Είναι κανόνας πως η ετεροχρονισμένη διάψευση δεν θεραπεύει τη ζημία που προκάλεσε η ψευδής είδηση. Κλασικό παράδειγμα η περίπτωση του διάσημου ηθοποιού Κέβιν Σπέισι. Κατηγορήθηκε για σεξουαλική παρενόχληση μέσα στην παραζάλη του #MeToo, είδε την καριέρα του να καταστρέφεται, γνώρισε την κοινωνική απομόνωση και τελικά αθωώθηκε. Δυστυχώς, η σκιά έμεινε, διότι ακόμη και όταν αθωώνεται ένας διάσημος, αιωρείται η υποψία πως «οι πλούσιοι βρίσκουν τρόπους και ξεφεύγουν». Εκατοντάδες εκατομμύρια πολίτες σε όλον τον κόσμο πληροφορήθηκαν για τις κατηγορίες, πόσοι όμως από αυτούς έμαθαν για την αθωωτική απόφαση μετά μερικά χρόνια;
Αν η περίπτωση του Κέβιν Σπέισι είναι «ανώδυνη» γιατί τελικά αφορά ένα άτομο, η ζημία που προκαλείται στη διεθνή εικόνα ενός κράτους από μια είδηση που τελικά αποδεικνύεται ψευδής έχει άμεσες πολιτικές επιπτώσεις. Αλλάζει το κλίμα, μεταστρέφει την κοινή γνώμη, εξισώνει θύτες και θύματα.
Προχθές, τόσο το BBC όσο και οι Νew York Times παραδέχθηκαν πως «ήταν λάθος που ρίξαμε τις ευθύνες στο Ισραήλ για την έκρηξη στο νοσοκομείο». Τίμια η παραδοχή του λάθους, ωστόσο, η ζημία για το Ισραήλ είχε γίνει. Οι πηχυαίοι τίτλοι με το ισραηλινό χτύπημα και τους 500 νεκρούς είχαν ήδη κάνει τον γύρο του κόσμου. Ευκολοχώνευτο και λογικοφανές το σενάριο. Την εκ των υστέρων διάψευση πόσοι την πληροφορήθηκαν; Πόσοι έμειναν με την αρχική εντύπωση για τον ισραηλινό πύραυλο και τους 500 νεκρούς;
Η διεθνής εικόνα ενός κράτους από μια είδηση που τελικά αποδεικνύεται ψευδής έχει άμεσες πολιτικές επιπτώσεις.
Στη συνέχεια, ανακύπτουν για τα ΜΜΕ και άλλα ερωτήματα. Αφού ο πύραυλος δεν ήταν ισραηλινός, ποιος τον εκτόξευσε; Εξωγήινοι; Ηρθε από το πουθενά; Γιατί δεν κάνουν έναν απλό συλλογισμό για να καταλογίσουν τις ευθύνες; Δύο είναι οι αντιμαχόμενες πλευρές. Αν δεν εκτόξευσε τον πύραυλο η μία πλευρά, σίγουρα θα τον εκτόξευσε η άλλη. Τρίτη εκδοχή δεν υπάρχει.
Επειδή υπεύθυνη για την έκρηξη ήταν η Χαμάς ή κάποιο παρακλάδι της, παρατηρήθηκε σχεδόν σε όλα τα διεθνή ΜΜΕ το εξής φαινόμενο: Ουδείς μιλάει πλέον για τους νεκρούς. Ουδείς ενδιαφέρεται να μάθει αν είναι 500, όπως δήλωσαν οι Παλαιστίνιοι, ή 10- 50 όπως εκτιμούν διεθνείς οργανισμοί και υπηρεσίες. Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι ο θύτης δεν είναι το Ισραήλ. Ως εκ τούτου, οι νεκροί θεωρούνται παράπλευρες απώλειες, κάτι που συμβαίνει σε πολεμικές επιχειρήσεις. Αν ο πύραυλος ήταν ισραηλινός θα μιλούσαν όλοι αυτοί για έγκλημα πολέμου. Τώρα που είναι παλαιστινιακός, αναφέρονται σε αστοχία.
Η παραδοχή από ένα παγκοσμίου εμβέλειας ΜΜΕ της διακίνησης ψευδούς είδησης είναι αναμφίβολα θετικό γεγονός. Η αλήθεια, όμως, αποκαθίσταται μόνον όταν το ίδιο ΜΜΕ παρουσιάσει αυτό που πραγματικά συνέβη. Διαφορετικά, τα πάντα είναι στον αέρα, διότι γνωρίζουμε μεν με βεβαιότητα ποιος δεν το έκανε, αλλά δεν μας λένε ποιος το έκανε, ενώ αυτό είναι οφθαλμοφανές και το βλέπουν. Κάπως έτσι χάνεται η αξιοπιστία.
