήρε 41% και όχι 51», ήταν η πρωθυπουργική διάγνωση).
Με αυτή τη διαιρετική λογική, η κυβέρνηση λέει στον εαυτό της ότι την καταψήφισαν οι «άλλοι»· δεν την καταψήφισαν οι «δικοί της». Λέει ότι η ψήφος ήταν αγελαία, προερχόμενη από μασίφ κοινωνικά τεμάχια, που «συσπειρώνονται» και «αντισυσπειρώνονται» – και όχι από πολίτες που μπορεί να τους οδηγεί στο παραβάν ο προβληματισμός και η έλλογη δυσπιστία.
Είναι ένας κομψός, στατιστικοφανής τρόπος για να πεις ότι η ψήφος που σε αποδοκίμασε δεν σε πολυσκοτίζει.
