Το δημογραφικό πρόβλημα δεν αφορά μόνο το γεγονός ότι δεν γεννάμε, ότι οι θάνατοι είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις. Δεν αρκεί να αναζητούμε συνταγή επιδομάτων και κινήτρων που θα ενθαρρύνουν νέους ανθρώπους να γίνουν γονείς. Πρέπει πρώτα να πεισθούν οι ίδιοι ότι αξίζει να ζουν εδώ, καθώς το πρόβλημα της υπογεννητικότητας συνδέεται άμεσα με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι στην Ελλάδα. Από τις περιορισμένες ευκαιρίες για αξιοπρεπή εισοδήματα, που θα τους επέτρεπαν να μεγαλώσουν παιδιά, έως την έλλειψη ασφάλειας και δικαιοσύνης που αισθάνονται, οι νέοι γνωρίζουν ότι η χώρα δεν τους προσφέρει όσα πασχίζουν να αποκτήσουν, όσα πρόσφερε σε προηγούμενες γενιές. Για πάνω από μία δεκαετία αντιμετωπίζουν κρίση, στέρηση και απογοήτευση. Τώρα που επήλθε η πολύτιμη πολιτική σταθερότητα, το μεγάλο στοίχημα είναι η κυβέρνηση και τα κόμματα να πείσουν ότι κατανοούν τα προβλήματα (μεγάλα και μικρά) και ότι αφοσιώνονται στην επίλυσή τους. Το «έτσι τα βρήκαμε» δεν αρκεί πια.
Το εξαιρετικά χαμηλό ενδιαφέρον των πολιτών για τις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις, με τη συμμετοχή στον δεύτερο γύρο των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών να υποχωρεί στο 40,7% (και 26,7% στην Αθήνα), αναδεικνύει το μέγεθος της αποξένωσης πολλών ψηφοφόρων. Εως ότου υπάρξουν τα σχετικά στοιχεία, δεν γνωρίζουμε με σιγουριά ποιοι απείχαν περισσότερο (νέοι ή μεγαλύτεροι) και γιατί. Μπορούμε, όμως, να υποθέσουμε ότι οι νεότεροι ψηφοφόροι αισθάνονται λιγότερο την ανάγκη να ψηφίσουν όταν δεν πιστεύουν ότι αυτό ωφελεί σε κάτι. (Οσοι γνωρίζουν σοβαρούς νέους γνωρίζουν και την ευθυκρισία, αλλά και την ευθύτητά τους.) Είναι αποκαλυπτική η πανελλήνια έρευνα για το τι κινητοποίησε τη νέα γενιά να ψηφίσει στις εθνικές εκλογές (Ierax Analytix για λογαριασμό του Dukakis Center του Anatolia College, «Κ», 19/10/23). Για το 32%, κίνητρο ήταν η τραγωδία των Τεμπών, με τις «φωτιές και πλημμύρες» στη δεύτερη θέση, με 15%. Ακρίβεια, υγεία και αστυνομική βία ακολουθούσαν με 8%, 5% και 3%, αντιστοίχως. Εν ολίγοις, η ανασφάλεια, το πένθος και ο θυμός κινητοποιούν τους νέους. Εάν αυτό δεν οδηγεί πουθενά, ακολουθούν η απογοήτευση και η αποχή.
