Η Γαλλία έχει τεθεί σε ύψιστο επίπεδο συναγερμού ασφαλείας λόγω τρομοκρατικών χτυπημάτων, ένοπλος πυροβόλησε δύο Σουηδούς οπαδούς ποδοσφαίρου στις Βρυξέλλες, ο διευθυντής του FBI δήλωσε ότι «δεν μπορούμε και δεν αποκλείουμε την πιθανότητα η Χαμάς ή άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις να εκμεταλλευθούν τη σύγκρουση για να πραγματοποιήσουν επιθέσεις στο έδαφός μας», το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία καλώντας τους Αμερικανούς που βρίσκονται στο εξωτερικό να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί «σε όλον τον κόσμο». Διαδηλώσεις στο Ιράν, στην Ιορδανία, στον Λίβανο, στην Τυνησία, σε χώρες της Μέσης Ανατολής, αλλά και σε ευρωπαϊκές πόλεις, υπέρ των Παλαιστινίων, καταλήγουν σε συγκρούσεις με την αστυνομία.
Στιγμιότυπα από έναν πλανήτη που θυμίζει –και πάλι– πυριτιδαποθήκη. Μπορεί το τρομακτικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 να έχει καθορίσει την εξέλιξη του 21ου αιώνα και η φρίκη εκείνης της καταστροφής να μην αποχρωματίστηκε ποτέ, η ένταση όμως κόπασε κάπως ύστερα από (πολύ) καιρό και, με αυξομειώσεις, επανήλθε ό,τι ο καθένας αποκαλεί καθημερινότητα. Χωρίς να ξεχνάμε, καθώς σε δυο μήνες θα έχουμε Χριστούγεννα, την τρομοκρατική επίθεση στο Βερολίνο το 2016 όταν ένας 24χρονος Τυνήσιος έριξε ένα φορτηγό σε χριστουγεννιάτικη αγορά σκορπώντας τον θάνατο. Η πιο αιματηρή τρομοκρατική επίθεση επί γερμανικού εδάφους.
Αν πούμε ότι «ζούμε σε επικίνδυνους καιρούς» είναι λίγο, και, μάλλον, πολυφορεμένο. Γιατί πώς να περιγράψεις το γεγονός ότι δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει – κυριολεκτικά. Δεν ξέρεις, αν είσαι εκπαιδευτικός στη Γαλλία, για παράδειγμα, και ξεκινάς να πας άλλη μια συνηθισμένη ημέρα στο σχολείο, αν κάποιος ισλαμιστής πρώην μαθητής σου σε μαχαιρώσει. Δεν ξέρεις αν ταξιδεύεις και ο θάνατος σε βρει στο αεροδρόμιο, σε κάποιο τουριστικό αξιοθέατο ή σε πολυκατάστημα.
Η τρομοκρατία αναζωπυρώθηκε, θέτοντας τη ζωή υπό διαρκή αίρεση. Ολα κλονίζονται μέσα στην αβεβαιότητα, εισχωρώντας σε ό,τι ο δυτικός πολιτισμός είχε αναβαθμίσει, εξάρει και προστατεύσει κυρίως: την αξία της ανθρώπινης ζωής. Ο πυρήνας της ύπαρξης χρειάζεται όλο και μεγαλύτερη προσπάθεια για να παραμείνει συγκροτημένος καθώς ο φόβος (περισσότερο ή λιγότερο ελεγχόμενος – εξαρτάται σε ποιο σημείο του πλανήτη ζει κανείς) μολύνει και τον τελευταίο εφησυχασμό.
Η τρομοκρατία αναζωπυρώθηκε, θέτοντας τη ζωή υπό διαρκή αίρεση.
Δεν είναι μόνον η κλιματική αλλαγή και οι φυσικές καταστροφές που πυκνώνουν, είναι οι πόλεμοι που υποδαυλίζουν την τρομοκρατία, προκαλώντας ακραία ανθρώπινα φαινόμενα.
Πόσο ο κρατικός μηχανισμός είναι σε θέση να προβλέψει και να προστατεύσει τους πολίτες του υπ’ αυτές τις συνθήκες; Πριν από δύο χρόνια, σε τελετή μνήμης για τα θύματα στο Βερολίνο του 2016, ο πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ ομολόγησε: «Πρέπει να το παραδεχθούμε. Η πολιτεία δεν κατέστη εφικτό να κρατήσει την υπόσχεσή της για προστασία, ασφάλεια και ελευθερία».
Στη χώρα μας, απ’ ό,τι φαίνεται, οι βεβαιότητες περισσεύουν. Οταν ρωτήθηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αν η Ελλάδα φοβάται ενδεχόμενη επίθεση απ’ τους Μοναχικούς Λύκους είπε: «Η χώρα μας είναι σε απόλυτη ετοιμότητα, επεξεργαζόμαστε όλα τα στοιχεία για να υπάρχει μέγιστη δυνατή ασφάλεια, παρακολουθούν τις εξελίξεις οι Αρχές και προφανώς υπάρχουν τα κατάλληλα σχέδια». Μάλιστα. Προφανώς είναι υποχρέωση της κυβέρνησης να καθησυχάζει τους πολίτες της, αλλά θα πρέπει να γνωρίζει κιόλας ότι δεν ελέγχονται όλες οι «στραβές». Αρα απαιτείται αναπροσαρμογή του ύφους, γιατί η αξιοπιστία, σε αυτούς τους χαλεπούς καιρούς, μετράει περισσότερο από την επίδειξη ετοιμότητας (που έχει μάλιστα πανηγυρικά διαψευστεί).
Μια οργανωμένη χώρα φροντίζει ώστε ο μηχανισμός της και οι βασικές υπηρεσίες της (όπως οι υγειονομικές) να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν μια έκτακτη συνθήκη. Το αίσθημα της κρατικής φροντίδας, σε αυτές τις περιπτώσεις, που μπορεί να ανακουφίσει τη διάχυτη αγωνία των πολιτών για την επανεμφανιζόμενη δυστοπία, είναι η λειτουργία δομών, θεσμών και μηχανισμών. Η υπεροπλία μας, εν προκειμένω, είναι ο πολιτισμός μας (και δεν εννοούμε, «στενά», τα επιτεύγματα των τεχνών). Οι διαβεβαιώσεις σε απόλυτους τόνους μπορεί να προσφέρουν στιγμιαία ικανοποίηση, δεν συνεισφέρουν όμως στην αυτογνωσία μας.
